Η ΑΙΜΑΤΗΡΗ ΚΑΙ ΠΡΟΔΟΜΕΝΗ ΠΟΡΕΙΑ ΤΟΥ ΤΑΛΑΙΠΩΡΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΕΘΝΟΥΣ...

ΑΠΟ ΤΗΝ Γ΄ ΕΘΝΟΣΥΝΕΛΕΥΣΗ ΤΟΥ 1827 ΣΤΟΥΣ e-ΠΛΕΙΣΤΗΡΙΑΣΜΟΥΣ ΤΟΥ 2017 – ΝΟΜΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ,ΕΘΝΙΚΗ ΣΥΓΚΡΟΤΗΣΗ, ΟΝΤΟΛΟΓΙΚΟ ΥΠΟΒΑΘΡΟ 

3 BINTEO

του Στέργιου Ζυγούρα

Από τους δυτικόφιλους του 1827 στους αριστερούς του 2017 – Εκπληρώνεται το όνειρο του Κοραή (και) από τον Αλέξη Τσίπρα;

Ένας βασικός λόγος για τον οποίο έγινε η Επανάσταση του 1821, σύμφωνα με την πλευρά Κοραή-Μαυροκορδάτου. Από την εισαγωγική διακήρυξη του Συντάγματος που ακολούθησε την ανακήρυξη του Καποδίστρια ως Κυβερνήτη (1827)

Πάντοτε πίστευα στη ευρωπαϊκή ιδέα, είμαι ευρωπαϊστής επειδή ακριβώς είμαι αριστερόςδήλωσε ο Αλέξης Τσίπρας στις 23-11-2017 στο Παρίσι, παραλαμβάνοντας το Prix du courage politique (Βραβείο πολιτικού σθένους). 

Βραβεύτηκε διότι βρήκε το θάρρος να κρατήσει την Ελλάδα στην Ευρωζώνη και στην Ε.Ε. «Κάτι τρέχει στα γύφτικα» θα σκεφτεί ίσως κάποιος για μια βράβευση της επιθεώρησης Politique Internationale. Σωστά, αλλά κάτι ιδιαίτερα σημαντικό αξίζει σχολιασμού. Κάτι που δείχνει ως αντίφαση, είτε πραγματική είτε φαινομενική. 

Εδώ δεν θα αναφερθούμε στις αντιευρωπαϊκές προεκλογικές διακηρύξεις του Α(νδρέα) Τσίπρα, ούτε στην 5μηνη «συγκρουσιακή» παράσταση (2015) που χρεώθηκε στον «μουτζαχεντίν» Βαρουφάκη, ούτε στην μέγιστη πολιτική αλητεία του δημοψηφίσματος (2015) στο οποίο συνέπραξαν ΕΚΤ-Κομισιόν-Τσίπρας προκειμένου μετά το στέγνωμα της οικονομίας από το ευρωρευστό να στραγγαλιστεί και η κίνηση των εγχώριων κεφαλαίων. 

Δεν θα μιλήσουμε καν για την τεχνητή και προδιαγεγραμμένη είσοδο της Ελλάδας στην κρίση με τα εξόχως πλαστά στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ για το έλλειμμα 2009. 

Το σημαντικό θέμα είναι η αντίδραση του βραβευμένου – très courageux πρωθυπουργού, όταν επιστρέφοντας στην Ελλάδα, ανακοινώθηκε ότι ξεκινούν οι ηλεκτρονικοί πλειστηριασμοί και για χρέη προς το δημόσιο. Συνδέεται αυτή η πολιτική του στάση με την δήλωση ευρω-αριστεροσύνης στο Παρίσι; και αν ναι, πώς;

«Οι Βουλευταί οφείλουν να προσαρμόσουν νομοδοτούντες την γαλλικήν νομοθεσίαν…». Την προσταγή αυτή του 1827 στην εισαγωγή του Συντάγματος της Τροιζήνας ακολουθεί προσαρμοσμένη στο σήμερα και ο Αλέξης Τσίπρας. Γι’ αυτό βραβεύεται, γι’ αυτό στηρίζει τους e-πλειστηριασμούς και τους διαμεσολαβητές. Γιατί γίνονται όλα αυτά;

Ο πρωθυπουργός αποδέχθηκε τους e-πλειστηριασμούς, όπως συμφώνησε σε όλο το «εξυγιαντικό» ευρωπακέτο που ονομάζουμε «μνημόνια». Και η δήλωσή του στο Παρίσι αυτό ακριβώς εννοούσε. Ότι συμφωνεί με την ευρωπαϊκή ενοποίηση όπως αυτή υλοποιείται και ότι σ’ αυτήν πίστευε πριν γίνει πρωθυπουργός. 

Μπροστά στο χιλιοπαιγμένο σκηνικό «Ελλάς-Γαλλία Συμμαχία» ο Τσίπρας έμμεσα δήλωσε ότι το ευρωπαϊκό δίκαιο είναι υπέρτερο του ελληνικού. Είναι σαν να έλεγε ότι από το εθνικό δίκαιο ισχύει μόνον η «γαλλική παράμετρος του 1821«. Και ότι αυτό ισχύει, μέχρι να πάμε στην απόλυτη, υπερεθνική εξουσία Βρυξελλών-Φρανκφούρτης και να επιτευχθεί -επιτέλους- ο στόχος ίδρυσης του ελληνικού κράτους.

Κατ’ αρχήν ο πρωθυπουργός ξέχασε ότι παρά την επιθυμία του Κοραή (που μιλούσε για το κοινό έθνος των «Γραικογάλλων»), για πάνω από 1.000 χρόνια «Ελλάς-Γαλλία» σημαίνει «αντιπαλότητα» και όχι «συμμαχία«. Τουλάχιστον από το 800 μ.Χ. το κράτος των Φράγκων είναι υπεύθυνο για την δημιουργία των εννοιών «Δύση-Ανατολή», καθώς η Δύση διεκδίκησε το συνολικό υπερεθνικό Ρωμαϊκό κράτος από το κέντρο του, που τότε βρισκόταν στην Ανατολή. Αυτό έγινε με όχημα την ορθότητα του χριστιανικού δόγματος και γι’ αυτό οι Φράγκοι άρχισαν από τότε να αποκαλούν τους Ρωμαίους της Κων/πολης «Γραικούς«, διεκδικώντας για τον εαυτό τους τον τίτλο του Ρωμαίου. 

Κατά δεύτερον, ένας ευρωπαϊστής-αριστερός πρωθυπουργός κάνοντας μια ακόμα στροφή 180 μοιρών από τον προεκλογικό σωσία του θα διευκολύνει και θα επιβλέψει την ευρωπαϊκή-αριστερή κατάσχεση της ακίνητης περιουσίας. Όπως ήταν αναμενόμενο, μεταξύ των κομμάτων παίχτηκε για άλλη μια φορά το σόου «λαϊκή κατοικία vs στρατηγικός κακοπληρωτής δανειοδοτημένης βίλας», προκειμένου να φανεί ποιος είναι «λαϊκότερος» από ποιον.

 Όμως η ουσία παραμένει. Με μαφιόζικο ΕΕΤΗΔΕ αρχικά, ΕΝΦΙΑ στη συνέχεια, ανεμπόδιστους πλειστηριασμούς, ξεπούλημα της δημόσιας περιουσίας, ανεργία, ύφεση και υπερφορολόγηση (που δεν έκανε ούτε η Οθωμανική Αυτοκρατορία), η Ε.Ε. σε πρώτη φάση θα κατάσχει και την πρώτη κατοικία από όσους είχαν την ατυχία να πάρουν δάνειο την περίοδο των παχιών αγελάδων (Σημίτη).

 Το χειρότερο είναι ότι η κατάσχεση δεν θα απαλλάξει τον δανειοδοτημένο από το χρέος, αφού ο πλειστηριασμός θα γίνει σε τιμή κατά πολύ μικρότερη από την τιμή της αγοράς του ακινήτου. Όποιος πήρε δάνειο, θα εξακολουθεί να χρωστά την διαφορά στην Τράπεζα. Γιατί;

Η ξεχασμένη Γ΄ Εθνοσυνέλευση του 1826 και η άγνωστη τροπή του 1827

Το σημείο αυτό λέγεται «γαλλικό δίκαιο» και εξηγείται καλά από τον Θανάση Μαυρίδη. Στο βίντεο μπορείτε επίσης να δείτε την διακομματική προώθηση της ιδέας ότι το να φορολογείται και το άψυχο ξεχωριστά από το έμψυχο είναι μια ευρωπαϊκή (άρα φυσιολογική) πολιτική, για όσους θέλουν να λέγονται «δυτικοί» (δηλ. «προοδευμένοι»). Σε δεύτερη φάση το σπίτι τους θα χάνουν και όσοι αδυνατούν να πληρώσουν φόρους στο ελληνικό δημόσιο. 

Είναι καιρός να δούμε γιατί έγινε η Επανάσταση του 1821 και τι χώριζε τις παρατάξεις Κολοκοτρώνη και Μαυροκορδάτου που συγκρούονται αδιάκοπα από τότε. Πρόκειται αντίστοιχα για τις υπερεθνικές παρατάξεις Καποδίστρια και Κοραή που είχαν δικαιώματα στην Επανάσταση, όμως η συνύπαρξη των ιδεών που εξέφραζαν ήταν απολύτως αδύνατη.

 Ήταν κάτι σαν «δεξιοί-αριστεροί» εκείνης της εποχής; Και ναι και όχι. Εξαρτάται από το πώς αυτοί ορίζονται σήμερα. Επιπλέον η εξήγηση του παρελθόντος είναι λάθος να γίνεται με όρους του μέλλοντος, οπότε καταχρηστικά τελείως και για λόγους ευκολίας προσέγγισης ενός δύσκολου θέματος χρησιμοποιούμε τους όρους.

Οι δυο παρατάξεις δεν δημιουργήθηκαν μετά την έναρξη της Επανάστασης. Προϋπήρχαν και στις τάξεις των διανοούμενων και στην Φιλική Εταιρεία. Το 1824 ξεκίνησε ο επίσημος διχασμός της Επανάστασης με μοχλό το Χρηματιστήριο του Λονδίνου (λέγε με «δάνεια»). Τα δάνεια αυτά δεν ζητήθηκαν ποτέ από την Επανάσταση (από νόμιμη διοίκηση). 

Η πλευρά του Καποδίστρια προσπάθησε να τα σταματήσει ή να τα υποκαταστήσει. Το μόνο γνωστό τους στοιχείο στο ευρύ κοινό είναι ότι εκδόθηκαν υπό το άρτιο. Χρεωθήκαμε σχεδόν τα διπλά από όσα αξιοποιήσαμε, επειδή η διαφορά χαριζόταν υπό μορφή έκπτωσης στους αγοραστές των ομολογιών για το ρίσκο που αναλάμβαναν. 

Αυτό το «ρίσκο» αντιφάσκει πλήρως με το επιχείρημα της βρετανικής αναγνώρισης η οποία υποτίθεται ότι εξισορρόπησε την καταδίκη της Ιεράς Συμμαχίας. Το χάος που προκλήθηκε από την σύγκρουση (λέγε με «εμφύλιο») ανέλαβε να διευθετήσει ο Διονύσιος Ρώμας, ένας βασικότατος, αφανής και δυσεξήγητος παράγοντας της πλευράς Καποδίστρια. 

Το 1826 κατάφερε με απίστευτη επιμονή, υπομονή και κατάλληλες κινήσεις (κορυφαία ήταν η αίτηση προστασίας προς την Αγγλία προκειμένου να την κατευνάσει) να ακυρώσει την παράνομη κυβέρνηση Κουντουριώτη (κυβέρνηση των βρετανικών δανείων), να καταργήσει το σχήμα «Βουλή-Κυβέρνηση» (ουσιαστικά το Σύνταγμα του Άστρους), να αποκαταστήσει τους ηττημένους του «εμφυλίου» και να στρώσει το χαλί για την εμφάνιση του Καποδίστρια. Όμως…

Όμως η βρετανική πολιτική έθετε την Ρούμελη εκτός Επανάστασης και η Γ΄ Εθνοσυνέλευση του 1826 διεκόπη. Συνεχίστηκε το 1827 σε δυο χωριστές Συνελεύσεις και με μεγάλη δυσκολία ολοκληρώθηκε «ενωτικά» στην Τροιζήνα.

 Η νομιμοποιημένη εμφάνιση του Καποδίστρια επετεύχθη, αλλά η πλευρά Μαυροκορδάτου πέτυχε στα αντίμετρα εξισορρόπησης να επανεμφανίσει το Σύνταγμα της ανεξαρτησίας του Άστρους με το διοικητικό σχήμα Βουλή-Κυβέρνηση που της έδινε ευχέρεια νομιμοφανών (εξαγορασμένων) βουλευτικών πραξικοπημάτων εναντίον της κυβέρνησης. Έτσι είχε προκύψει τον Δεκέμβριο του 1823 η κυβέρνηση Κουντουριώτη στην θέση της κυβέρνησης Πετρόμπεη. 

Η πρώτη ενέργεια του αφιχθέντα Καποδίστρια ήταν να καταργήσει και πάλι το Σύνταγμα της Βουλής και της ανεξαρτησίας (από το Πατριαρχείο) που είχε επαναφέρει η πλευρά των «αριστερών-ευρωπαϊστών». Η παράταξη του Κοραή εσίγησε για ένα έτος, αλλά η εξέλιξη της Δ΄ Εθνοσυνέλευσης το 1829 και η παραίτηση του Λεοπόλδου την επόμενη χρονιά ξαναέφερε την δυτικόφιλη ομάδα στην κατάσταση του 1823.

Η υπογραφή του προέδρου της Συνέλευσης Γ. Σισίνη δεν πρέπει να παραπλανά. Το κείμενο και το Σύνταγμα που ακολουθεί, απηχεί την παράταξη του Μαυροκορδάτου (δηλ. του Κοραή), καθώς με την ανάδειξη του Καποδίστρια η πλευρά του Κολοκοτρώνη πέτυχε επί τόπου το μέγιστο της πολιτικής συμφωνίας μεταξύ Ρωσίας και Μ. Βρετανίας

Η επιμονή του Καποδίστρια να επαναφέρει το κράτος στην υπερεθνική τροχιά της Φιλικής Εταιρείας, η δυνατότητά του να επιβιώνει (εν μέσω πτώχευσης) χωρίς σοβαρή εξωτερική χρηματοδότηση και να ανταπεξέρχεται στον υπόγειο πόλεμο, ενεργοποίησε το 1830 την λυσσαλέα αντίδραση στον άξονα Λονδίνο-Παρίσι-Ύδρα-Σύρος-Μάνη με τα γνωστά αποτελέσματα. 

Σημειωτέον ότι ο Καποδίστριας αναγνώριζε τα δάνεια 1824-25, όμως αυτό δεν ήταν αρκετό για να δανειοδοτηθεί. Αντίθετα, υπονομεύτηκε έντονα η οικονομική και νομισματική του πολιτική, ενώ οι ανταρσίες νησιών και Μάνης του στερούσαν σημαντικά έσοδα. 

Εσωτερική πολιτική του Καποδίστρια υπήρξε η δημιουργία μεσαίας τάξης. Επέμενε ιδιαίτερα στην προτεραιότητα της ατομικής περιουσίας έναντι του δικαιώματος ψήφου. Οι υποστηρικτές του Κοραή στόχευαν άμεσα στην δημιουργία ενός φιλελεύθερου εθνικού κράτους με «πολίτες ατομικών δικαιωμάτων». 

Στο κράτος αυτό η απόσταση μεταξύ θεωρίας και πράξης για τα στοιχειώδη δικαιώματα ήταν κολοσσιαία (τα δείγματα 1822-25 διευρύνθηκαν τραγικά μετά το 1863), με αποτέλεσμα την παγίωση των πελατειακών σχέσεων ώστε η ψήφος του πολίτη να εξαγοράζεται φθηνά. Νομικό πρότυπο για την παράταξη του Κοραή ήταν η Γαλλία με τον (Ναπολεόντειο) Αστικό Κώδικα και τον αντίκτυπο της Επανάστασης του 1830. 

Απώτερος στόχος για αμφότερες τις παρατάξεις ήταν ένα υπερεθνικό κράτος. Χριστιανικό για την ομάδα του Καποδίστρια, αντιχριστιανικό για την ομάδα του Κοραή. Η πρώτη ομάδα ήταν υποχρεωμένη να αρκεστεί προσωρινά στον τύπο του εθνικού κράτους, με βάση όσα συμφωνήθηκαν στο Συνέδριο της Βιέννης. 

Είχε σχεδόν την απόλυτη πλειοψηφία της κοινωνίας, όμως οι καλυμμένες διακηρύξεις αμφοτέρων έδιναν χώρο στο μέσο του χρήματος που διέθετε η δεύτερη ομάδα για να επιδρά αρνητικά στις ανθρώπινες συνειδήσεις. Η οργανωμένη συκοφαντία εναντίον προσώπων της πλευράς Καποδίστρια ήταν το δεύτερο μέσο που χρησιμοποιούσε η παράταξη του Κοραή. Ας δούμε μερικά άγνωστα στοιχεία της σύγκρουσης 1824-25 και πόσο «ενωτικά» προέκυψε ο Καποδίστριας το 1827.

Ποιος ήταν ο κόμης Alerino Palma di Cesnola;

Η κατανόηση του πολύπλοκου 1821 περνάει και μέσα από τα πρόσωπα. Ο κόμης Alerino Palma ήταν ιταλικής καταγωγής. Παρά το ότι ο Al. Palma πολέμησε ως Πιεμοντέζος για να ενταχθεί η ιδιαίτερη πατρίδα του στην δημοκρατία της Γαλλικής Επανάστασης, η νεωτερική ιστορία δεν τον φωτίζει. 

Ίσως επειδή αδυνατεί να τον ταυτίσει με την «λαϊκή» Ελληνική Επανάσταση (τι δουλειά έχει ένας κόμης;), αλλά κυρίως επειδή ο Palma είχε ρόλο που θα προβλημάτιζε όποιον δέχεται την εμφάνιση του Canning ως αιτία της βρετανικής «αλλαγής στάσης» και ως τριών διαστάσεων το τριμερές σχήμα των «μεγάλων δυνάμεων» που επεμβαίνουν εκ των υστέρων σε μια Επανάσταση οργανωμένη από τους «Γραικούς». 

Ο κόμης Palma είναι ο εκλεκτός του G. Canning. Αποστέλλεται από τους Φιλογραικούς του Λονδίνου (που προωθούν τα δάνεια εξαγοράς και διχασμού της Επανάστασης) για να προωθήσει την ιδέα ενός πολιτικού έθνους. Με πιο απλά λόγια, ένας Ιταλός αποστέλλεται από τους Άγγλους για να επιβάλλει τον Γαλλικό νόμο, ώστε το κράτος που θα προκύψει, να ακολουθεί την αντιχριστιανική τάση της Γαλλικής Επανάστασης. 

Το 1824 -εν μέσω εμφυλίου- ο κόμης Αλερίνο Πάλμα έγραψε την «Πολιτική Κατήχηση» για τους Έλληνες, δηλαδή μια προσαρμοσμένη εκδοχή του προηγηθέντος κειμένου «Ελληνική Νομαρχία». Το 1806 ο Ναπολέοντας με τον Κοραή προσπαθούσαν να αποφύγουν μια φαναριώτικη Επανάσταση μέσω Επτανήσων – Σερβίας και Μολδοβλαχίας. Το 1824 ο Κάνινγκ με τον Πάλμα προσπαθούσαν να εμπεδώσουν την πεποίθηση ότι ο Υψηλάντης μιμήθηκε τον Ροβεσπιέρο. 

Προσπαθούσαν επίσης να περιορίσουν την χριστιανική παράμετρο της Επανάστασης στα όρια μιας «καθαρεύουσας» ελληνικής γλώσσας. Στην εισαγωγή ο εκδότης Ιωσήφ Κιάππε χαρακτηρίζει τον Πάλμα «αυθόρμητο φιλέλληνα» που έσπευσε υπέρ των αγωνιζόμενων χριστιανών Ελλήνων. 

Στο προλογικό του σημείωμα ο Πάλμα ανταποδίδει το ευγενές ψέμα, επιβεβαιώνοντας ότι ο Κιάππε ήταν αυτός που τον παρότρυνε να γράψει την Κατήχηση. Μια Κατήχηση που ερχόταν από το σημείο που ερχόντουσαν και τα δάνεια.

Με βάση το ίδιο «δικαίωμα των Εθνών» η Βρετανία υποχρέωσε τον Γ. Κουντουριώτη να θεωρήσει «ουδέτερα» τα ναυλωμένα πλοία διαφόρων χωρών που μετέφεραν τον Ιμπραήμ από την Αίγυπτο (Σεπτέμβριος 1824), πριν ο Κουντουριώτης παραλάβει την πρώτη δόση του α΄ δανείου που είχε μπλοκαριστεί στην Ζάκυνθο. Ο Πάλμα απέστειλε το κείμενο στον Μιαούλη τον Δεκέμβριο του 1824

(Ο Κιάππε (Giuseppe Chiappe) ήταν Ιταλός. Μαζί με τον Πάλμα και τον Σανταρόζα προορίζονταν από το Λονδίνο ως καρμποναρικό επιτελείο εξωτερικής πολιτικής του Γ. Κουντουριώτη).

 Ένα ενδεικτικό σημείο μόνο, για να καταλάβει ο αναγνώστης πώς εννοούσε τον «Νόμο» η παράταξη του Κοραή: Πριν κλείσει μήνα η «ουδέτερη» εφημερίδα «Ο Φίλος του Νόμου» που εξέδιδε στην Ύδρα ο Κιάππε, είχε προαναγγείλει την ενοχή του Καραϊσκάκη ως «προδότη», καλώντας όσους ήξεραν για την «προδοσία» να παρουσιαστούν για να καταθέσουν. Η «προδοσία του Καραϊσκάκη» είχε κατασκευαστεί από τον Μαυροκορδάτο. 

Αφορμή του σχεδίου ήταν ο άμεσος κίνδυνος να μην καταλήξουν τα χρήματα του δανείου στον Γ. Κουντουριώτη, επειδή αμφότεροι οι απεσταλμένοι του Λονδίνου -Μπάιρον και Στάνχοπ- βλέποντας από κοντά τα πράγματα και αντιλαμβανόμενοι πώς αναδείχθηκε ο Κουντουριώτης, υποστήριζαν μια ενωτική προσωρινή κυβέρνηση που θα αποσοβούσε τον εμφύλιο.

 Για να μην κινηθεί ο Μπάιρον ανατολικά προς τον Ανδρούτσο, εφευρέθηκε ο αντιπερισπασμός «κίνδυνος στο δρόμο για την ζωή του λόρδου από τους προδότες Καραϊσκάκη-Ανδρούτσο». Ο δεύτερος βρισκόταν προσωρινά εκτός εμβέλειας του κοραϊκού Νόμου που εφάρμοζε ο Μαυροκορδάτος.]

Το 1824 ο κόμης Αλερίνο Πάλμα έγραψε την «Πολιτική Κατήχηση» για τους Έλληνες. Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα «Ο Φίλος του Νόμου» που απηχούσε το κοραϊκό πνεύμα της «Ελληνικής Νομαρχίας» (1806) και υποστήριζε την προσωρινή κυβέρνηση που προέκυψε μέσω Λονδίνου: την κυβέρνηση Κουντουριώτη. Εδώ η εκτύπωση του 1826.

Συγγραφέας του κειμένου ο Α.Π. (Alerino Palma)

Στην «Πολιτική Κατήχηση» που ο Πάλμα έστειλε στον Μαυροκορδάτο, αρχικά εξηγεί ότι το υπό ίδρυση κράτος έχει αναφορά στην αρχαία Ελλάδα μέχρι την «παρακμή των φώτων» που ξεκινά όταν ο Αλέξανδρος ο Μακεδόνας παρότρυνε τον Αριστοτέλη να αφήνει τον λαό στην κτηνώδη του κατάσταση. 

Στη συνέχεια αναλαμβάνει να ενημερώσει τους επαναστατημένους ότι ξεσηκώθηκαν για να διαφυλάξουν την χριστιανική τους θρησκεία η οποία κινδυνεύει από τους Τούρκους, πράγμα που φαίνεται από το πώς οι Τούρκοι μεταχειρίστηκαν τον «αγαθό και αξιοσέβαστο» Πατριάρχη Γρηγόριο Ε΄. Γιατί τα λέει αυτά; Η London Greek Committee υποτίθεται ότι συγκροτείται πάνω στην βάση της χριστιανικής αλληλεγγύης. 

Το πνεύμα του κειμένου είναι το εξής: εφόσον οι Έλληνες θεωρούν φίλους και αδελφούς τους Χριστιανούς της Δύσης, θα ιδρύσουν ένα κράτος χωρίς Μακεδονία και -κατά μείζονα λόγο- χωρίς Κωνσταντινούπολη που θα ακολουθεί τον δυτικό τύπο του εθνικού κράτους με «επικρατούσα θρησκεία και ανεκτικότητα«. 

Συνεπώς, θα ιδρυθεί εθνική Εκκλησία και η δικαιοδοσία της θα υπαχθεί υπό την πολιτική εξουσία (αρχηγός της Εκκλησίας θα είναι ο μονάρχης). Όπερ μεθερμηνευόμενον, η χριστιανική πίστη επιδιώκεται να γίνει -σταδιακά- μια ιδεολογική παράμετρος της ιδιότητας του πολίτη. Επιπλέον, αφού προηγήθηκε η Γαλλική Επανάσταση, η εθνική νομοθεσία δεν μπορεί παρά να γίνει στο γαλλικό πρότυπο. 

Κεντρικό σημείο της Κατήχησης: Οι Έλληνες θα αποκτήσουν την ελευθερία και ανεξαρτησία που στερήθηκαν όταν ο Φίλιππος Β΄ ο Μακεδών τους τις στέρησε. Κατά ποιο τρόπο, άραγε, συνδέεται η επιδιωκόμενη εθνική χριστιανική διάσταση των Γραικών με την συνεχή υπενθύμιση πως το υπό ίδρυση κράτος έχει «ελληνική αναφορά» στο παρελθόν μόνον μέχρι τους Μακεδόνες;

 Ο Πάλμα όχι μόνον είναι από τους «φιλέλληνες» εκείνους που σιώπησαν όταν η Ελλάδα ιδρύθηκε ως «Γραικία» στις διεθνείς συνθήκες (όπως ο Κοραής ήθελε), αλλά υπηρέτησε την Γραικία επί Όθωνα προτείνοντας «Σχέδιο παρατηρήσεων… δια να γίνει ο Γαλλικός πολιτικός κώδιξ εφαρμοστέος εις την Ελλάδα«.

Πώς δόθηκε το πράσινο φως στον Καποδίστρια το 1827;

Η ρωσοβρετανική συμφωνία του 1826 στην Αγ. Πετρούπολη ίδρυσε το ελληνικό κράτος. Ο Ιμπραήμ είχε -τυπικά- διεθνοποιήσει το θέμα των Γραικών, οπότε η διαλυμένη πλέον Ιερά Συμμαχία (ουσιαστικά η Ρωσία) σπάζει την «ουδετερότητά» της και συμφωνεί με την Μ. Βρετανία. Ακολουθεί και αίτηση προστασίας προς την Ρωσία.

 Της αίτησης αυτής είχε προηγηθεί η αίτηση προστασίας προς την Γαλλία, οπότε, πριν συνέλθουν οι τρεις στο Λονδίνο, οι «Γραικοί» καλούνται «να εκλέξουν» νέα διοίκηση με πλαίσιο το Πρωτόκολλο της Αγ. Πετρούπολης. Η τελική ισορροπία έχει ως εξής: «Καποδίστριας από την μια πλευρά, Church, Cochrane και Βουλή από την άλλη». Χάρη στους ελιγμούς των Ρώμα-Κολοκοτρώνη η αγγλική πλευρά θα βρεθεί διασπασμένη μεταξύ Κουντουριώτη-Ζαΐμη. 

O εκβιασμός του Cochrane δεν θα πετύχει, η Αγγλία θα αποδεχθεί ελπίζοντας σε ναυάγιο, οπότε η καταφανής μειοψηφία δεν θα ψηφίσει και ο Καποδίστριας θα αναδειχθεί «ομόφωνα» στις 3-4-1827. Η πρώτη φάση της Συνέλευσης (1826) είχε προετοιμάσει το έδαφος με την κατάργηση Βουλής και Κυβέρνησης. Το 1827 η κυβερνητική συρρίκνωση έγινε εύκολα αποδεκτή, όχι όμως και το πρόσωπο. 

Ο Κολοκοτρώνης θα προσπαθήσει να αναδείξει τον Ρώμα στην προεδρία της Βουλής, αλλά η προσπάθεια αυτή θα αποτύχει. Η παράταξη του Μαυροκορδάτου βρισκόταν σε απόλυτη ταραχή. Η άγνοια του πλούσιου προσκηνίου και παρασκηνίου κάνει πιστευτό το ιστορικό επιχείρημα «το 1827 ο Κοραής συμφώνησε στον Καποδίστρια και ο μετέπειτα μανιώδης πόλεμος εναντίον του έχει να κάνει με πράξεις του δεύτερου ή με κακή πληροφόρηση του πρώτου». 

Ενώ το παραδοσιακό στρατόπεδο παρέκαμπτε το ζήτημα νοθείας στα οικονομικά κατάστιχα και την σκανδαλώδη διαχείριση των δανείων, το φιλοδυτικό στρατόπεδο μετά την εκλογή της μονοπρόσωπης κυβέρνησης Καποδίστρια έριξε όλο το βάρος στην σύνταξη ενός οριστικού Συντάγματος που θα βασιζόταν και πάλι στην δυαρχία, με υπεροχή της Βουλής έναντι της Κυβέρνησης. 

Μάλιστα, θα ήταν έτσι φτιαγμένο, ώστε να κατηγορηθεί ως «εχθρός του λαού» όποιος τολμήσει να το πειράξει. Την 5η Μαΐου η Συνέλευση διαλύθηκε. Πέντε μέρες πριν ψήφισε το Σύνταγμα, ενώ έξι μέρες μετά την ανάδειξη του Καποδίστρια η Συνέλευση απηύθυνε ψήφισμα στον Κοραή. Μεταξύ άλλων έλεγε:

Το Ελληνικόν Έθνος συνηγμένον εις την Γ΄ Εθνικήν Συνέλευσιν δια τα μεγάλα του συμφέροντα, σού προσφέρει το σέβας και την εκ της μέσης καρδίας αγάπην του. … Καταφιλεί τα χρυσά σου λόγια, τα σοφά σου παραγγέλματα, συνομιλεί με τα βιβλία σου και φωτίζει το πνεύμα και την καρδίαν του ευχόμενον να μη παύσης να κοινοποιής τα αγαθά σου φρονήματα εις τους συμπολίτας σου, συμβουλεύων τα κοινά συμφέροντα.

9-4-1827, Από το Ψήφισμα της Γ΄ Εθνοσυνέλευσης προς τον Αδαμάντιο Κοραή

Αντίστοιχα τιμητικά ψηφίσματα έλαβαν οι πρωταγωνιστές του έντονου παρασκηνίου: Ρώμας, Στεφάνου, Δραγώνας, Eynard, μ. Ιγνάτιος, Βιάρος Καποδίστριας, Γεροστάθης, βασιλιάς Λουδοβίκος της Βαυαρίας, Canning και Hamilton. Είναι προφανές ότι δεν ανήκαν όλοι στην ίδια τάση. 

Όμως το ενωτικό πνεύμα της παράδοσης δεν συγκινούσε και πάλι την νεωτερικότητα. Προσπάθεια σύγκλησης νέας Συνέλευσης και ανατροπής του Καποδίστρια έγινε πριν εκείνος αναλάβει, από την πλευρά του Μαυροκορδάτου. 

Την στιγμή εκείνη ο Καποδίστριας γύριζε την Ευρώπη για να εξασφαλίσει τις συμμαχίες και τις καλύτερες δυνατές συνθήκες λειτουργίας ενός υπό ίδρυση κράτους που βρισκόταν όχι σε πόλεμο αλλά σε γενοκτονία. Και η γενοκτονία αυτή προκλήθηκε και υποβοηθήθηκε από δυνάμεις που καθόριζαν σε μεγάλο βαθμό και την αγγλογαλλική πολιτική.

Από το 1800, κάθε φορά που ο ελληνισμός πλησίαζε στην επαναστατική έκρηξη ή στην επιτυχία του εγχειρήματος, ελάμβανε από τον Κοραή ανώνυμες οδηγίες συμμόρφωσης γραικικού περιεχομένου

Παρότι από το 1833 η κρατική πυξίδα έδειχνε κυρίως στην πορεία που χάραξε ο Κοραής, μέχρι και την έξωση του Όθωνα η κατάσταση στο Γραικικό Βασίλειο είχε μια σχετική ρευστότητα. Ο Όθων περιορίστηκε, πολεμήθηκε και τελικά απομακρύνθηκε επειδή στις αποφάσεις του έβαλε μεγαλύτερη από την επιτρεπόμενη δοσολογία του στόχου των Φιλικών.

 Η μετονομασία του Δανού Γεωργίου Α΄ από «Βασιλεύς των Γραικών» (Rois des Grecs) σε «Βασιλεύς των Ελλήνων» (Roi des Hellènes) και η προβλεφθείσα υποχρέωση «να πρεσβεύουν οι διάδοχοι του Γεωργίου τα δόγματα της Ορθοδόξου Ανατολικής Εκκλησίας» δεν μετατόπισε την πορεία του κράτους προς την καποδιστριακή πολιτική. Μετά και την ίδρυση της Βουλγαρίας, το κράτος ήταν υποχρεωμένο να λειτουργεί «εθνικά» στην εξωτερική του πολιτική με βάση το δυτικό πρότυπο του έθνους. 

Η ιδέα της Φιλικής έγινε -θέλοντας και μη- μια ελληνόφωνη μεγάλη ιδέα, που διατηρούσε τα υπερεθνικά στοιχεία του χριστιανισμού μόνον σε επίπεδο προσωπικών οραμάτων. Την δεκαετία του 1870 διευθετήθηκαν τα εκκρεμή -μετά τον Καποδίστρια- δάνεια του 1824-25, άρα ξεπάγωσε και η δυτική δανειοδότηση. Η Μικρασιατική καταστροφή έκλεισε το κεφάλαιο του 1821 σε κοραϊκό εθνικό επίπεδο. 

Η Ελλάδα πολιτικά και πολιτισμικά βρέθηκε στην αποκλειστική ζώνη της Μ. Βρετανίας, των ΗΠΑ και τέλος, των Βρυξελλών. Το καποδιστριακό όραμα υπέστη φθορά σε επίπεδο συλλογικής συνείδησης, όμως οι «Γραικογάλλοι» που ήθελε ο Κοραής δεν δημιουργήθηκαν μαζικά ούτε στο α΄ μισό του 20ου αιώνα.

Ο δρόμος μετά τον Β’ Π. Πόλεμο είναι σαφής: Ευρωπαϊκή ενοποίηση επιδιώκεται από την αντιχριστιανική τάση που βοήθησε την χριστιανική Ανατολή να χαθεί και επέφερε τον Δυτικό κατακερματισμό και τα Εθνικά κράτη. Σήμερα είναι σαφέστερος ο διαχρονικός στόχος που το 1800 εκφραζόταν από τον Κοραή. Τα Εθνικά κράτη επιδιώκεται σήμερα να διαλυθούν, επειδή περιέχουν σε κλειστή (εθνική) συγκρότηση στοιχεία του υπερεθνικού χριστιανισμού. 

Η αμφισβήτηση των εθνικών ταυτοτήτων, της ανθρώπινης ταυτότητας (ταυτότητας φύλου κλπ), της οικογενειακής δομής, η θρησκειολογία στην παιδεία, ο διαθρησκειακός διάλογος υπό την πολιτική ομπρέλα, το «δικαίωμα στον θάνατο» είναι μερικά από τα άυλα μέσα περαιτέρω αποχριστιανοποίησης των κοινωνιών.

 Το υλικό μέσο του χρήματος ακολουθεί μια -φαινομενικά- αντίστροφη πορεία. Μέσο για την υποταγή μιας χειραγωγημένης από την εκπαίδευση και τα ΜΜΕ κοινωνίας που υποβάθμισε την πνευματική ζωή για χάρη μιας υλιστικής απόλαυσης είναι η απογύμνωση από την ατομική περιουσία. 

Περιέργως, στα «ατομικά δικαιώματα» των «ευρωπαϊστών» υπάγονται τα πάντα πλην του δικαιώματος για εργασία και για ιδιοκτησία κατοικίας. Αυτό, βέβαια, αφορά μια μόνον ερμηνεία της Ευρώπης, του ανθρώπου και του κόσμου.

Αυτή «η δημοκρατία δεν έχει αδιέξοδα» (;)

Τα ελληνικά πολιτικά αδιέξοδα έχουν παγκόσμια ιδιαιτερότητα που οφείλεται στην φύση του ελληνικού θέματος όπως αυτή φαίνεται στο εξαρχής διεθνές θέμα «1821«. Έχουν όμως και διεθνή αναγωγή και τεχνική εξήγηση σε έναν τύπο κοινοβουλευτικής δημοκρατίας τον οποίο θα επευφημούσε ο Κοραής. 

Η εθνοπατερική δυτική δημοκρατία ενώ δεν πέτυχε τον διαχωρισμό των εξουσιών και την ικανοποίηση του αισθήματος δικαίου, πέτυχε να δημιουργήσει έναν πολιτικό δυισμό. Έναν διπολισμό μεταξύ κυβέρνησης και αντιπολίτευσης που διχάζει μια κοινωνία και ταυτόχρονα πετυχαίνει μια πορεία προς την ίδια πολιτική κατεύθυνση μέσω και της χεγκελιανής σύνθεσης των «αντιθέτων».

 Η δυτική δημοκρατία είναι μια κατά τόπους τραπεζοκρατία ενός κεντρικού τραπεζικού συστήματος που τεχνικά επιβιώνει μέσω του κομματισμού. Τα κόμματα αποτελούν ελεγχόμενους σχηματισμούς. 

Είναι σχηματισμοί διεφθαρμένοι (άρα εκβιαζόμενοι) που διχάζουν τις κοινωνίες μέσω διεθνών ιδεολογικών γραμμών. Τι γραμμών; εικονικών, αφού αμφότερες έχουν υλιστικό προσανατολισμό και χρηματοδοτούνται από την ίδια πηγή. Γι’ αυτό είναι αναγκασμένες να υποκρίνονται και να περιμένουν την σειρά τους για να κυβερνήσουν. 

Ταυτόχρονα, τα «ιδεολογικά» κόμματα έχουν δυο βασικές αρνητικές επιδράσεις στην κοινωνία: α) δηλητηριάζουν την καθημερινότητα με την φυσιολογικοποίηση της εγωπάθειας. Καθώς «κυβέρνηση» και «αντιπολίτευση» αποτελούν ρόλους, κάθε πρόσωπο, κάθε παράταξη δεν κάνει τίποτε άλλο από το να αυτοεπαινείται και να κατηγορεί την άλλη πλευρά. β) τα κόμματα, είναι το άλλοθι μιας ψευδώς θεμελιωμένης «ελευθερίας». 

Αποτελούν εκτονωτικό στοιχείο της κοινωνικής αγανάκτησης και μεταφοράς των ευθυνών στους ψηφοφόρους (ψηφίστε κάτι άλλο την επόμενη φορά, εκλέξτε άλλους εθνοπατέρες, it’s up to you). Επανερχόμενοι στα δικά μας, στο σήμερα και στην αφορμή αυτής της ανάλυσης, βλέπουμε ότι μέρος αυτού του διπολικού συστήματος είναι και το προσωποπαγές κόμμα ΣΥΡΙΖΑ και ο «ιδεολογικά αντίθετος» κυβερνητικός εταίρος ΑΝΕΛ. 

Παράδειγμα αυτής της συμπεριφοράς είναι ο Άδωνις Γεωργιάδης που ενώ σήμερα κατηγορεί την κυβέρνηση για τους πλειστηριασμούς, το 2013 υπερασπιζόταν την κατάσχεση της ακίνητης περιουσίας προβάλλοντας το πιο κωμικό επιχείρημα και το μαυροκορδάτειο αξίωμα «Δύση καλή, Ανατολή κακή» (αν και στο δικό του μυαλό η Ανατολή δεν ταυτίζεται με τον οικουμενικό ελληνικό πολιτισμό της χριστιανικής περιόδου).

Ήταν ειλικρινής ο Τσίπρας στο Παρίσι; Αν «αριστερά» σημαίνει το αντίθετο της «δεξιάς» στην αστική κομματική δημοκρατία, τότε «όχι». Τέτοιο πράγμα δεν υπήρξε εκ κατασκευής, υπήρχε μόνο στο μυαλό μεμονωμένων προσώπων και ο Αλέξης Τσίπρας από την προσωπική του πορεία σαφώς και δεν φανερώνει έναν πλανημένο, αγνό ιδεολόγο. 

Αν όμως «αριστερά» σημαίνει «αντιπαραδοσιακότητα» ή «αντιχριστιανικότητα» (που συχνά παρουσιάζεται καλυμμένα ως «αγνωστικισμός» ή «αθεΐα»), τότε «ναι», ο Τσίπρας είπε με ειλικρίνεια «είμαι πρώτα φεντεραλιστής/διεθνιστής και ύστερα εθνιστής. Αν ζούσα στο 1821, θα βρισκόμουν στο πλευρό του αριστερού-ριζοσπάστη Κοραή. 

Οφείλουμε σήμερα να συνεχίσουμε στ’ αχνάρια του». Όμως, διεθνιστές ήταν όλοι οι βασικοί μετέχοντες του «εθνικού» ελληνικού ζητήματος δυο αιώνες πριν. Άρα η φράση χρειάζεται περαιτέρω διευκρίνιση. Δυστυχώς, αυτά δεν ξεκαθαρίζονται. Αντίθετα, επιβάλλονται ετικέτες ρηχού και πρόσκαιρου επιπέδου. 

Οι μονολεκτικοί χαρακτηρισμοί αποτελούν καλλωπιστικά περιτυλίγματα που σταδιακά επιβάλλονται μέσω της ψυχολογίας στις ανενημέρωτες μάζες. Όσο «στοχαστής» ήταν ο Κοραής, άλλο τόσο «θαρραλέος» είναι ο Τσίπρας. Ως προς το σήμερα ο ρόλος του εκφωνητή είναι προφανέστερος. Με μικρή έρευνα θα βρούμε και τον ρόλο του εκφωνητή Κοραή που υποκρίνεται μέσα σ’ ένα προδιαγεγραμμένο σενάριο.

Το θέμα στη βάση του είναι «διεθνισμός vs εθνισμός» ή «διεθνισμός Α΄ vs διεθνισμός Β΄»; Το ελληνικό ζήτημα του 1821 είναι διεθνές γιατί το έθνος που το κινεί έχει διαχρονικό διεθνικό χαρακτήρα (τόσο προ Χριστού, όσο και μετά Χριστόν) και τυχόν επιτυχία της Επανάστασης θα ισοδυναμούσε με παγκόσμια αναδιάταξη δυνάμεων. 

Το ίδιο θέμα υπάρχει και σήμερα, αν κοιτάξουμε την διεθνή σκακιέρα, κάτω -δηλαδή- από την υφαλοκρηπίδα, την ΑΟΖ, τον ορυκτό πλούτο και τα άλλα ζητήματα που κινούν την ελληνική κρίση. Ένα σημαντικό σημείο για την κατανόηση του σημερινού αδιεξόδου είναι το αν υπάρχει -έστω, υποτυπωδώς- ένα κόμμα καποδιστριακό. 

Τι διαφορετικό από τον Τσίπρα θα έλεγαν λ.χ. ο Μητσοτάκης, η Γεννηματά; Ξέρουμε ήδη τι είπαν και τι έκαναν στο θέμα της ΕΟΚ οι Καραμανλής Α΄ και Παπανδρέου Β΄, οι ηγέτες των γαλάζιων και πράσινων καφενείων. Είδαμε τι έλεγε ο Άδωνις που διεκδίκησε και την προεδρία της ΝΔ. 

Ο επίδοξος Μητσοτάκης Β΄ το 2006 διαφωνούσε έντονα με το κόμμα του για μια «ευρωπαϊκότερη» αναθεώρηση του εθνικού Συντάγματος. Όσο για την Φώφη, και μόνον η ανάδειξή της στον κωμικής μετονομασίας «κεντροαριστερό» χώρο υπό την αιγίδα των αναβαπτιστών-συνταγματολόγων και υποψηφίων ΠτΔ κάνει τα θέματα σαφή, χωρίς να απαιτείται καμιά περαιτέρω δήλωση. 

Ένα δεύτερο σημαντικό σημείο: πόσοι εξακολουθούν να θεωρούν τον Κοραή έναν ευγενή άνθρωπο, έναν ανθρωπιστή, έναν υπερασπιστή της χριστιανικής πίστης και έναν εξυγιαντικό παράγοντα της χριστιανικής Εκκλησίας; Επιλεκτικά διαβασμένος και στιγμιαία κρινόμενος ο Κοραής μπορεί να είναι τα πάντα. 

Το ίδιο και ο κάθε σημερινός πολιτικός. Η συνολική πορεία και οι πράξεις διαρκείας των ανθρώπων δίνουν μια τελική κρίση και αποκρυπτογραφούν τις πραγματικές προθέσεις. Και οι προθέσεις του Κοραή είναι σαφείς, παρά το ότι από το 1960 οι κοραϊστές πανεπιστημιακοί και ερευνητές έκαναν το παν για να τις παρουσιάσουν ως φωταδιστικές.

 Ενδεικτικό ακόμα της αποσπασματικότητας και έλλειψης διαχρονίας στο θέμα του Κοραή είναι το πώς οι υπερασπιστές του και ιδιαίτερα οι φιλόλογοι δεν έχουν να δηλώσουν το παραμικρό στο θέμα «προσπάθεια εξαφάνισης της ελληνικής γλώσσας, ήδη από την εποχή της ένταξης στην ΕΟΚ, ούτε για την επίθεση στα ευρωΜΜΕ εναντίον της αρχαίας Ελλάδας μετά το 2010». 

Αρνούμενη την ελληνική ταυτότητα ως χριστιανική η πλευρά του Κοραή έπρεπε 

1) να μεταποιήσει τον χριστιανικής προέλευσης ελληνοκεντρικό διαφωτισμό σε μια «ντεϊστική αποκάλυψη» της καλοσύνης-δικαιοσύνης-ευδαιμονίας, 2) να προβάλλει την γλώσσα ως κεντρικό στοιχείο της ταυτότητας και 3) να επευφημεί ένα «ελληνικό» παρελθόν μόνον ως στενά εθνικό (μη οικουμενικό) και αντίθετο της διδασκαλίας του Χριστού. 

Το τριπλό ψεύδος του νεωτερικού οικοδομήματος έχει σήμερα αποκαλυφθεί. Μένει το θέμα με τους σημερινούς κοραϊστές πολιτικούς στο «λαϊκό» μας πολίτευμα.

Στο θέμα της «λαϊκής κατοικίας» ο προεκλογικός λαϊκισμός του Τσίπρα έχει δώσει μια απάντηση προκαταβολική, ενώ η δήλωση του Παρισιού πρέπει να εκληφθεί ως ειλικρινής κυριολεξία ενός αριστερού ριζοσπάστη που για λόγους «κοινού συμφέροντος» εψεύσθη προεκλογικά. 

Υπάρχουν, φυσικά, περισσότερο και λιγότερο λαϊκίστικες προσωπικότητες στα διάφορα κόμματα, όμως το συγκεκριμένο λαϊκό πολίτευμα είναι σύμφυτο με τον λαϊκισμό, αφού σχετίζεται δομικά με τον υλισμό και το τραπεζικό σύστημα. Έτσι, με λίγες εξαιρέσεις, η διακυβέρνηση γίνεται αυτοσκοπός και η ψήφος αντικείμενο αγοραπωλησίας και πλειοδοσίας.

Η επιστήμη που διαθέτει και τις αποδείξεις περί προτεραιότητας του πνεύματος έναντι της ύλης δεν μπορεί πια να κρύβεται. Ο υλισμός καταρρέει διεθνώς. Παρότι θα περίμενε κανείς το αντίθετο, στην Ελλάδα δεν δείχνει την διάθεση να κρατήσει τους υποστηρικτές του.

 Σκοπεύοντας μεσοπρόθεσμα να εκβιάσει, ίσως και να ξαναδελεάσει σε μια επόμενη φάση, έρχεται σε αντίφαση με το καλοσυνάτο προσωπείο του. Τα κόκκινα δάνεια είναι ένα θέμα που δεν θα κλείσει γρήγορα. 

Υπάρχει το θέμα των συμβολαιογράφων, υπάρχει και ένα παιχνίδι ψυχολογίας που συντηρεί την αντιπαράθεση μεταξύ «δεξιάς – αριστεράς – κεντροαριστεράς»!) και την αρνητική αξιολόγηση της ελληνικής οικονομίας και των Τραπεζών. Ξεκίνησε ήδη το έργο «Κανένα σπίτι στα χέρια δανειολήπτη«. 

Με τον ΕΝΦΙΑ, τις κατασχέσεις λόγω χρεών προς το δημόσιο και την οικονομική ύφεση πληθαίνουν οι αποποιήσεις κληρονομιάς ακινήτων. Σταδιακά πηγαίνουμε στο «Κανένα σπίτι στα χέρια ιδιοκτήτη«. Όταν ο υλισμός βάζει τόσο σκληρούς όρους στην «απόκτηση της ύλης», τότε δείχνει ότι αποφασίζει να παίξει τα ρέστα του. 

Σήμερα φαίνεται καθαρότερα ότι όσα ριζοσπαστικά έλεγαν οι φίλοι του Κοραή όπως ο Τζέρεμυ Μπένθαμ και ο Φρανσουά-Μαρί Αρουέ Βολταίρ, σε μια και μόνη ανθρώπινη ρίζα στόχευαν, όχι σε πολλές. Η ρίζα αυτή δεν έχει σπάσει και η επιτυχημένη συνεισφορά του Αλέξη Τσίπρα σ’ αυτό το έργο είναι πολύ αμφίβολη.

ΠΗΓΗ