O COVID-19 ΚΑΙ ΤΟ ΚΑΘΑΡΤΗΡΙΟ ΤΟΥ ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΙΣΜΟΥ…
Πρόσεξε να πλυθείς λέει ο Άγγελος στον Δάντη πριν ανοίξει τις πύλες του Καθαρτηρίου με δύο κλειδιά, ένα ασημένιο κλειδί για τύψεις και ένα χρυσό κλειδί για συμφιλίωση (σσ.σήμερα άγγελοι του σκότους πήραν τα κλειδιά της ανθρωπότητας).
Στο σημερινό καθαρτήριο του COVID-19 ολόκληρη η δραματουργία υπαγορεύεται από το ένα και μόνον πράγμα: τον αριθμό R, του οποίου η αξία είναι το μέτρο της δυνατότητας του COVID-19 να εξαπλωθεί.
Με απλά λόγια, μια τιμή R πάνω από 1 σημαίνει ότι το spread του COVID-19 μπορεί να αυξηθεί εκθετικά, μια τιμή κάτω του 1 σημαίνει ότι το spread του συρρικνώνεται. Έτσι κάτω από το 1, μπορούμε να βγούμε από το περίβλημα των αναγκαστικών lockodown.
Kαι όταν υπερβαίνει αυτόν τον αριθμό, μπορούμε να επιστρέψουμε – για όσους από εμάς είμαστε σε θέση – στον εγχώριο περιορισμό μας. Η τιμή του R μετατρέπει τον δείκτη Wall Street, τον δείκτη Footsie και τον Dow Jones ως το βαρόμετρο εκείνο που τώρα έχει τη μεγαλύτερη σημασία.
Το R είναι ένας αριθμός που κυβερνά (σσ. ο Αριθμός ) και η αξία του εξαρτάται εξ ολοκλήρου από εμάς, καθώς μόνο μέσω της κοινωνικής μας αλληλεπίδρασης διαδίδεται ο ιός. Τίποτα που επινοήθηκε από τη φύση δεν θα μπορούσε να είναι πιο δημοκρατικό, πιο απλό από τον R.
To μαρτύριο του Τάνταλου στην εικονική πραγματικότητα
Σε μια προβολή στο μέλλον μετά το COVID, ένας ηλικιωμένος βετεράνος της ιομαχίας πια θυμάται το covid-Χειμώνα του 2020, όταν έφτασε το δεύτερο κύμα. Ένας αόρατος κίνδυνος μας απειλούσε.
Οι ειδικές στιγμές απαιτούν ειδικούς ήρωες. Ο ήρωας μας απάντησε στο κάλεσμα έκανε το σωστό, το μόνο πράγμα που μπορούσε να κάνει. Που ήταν να μην κάνει τίποτα, απολύτως τίποτα. Απολύτως τίποτα σε μια εύπορη μεταβιομηχανική κοινωνία.
Το να μην κάνεις τίποτα σημαίνει να μην κάνεις τίποτα παρά να καταναλώνεις – ν’ αγοράζεις στο διαδίκτυο, να τρώς με take away, να βλέπεις τηλεόραση, να καταναλώνεις όσο το δυνατόν περισσότερα μέσα και να συμμετέχεις στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Zoom, Skype, Whatsapp, Netflix.
Στην απομόνωσή μας, η όρεξή μας γίνεται ασταθής, είμαστε προσκολλημένοι στις οθόνες μας, ενσύρματα στις εφαρμογές μας – αυτά είναι τα μέσα διαφυγής μας. Παρακολουθούμε, βλέπουμε, μιλάμε αλλά δεν μπορούμε να αγγίξουμε ή να είμαστε μαζί. Είναι σαν η τεχνολογία μας να αναδημιουργεί τον χαρακτήρα του Τάνταλου (γιου της Πλουτούς = της αφθονίας) από το καθαρτήριο του Dante.
Ο Τάνταλος που, στον αρχαίο ελληνικό μύθο, είναι καταδικασμένος να στέκεται σε μια λίμνη με καθαρά νερά κάτω από ένα χαμηλό κρεμαστό οπωρωφόρο δέντρο όταν φτάνει τον καρπό, τα κλαδιά σηκώνονται. όταν σκύβει για να πιει, τα νερά υποχωρούν.
Η ΝΕΑ ΑΠΟΞΕΝΩΣΗ-ΑΛΛΟΤΡΙΩΣΗ
Είναι λοιπόν στο σύγχρονο καθαρτήριο μας κάπως έτσι που η τιμή R ανεβοκατεβαίνει. Στο καθαρτήριο της πανδημίας μας. Εντοιχισμένοι καταναλώνουμε πράγματα που μας αυξάνουν τη στέρησή.
Τα ταμπλόιντ και τα δίκτυα πολυμέσων μας είναι σαν να μας σαρκάζουν με εξωτικά τραγούδια. Λαχταρούμε την ανθρώπινη επαφή, λαχταρούμε την αφή και την αίσθηση, αλλά….
Και μετά στη νεύρωση της κοινωνικής απομόνωσης στο “(Ft Busy Signal) Quaranting” καθώς οι καθημερινές τελετές γίνονται άσκοπες.
Αισθάνομαι σαν να κάθομαι σε ένα κελί / Τρώω πρόχειρο φαγητό όλη την ημέρα τίποτα άλλο /….
Είναι λοιπόν το καθαρτήριο της ψηφιακής εποχής. Ο Tάνταλος επιστρέφει για να μας φέρει μια νέα μορφή αποξένωσης, σε ένα κράμα – σύνδεση, αποσύνδεση, απομόνωση, αδυναμία, παντοδυναμία, σύγχυση, απόσπαση, άγχος, απώλεια του φυσιολογικού μας.
Η αποξένωσή μας σε αυτήν την πανδημία, φυσικά, έχει τις ρίζες της στην αποξένωση έμφυτη με τη σύγχρονη ζωή που ο Karl Marx ταυτοποίησε μέσω του Ludwig Feuerbach ( ότι με τον Θεό ξεκινά η αποξένωση του ανθρώπου από το δικό του ον -σσ. όταν ο θεός ιδεολογικοποιείται και δεν είναι ο Λακανικός Άλλος που βιώνεται).
Ο Μαρξ το προέκτεινε αυτό. Για αυτόν, η αποξένωση με τη σύγχρονη έννοια βρισκόταν στον κατακερματισμό που επέφερε ο καπιταλισμός σε τεχνητά (κοινωνικά) περιβάλλοντα.
Όπως το εργοστάσιο με τη μηχανοκίνητη ρουτίνα του, όπου διαμορφώσαμε για εργασία ως ατομοποιημένα άτομα. Η φύση της εργασίας της μας απομάκρυνε από τον ιστό των προ-σύγχρονων σχέσεων ζωής στο σύνολό τους.
Αυτό το μοντέλο λειτουργεί και στην περίσταση που βρισκόμαστε τώρα. Υπάρχει η εσωτερική αποξένωση ή αποξένωση από τη δική μας φύση και ο ένας από τον άλλο. Η αποξένωσή μας έχει πλέον επιδεινωθεί.
Στο καπιταλισμό που μας απομακρύνει τον ένα από το άλλο στο πνεύμα, ο καθένας στην ατομοποιημένη του ύπαρξη, προστίθεται ενισχυμένος ο φυσικός διαχωρισμός από την πανδημία. Το οργανικό σώμα γίνεται το μειονέκτημα, ο κίνδυνος.
Τα σημάδια είναι παντού. Μείνετε σε απόσταση 2 μέτρων. Κατά κάποιο τρόπο, η ιδιαιτερότητα μιας νέας αποξένωσης εντοπίζεται στην «κοινωνική απόσταση»
Αποκαλύπτει τη μετάλλαξη στη φύση της σύγχρονης αποξένωσης, όπως θα οριζόταν από τον Μαρξ. Μια μετάλλαξη του σώματος ενάντια στο πνεύμα έτσι η αποξένωση που διατηρεί το φυσιολογικό αλλάζει αμετάκλητα ή πιθανώς έχει αλλάξει χωρίς να το γνωρίζουμε.
Αυτό που βιώνουμε σήμερα είναι τόσο αυτή η μετάλλαξη της αποξένωσης, μια πανδημική αποξένωση ενάντια στην αποξένωση που η σύγχρονη ζωή μας έχει συνηθίσει στην κανονικότητα.
Μια νέα αποξένωση προέρχεται από τον τρόπο με τον οποίο το COVID-19 διαλύει τόσο τις τελετές (κοινωνικής επαφής) όσο και τη ρουτίνα (της εργασίας και του ελεύθερου χρόνου) στην οποία βασίζεται το φυσιολογικό.
Ο τρόπος με τον οποίο η πανδημία το έκανε επιλεκτικά (μεταξύ εκείνων που πρέπει να μείνουν μαζί της και να εργαστούν και εκείνων που τοποθετούνται στο περίβλημα «επιβεβλημένης αναψυχής») έχει αποκαλύψει βαθύτερες γραμμές βλάβης στη φύση του φυσιολογικού μας.
Νοιάζεται περισσότερο, όχι για όσους εργάζονται, αλλά για εκείνους που καταναλώνουν. Η πανδημία αναδεικνύει τη διάκριση που κάνει ο φιλόσοφος Jean Baudrillard στην Κοινωνία των Καταναλωτών (1970) ότι η κατανάλωση σε αντίθεση με την εργασία είναι δομική και υποχρεωτική, το «κοινωνικό γεγονός» που παίζει καθοριστικό ρόλο στη δημιουργία της κοινωνίας μας που μεταμφιέζεται ως επιλογή.
Η επιλογή συνοδεύεται από την εργασία, την ελευθερία και τον ελεύθερο χρόνο, αλλά, όπως λέει ο Baudrillard, “Ο φαινομενικός διαχωρισμός στον χρόνο εργασίας και στον ελεύθερο χρόνο – ο τελευταίος οδηγεί στην υπερβατική σφαίρα της ελευθερίας – είναι ένας μύθος“.
Ο μύθος που διέπει την ελευθερία μας ασκείται ως η επιλογή που, σε όλο το απέραντο μεγαλείο της, πηγαίνει στο ίδιο εργοστάσιο: το εργοστάσιο επιθυμίας όπου η πληροφορία και η απόλαυση και η διασκέδαση γίνονται κινητήρια δύναμη για την καταναγκαστική κατανάλωση.
Χωρίς αυτό το εργοστάσιο, την εμπορευματοποίηση της αποξένωσης, τον μηχανισμό της κοινωνικής μας τάξης που εξαρτάται από την περιττή κατανάλωση, η κανονικότητα μας, θα σταματήσει.
Γι ‘αυτό το καθαρτήριο του covid19 είναι διαφορετικό από το μεσαιωνικό καθαρτήριο. Εάν η υπερκατανάλωση ήταν κάποτε αποτυχία των ατομικών ηθών, στην κοινωνία μας είναι απαραίτητη η περιττή κατανάλωση για να διατηρήσουμε το φυσιολογικό μας, το περιθώριο κέρδους.
Οι σύγχρονες κοινωνικές τελετές μας έχουν σχεδιαστεί για να το επιτρέψουν αυτό. Η σπατάλη κατανάλωση γίνεται λειτουργική, συστηματική, εξ ου και το «κοινωνικό γεγονός» που βρίσκεται εκτός της νέας ηθικής.
Εξισορροπούν την αποξένωση με την κατανάλωση. Για να παραθέσω τον Baudrillard, «Ακριβώς όπως η μεσαιωνική κοινωνία ήταν ισορροπημένη με τον Θεό και τον Διάβολο, έτσι και η δική μας ισορροπία βρίσκεται στην κατανάλωση και την καταγγελία της».
Μετά την αθροιστική επίδραση της καραντίνας και της απουσίας φυσιολογικής κοινωνικής αλληλεπίδρασης… Η εικονική κοινωνικοποίηση γίνεται η σταθερή πηγή της καθημερινής μας δόσης ντοπαμίνης (οι ορμονικές αιτίες στον εγκέφαλο που ανταμείβουν την αίσθηση της εγωισμού μας).
Μια νέα αποξένωση επωάζεται σε αυτό το περιβάλλον, σε μια θάλασσα πληροφοριών και παραπληροφόρησης, ανησυχιών και ανασφάλειας που ονομάζεται infodemic.
Η infodemic που, σύμφωνα με τον ΠΟΥ, προκαλεί μεγαλύτερη βλάβη από την πανδημία.Όμως, μέσω αυτής της πανδημίας-μολυσματικής καραντίνας, ωθούμαστε καθημερινά σε ένα νέο μέρος, μια νέα κατάσταση ψυχικής τάξης…
Ζizek: το γ΄κύμα θα είναι αυτό της ψυχικής υγείας
Ένα επιχείρημα ότι η πανδημία θα μπορούσε πράγματι να μας ωθεί σε έναν νέο κόσμο και ένα νέο φυσιολογικό είναι αυτό που ισχυρίζεται ο φιλόσοφος Zizek. Όπως γράφει στο RT, “Ήρθε η ώρα να αποδεχτούμε ότι η πανδημία έχει αλλάξει τον τρόπο ζωής για πάντα.
Τώρα η ανθρώπινη φυλή πρέπει να ξεκινήσει τη βαθιά δύσκολη και οδυνηρή διαδικασία για να αποφασιστεί ποια μορφή πρόκειται να λάβει η” νέα κανονικότητα “. ”
Ο Zizek θεωρεί ότι εάν το πρώτο κύμα της πανδημίας χαρακτηριζόταν από τον αριθμό των θανάτων, το δεύτερο κύμα ενοποιεί τη μακροπρόθεσμη οικονομική ζημία.
Ωστόσο, προειδοποιεί ότι «εάν τα εμβόλια δεν αποτρέψουν το τρίτο κύμα, μπορεί κανείς να είναι σίγουρος ότι θα επικεντρωθεί στην ψυχική υγεία, στις καταστροφικές συνέπειες της εξαφάνισης αυτού που θεωρούμε ως φυσιολογική κοινωνική ζωή».
Για τον Zizek, η πανδημία σηματοδοτεί μια καμπή. Η προβολή μετά το COVID βρίσκεται σε αυτό που αποκαλεί «μετα-ανθρώπινο» κόσμο ριζικά διαφορετικό από αυτόν που βρισκόμαστε τώρα. Θα είναι μια εποχή που τα μηνύματα «ήρωες για ειδικές ώρες» δεν θα λειτουργούν πλέον.
Όταν συνειδητοποιήσουμε ότι το φυσιολογικό έχει χαθεί, ότι το εργοστάσιο επιθυμιών του δεν μας τροφοδοτεί την ορμονική μας διόρθωση. Αυτή η υπόθεση που γίνεται πραγματική θα ήταν το νέο φυσιολογικό που φέρνει η πανδημία.
Ποιά είναι η αντιπρόταση ζωής στη νέα κανονικότητα: το μαρτύριο του Τάνταλου, δια της ψηφιακής τρισδιάστατης εφαρμογής που σου φέρνει τα πάντα κοντά αλλά το μόνο που μπορείς ν΄αγγίξεις λόγω καραντίνας είναι μια οθόνη, οθόνη αφής….
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου