Η ΑΜΕΡΙΚΗ, Η ΚΙΝΑ ΚΑΙ Η ΧΩΡΙΣ ΕΛΕΟΣ ΜΑΧΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΠΟΛΥΤΗ ΥΠΕΡΟΧΗ!
ΟΙ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟΙ ΠΟΛΕΜΟΙ ΕΙΣΕΡΧΟΝΤΑΙ ΣΕ ΜΙΑ ΝΕΑ ΕΠΙΚΙΝΔΥΝΗ ΦΑΣΗ...
Ροές πληροφοριών και ενέργειας στηρίζουν κάθε οικονομική δραστηριότητα και οι προηγμένες τεχνολογίες υποστηρίζουν και τα δύο. Εξ ου και τα υψηλά διακυβεύματα στους τεχνολογικούς πολέμους μεταξύ Αμερικής και Κίνας.
Ξεκίνησαν κατά την πρώτη θητεία του Donald Trump, μεταξύ 2017 και 2021, συνέχισαν υπό τον Joe Biden. Ο Κινέζος ηγέτης, Xi Jinping, χαλιναγωγεί τους ελέγχους των εξαγωγών της Αμερικής στις αποκαλούμενες «κυρίαρχες τεχνολογίες». Ο αγώνας επικράτησης αναδιαμορφώνει τις σχέσεις και τις αλυσίδες εφοδιασμού σε όλο τον κόσμο. Και το κόστος του αυξάνεται.
Οι εκτιμήσεις ποικίλλουν, αλλά το ΔΝΤ εκτιμά ότι η εξάλειψη του εμπορίου υψηλής τεχνολογίας μεταξύ των ανταγωνιστικών μπλοκ θα μπορούσε να κοστίζει έως και 1,2% του παγκόσμιου ΑΕΠ κάθε χρόνο —περίπου 1 τρισεκατομμύριο δολάρια.
Το εάν η Κίνα ή η Αμερική ελέγχουν την ενέργεια και τις τεχνολογίες πληροφοριών είναι ένα «εθνο-πολιτιστικό ζήτημα», λέει ο Evan Ellis του Army War College. Η θερμοκρασία της αντιπαράθεσης είναι πιθανό να ανέβει τα επόμενα χρόνια.
Ούτε ο Biden ούτε ο Trump θα αποφύγουν να αμφισβητήσουν εκ νέου την Κίνα, ίσως το ζήτημα που απολαμβάνει το υψηλότερο επίπεδο δικομματικής υποστήριξης στην Ουάσιγκτον.
Και η Κίνα δεν θα υποχωρήσει από αυτό που θεωρεί ότι της αξίζει στην παγκόσμια τάξη, κάτι που θεωρείται αδιανόητο όσο ηγέτης είναι ο Xi.
Το επόμενο στάδιο των τεχνολογικών πολέμων θα διεξαχθεί σε δύο μεγάλες αρένες.
Η μία είναι η κατασκευή τσιπ, η οποία δημιουργεί την παγκόσμια υποδομή επεξεργασίας πληροφοριών, συμπεριλαμβανομένης αυτής που εκπαιδεύει και τρέχει τεχνητά ευφυή λογισμικά.
Οποιοσδήποτε βαθμός κινεζικού ελέγχου στην παραγωγή τσιπς θεωρείται μη αποδεκτός για την Αμερική. Η άλλη είναι η πράσινη τεχνολογία, καθώς τα συστατικά της μπορεί να γίνουν η ραχοκοκαλιά ολόκληρης της παγκόσμιας οικονομίας.
Για την Κίνα, η δύναμη των εταιρειών της σε αυτόν τον τομέα δεν είναι απλώς μια φυσική συνέπεια δύο δεκαετιών εστιασμένης βιομηχανικής πολιτικής, αλλά επιβεβαίωση του σημαντικού ρόλου της ως παγκόσμιου ηγέτη.
Αυτή τη στιγμή η μάχη αφορά τις εφαρμογές.
Στις 23 Απριλίου το Κογκρέσο ψήφισε νομοσχέδιο που ζητά από τους Κινέζους ιδιοκτήτες του TikTok, μιας πλατφόρμας βίντεο που χρησιμοποιείται από 170 εκατομμύρια Αμερικανούς, να την πουλήσουν σε 270 ημέρες διαφορετικά θα αντιμετωπίσουν την απαγόρευση στη χώρα. Λίγες μέρες πριν οι κινεζικές αρχές ανάγκασαν την Apple να αποσύρει το WhatsApp και το Threads, πλατφόρμες που ανήκουν στη Meta, από το κινεζικό on-line κατάστημα εφαρμογών της (app store).
Ωστόσο, παρά την κατακραυγή, οι συγκεκριμένες εφαρμογές αποτελούν ανησυχίες δευτερεύουσας σημασίας, καθώς απαιτούν… τσιπ και ενέργεια για να λειτουργήσουν -όχι το αντίστροφο.
Η Αμερική πιέζει τους κατασκευαστές τσιπ να επεκτείνουν την παραγωγή αιχμής στην επικράτεια της. Στις 8 Απριλίου, η αμερικανική κυβέρνηση ανακοίνωσε επιδοτήσεις 6,6 δισεκατομμυρίων δολαρίων για την TSMC της Taiwan για τη δημιουργία τριων νέων εργαστασίων στην Arizona. Στις 15 Απριλίου προσφέρθηκαν 6,4 δισεκατομμύρια δολάρια στη Samsung της Νότιας Κορέας προκειμένου να κατασκευάσει μονάδες παραγωγής στο Τέξας.
Αυτές οι ενέργειες εμπίπτουν στο νόμο για τα τσιπ και την επιστήμη των 280 δισεκατομμυρίων δολαρίων, μια βιομηχανική πολιτική που εισήχθη το 2022, η οποία δίνει κίνητρα για τη δημιουργία fabs και την εκπαίδευση του προσωπικού τους.
Επίσης στην εργαλειοθήκη της Αμερικής είναι ο νόμος για τη μείωση του πληθωρισμού (IRA), ένα πακέτο πράσινων επιδοτήσεων 369 δισεκατομμυρίων δολαρίων που εγκρίθηκε το 2022. Υποστηρίζει την εγχώρια παραγωγή πράσινου εξοπλισμού μέσω φορολογικών πιστώσεων.
Την ίδια στιγμή, η Αμερική διατηρεί υψηλούς δασμούς στα κινεζικά ηλιακά πάνελ και στα ηλεκτρικά οχήματα, 14,25% και 25% αντίστοιχα.
Η Κίνα ωστόσο έχει προχωρήσει μπροστά στην πράσινη τεχνολογία.
Η Longi είναι ο μεγαλύτερος κατασκευαστής ηλιακών συλλεκτών στον κόσμο. Η CATL είναι ο μεγαλύτερος κατασκευαστής μπαταριών και η BYD παλεύει με την Tesla για τον τίτλο του μεγαλύτερου κατασκευαστή ηλεκτρικών οχημάτων στον πλανήτη.
Ωστόσο, η κινεζική παραγωγή τσιπ δεν έχει εξελιχθεί τόσο θεαματικά, παρά τις κρατικές επιδοτήσεις περίπου 150 δισεκατομμυρίων δολαρίων τα τελευταία δέκα χρόνια. Αυτό είναι σε κάποιο βαθμό ένα μέτρο της επιτυχίας της Αμερικής να εμποδίσει τη ροή της τεχνολογίας κατασκευής τσιπ στην αμερικανική επικράτεια τα τελευταία δύο χρόνια.
Το πρώτο θύμα στους τεχνολογικούς πολέμους ήταν η Huawei. Ήταν η εταιρεία στην οποία η κυβέρνηση Trump εστίασε τους ελέγχους που χρησιμοποιούνται τώρα για την Κίνα στο σύνολό της.
Το ερώτημα είναι τι έρχεται μετά τις αμερικανικές εκλογές τον Νοέμβριο. Όποιος και να κερδίσει, ο επόμενος Αμερικανός πρόεδρος θα ξεκινήσει σχεδόν σίγουρα μια νέα καμπάνια τύπου Huawei εναντίον άλλων κινεζικών εταιρειών τεχνολογίας.
Υπό την προεδρία Trump, οι ξένες εταιρείες μπορεί να έχουν επιπλέον λόγους να ανησυχούν. H TSMC είναι μία από αυτές: Τον περασμένο Ιούλιο ο Trump γκρίνιαξε ότι η Taiwan έχει βλάψει τις αμερικανικές επιχειρήσεις των τσιπ. Αλλά είναι οι νοτιοκορεατικές εταιρείες τσιπ, η SK Hynix και η Samsung, που ξεχωρίζουν περισσότερο, αφού έχουν επενδύσει περίπου 35 δισεκατομμύρια δολάρια στην Κίνα από το 2020.
«Η δεύτερη θητεία Trump θα παίξει πολύ πιο σκληρά με τους Κορεάτες», λέει ένας υπάλληλος του Κογκρέσου που εργάζεται γύρω από την τεχνολογική πολιτική της Κινας. Υπό τον Trump, λέει, οι αμερικανικές επιδοτήσεις θα συνοδεύονται από την απαίτηση να μην επενδύονται καθόλου στην Κίνα.
Οι εταιρείες σε συναφείς κλάδους βρίσκονται επίσης σε επιφυλακή. Η MGI Tech, ένα spin-off του κινεζικού γίγαντα BGI που κατασκευάζει εξοπλισμό αλληλουχίας γονιδιώματος, είναι πιθανό να είναι στόχος.
Κυρίως οι Ρεπουμπλικάνοι είναι αναστατωμένοι που τα μηχανήματα της MGI έχουν εγκατασταθεί σε ευρωπαϊκά νοσοκομεία. «Μεγάλοι πολυμερείς έλεγχοι στην κβαντική τεχνολογία» που εξάγονται στην Κίνα είναι επίσης πιθανοί, λέει ένας Ρεπουμπλικανός υπάλληλος. Αυτό μπορεί να αποσκοπεί στο να είναι αδύνατη η πρόσβαση στην Κίνα τεχνολογιών για κβαντικούς υπολογιστές και ανίχνευσης που μπορεί να γίνουν σημαντικές στο μέλλον, αντί να περιμένει μέχρι να εξαπλωθούν στην αγορά.
Οι αμερικανικές εταιρείες δεν είναι επίσης εντελώς χαλαρές. Παρόλο που οι σύμβουλοι και οι δικηγόροι πιστεύουν ότι ο νόμος για τα τσιπ θα παραμείνει σε ισχύ, ορισμένες μεγάλες εταιρείες, όπως η Intel, μπορεί να θέλουν να γνωρίζουν ότι οι συμβάσεις που διέπουν τις εκταμιεύσεις τους στο πλαίσιο αυτού είναι αδιαπέραστες και ισχυρές. «Θέλουμε να βεβαιωθούμε ότι είναι νομικά δεσμευτικές», λέει ένα στέλεχος εταιρείας chip.
Οι ηγέτες της τεχνολογίας μπορεί επίσης να αντιπαθήσουν σφόδρα τις συζητήσεις σχετικά με τις μεταρρυθμίσεις του Γραφείου Βιομηχανίας και Ασφάλειας (BIS). Πρόκειται για τον οργανισμό που είναι υπεύθυνος για τους ελέγχους των εξαγωγών που έχουν χρησιμοποιηθεί εκτενώς τα τελευταία έξι χρόνια για να επιτεθούν σε κινεζικές εταιρείες τεχνολογίας.
Πολλοί Ρεπουμπλικάνοι και ορισμένοι Δημοκρατικοί πιστεύουν ότι το προσωπικό του BIS έκανε κινήθηκε αργά στους ελέγχους. Κάποιοι θα εξετάσουν το ενδεχόμενο να μεταφέρουν ορισμένες επιχειρήσεις στο εξωτερικό και να αλλάξουν τις αλυσίδες εφοδιασμού εάν το BIS δεχτεί πυρά, έτσι ώστε να είναι πιο απαλλαγμένοι από τον έλεγχο της Ουάσιγκτον.
Εάν η Αμερική ενεργήσει κατά των κινεζικών κατασκευαστών τσιπ, η Κίνα δεν έχει απαντήσεις που να μην είναι προφανώς καταστροφικές για την Ουάσινγκτον.
Βρέθηκε σε μια τέτοια περίπτωση πέρυσι: Στην τοποθέτηση ελέγχων εξαγωγών στο γάλλιο και το γερμάνιο, δύο υλικά που είναι μικρά αλλά σημαντικά συστατικά στη διαδικασία κατασκευής τσιπ. Η Κίνα παρείχε το 98% και το 60% της παγκόσμιας παραγωγής το 2022.
Ωστόσο, οι έλεγχοι των εξαγωγών εμπορευμάτων είναι αδύναμοι, σε σύγκριση με τον έλεγχο της αμερικανικής πνευματικής ιδιοκτησίας.
Πιο ισχυρές είναι οι κινεζικές προσπάθειες να κυριαρχήσει στην παραγωγή λιγότερο προηγμένων τεχνολογικά τσιπ. Ένα ανοιχτό ερώτημα στους τεχνολογικούς πολέμους είναι ο βαθμός στον οποίο ο αυξανόμενος κινεζικός έλεγχος της λιγότερο προηγμένης κατασκευής τσιπ μπορεί να ικανοποιήσει την παγκόσμια ζήτηση για το είδος των υπολογισμών που συναντάμε στα EV και τα έξυπνα δίκτυα.
Τι γίνεται όμως με τις πράσινες τεχνολογίες;
Η Αμερική δεν μπορεί να γυρίσει την πλάτη στην Κίνα και έτσι το σχέδιό της τα επόμενα χρόνια είναι να αποκλείσει την πρόσβαση στην αγορά της, στη δεύτερη μεγαλύτερη στον κόσμο, και να πείσει τους συμμάχους των ΗΠΑ να κάνουν το ίδιο.
Ο Biden πιθανότατα θα συνεχίσει τo φιλικό προς το κλίμα μονοπάτι που ακολούθησε όσο είναι στην εξουσία. Θα ενισχύσει τους δεσμούς με τους συμμάχους και θα χρησιμοποιήσει δημόσιο χρήμα για να επιταχύνει την απαλλαγή από τις ανθρακούχες εκπομπές της Αμερικής, ενώ θα εμποδίσει πολλές, αν όχι όλες, κινεζικές εισαγωγές.
Ο Trump είναι μια διαφορετική ιστορία. Η συζήτηση για την πιο επιθετική, αγνωστικιστική για το κλίμα προσέγγιση που είναι πιθανό να υιοθετήσει, ανησυχεί ήδη έντονα στελέχη στην Αμερική και σε όλο τον κόσμο.
«Κανένας Ρεπουμπλικανός δεν πρόκειται να πει “υποστηρίζω τον νόμο του Biden για τη μείωση του πληθωρισμού” (IRA), αλλά νομίζω ότι θα είναι εντάξει με το ότι ο IRA συνεχίζει να υπάρχει», λέει ένας Ρεπουμπλικανός που γνωρίζει τις συζητήσεις.
Αυτό μπορεί να οφείλεται στο ότι 74 δισεκατομμύρια δολάρια από τις επενδύσεις που υποκινήθηκαν από τον IRA μέχρι σήμερα έχουν πάει σε ρεπουμπλικανικές κομητείες.
Ένας ακραίος στόχος μπορεί να είναι η αφαίρεση όλων των κινεζικών εξαρτημάτων από τις αλυσίδες εφοδιασμού των οποίων η δημιουργία του IRA είναι ενθαρρυντική. «Η δυνατότητα των κινεζικών εταιρειών να λαμβάνουν μια δεκάρα από τον IRA πρόκειται να χαθεί», λέει ο ίδιος γνώστης.
Είναι πιθανό ο νόμος να μετατραπεί από μια πρωτοβουλία για το κλίμα σε μια πρωτοβουλία που υποστηρίζει αποκλειστικά την κατασκευή υψηλής τεχνολογίας στην Αμερική.
Η αυτοκινητοβιομηχανία θα μπορούσε να είναι επίσης μεταξύ εκείνων που αγωνίζονται περισσότερο εν μέσω μιας αντιπράσινης επίθεσης.
Ο Trump χαρακτήρισε τα EV «φάρσα» και λέει ότι τα κινεζικής κατασκευής EV θα καταστρέψουν την αυτοκινητοβιομηχανία της Αμερικής. Αυτό αφήνει τις αυτοκινητοβιομηχανίες σε αναταραχή.
Οι μεγαλύτερες, λέει ένας λομπίστας, έχουν αναπτύξει σχέδια για τη δημιουργία κοινοπραξιών με κινεζικές εταιρείες μπαταριών σε αμερικανικό έδαφος. Μέχρι στιγμής μόνο η Ford έχει μιλήσει δημόσια για τα σχέδιά της να χορηγήσει άδεια χρήσης τεχνολογίας από την CATL.
Ακολούθησαν επιθέσεις των Ρεπουμπλικανών. «Γνωρίζω ότι οι εταιρείες έχουν διαπραγματευτεί αυτά τα ζητήματα. Υποψιάζομαι ότι περιμένουν, γιατί αν εκλεγεί ο Trump, αυτές οι [συμφωνίες] θα διαλυθούν», εξηγεί ο λομπίστας.
Οι κινεζικές εταιρείες ηλιακής ενέργειας, EV και μπαταριών θα συνεχίσουν να προσπαθούν να βρουν τρόπους εισόδου στην αμερικανική και ευρωπαϊκή αγορά. Αυτό θα μπορούσε να γίνει μέσω κοινοπραξιών με αμερικάνικες εταιρείες ή μέσω εργοστασίων που κατασκευάζονται σε χώρες όπως το Μεξικό με τις οποίες η Αμερική έχει συνάψει συμφωνία ελεύθερου εμπορίου.
Όμως, η εγχώρια αγορά της Κίνας, και αυτή του κόσμου έξω από τη Δύση, παρέχει πολλές ευκαιρίες. Η Κίνα εγκατέστησε περισσότερη ηλιακή ενέργεια το 2023 από ό,τι η Αμερική συνολικά. Στα τσιπ η Κίνα έχει ισχύ στην αγορά, αλλά όχι τεχνολογική κυριαρχία. Με την πράσινη τεχνολογία έχει και τα δύο.
Οι πιθανές επιπτώσεις της παράτασης των τεχνολογικών πολέμων είναι απογοητευτικές. Οποιαδήποτε αμερικανική κυβέρνηση πολεμά την Κίνα σε κάθε μέτωπο θα μπορούσε να χάσει την εστίαση στα μέτωπα που έχουν τη μεγαλύτερη σημασία.
Οι κινεζικές εξαγωγές πράσινης τεχνολογίας ανθούν σε όλο τον κόσμο και οι εγκαταστάσεις εντός της Κίνας αυξάνονται ταχύτερα από οπουδήποτε αλλού, επομένως η άρνηση πρόσβασης στην αμερικανική αγορά μπορεί να μην αποδυναμώσει την επιρροή των κινεζικών εταιρειών.
Και μια πιο μονομερής προσέγγιση για τον έλεγχο της ροής προηγμένων τεχνολογιών στην Κίνα μπορεί να βλάψει την εύθραυστη σχέση συνεργασίας που έχει χτίσει η κυβέρνηση Biden με τους Ιάπωνες, μεταξύ άλλων, τα τελευταία χρόνια. Η αμερικανική πολιτική θα μπορούσε επίσης να αποξενώσει τους Ευρωπαίους συμμάχους της.
Οι Αμερικανοί υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής αναφέρουν έλλειψη ενδιαφέροντος από τους Ευρωπαίους ομολόγους τους για τους ελέγχους των εξαγωγών και τον έλεγχο εξερχόμενων επενδύσεων έναντι της Κίνας.
Αλλά το μεγαλύτερο κόστος των τεχνολογικών πολέμων θα μπορούσε να είναι η διχοτόμηση των παγκόσμιων βιομηχανιών πληροφοριών και ενέργειας-τεχνολογίας, που θα οδηγήσει σε χαλάρωση της οικονομικής ανάπτυξης και επιβράδυνση της απαλλαγής από τις ανθρακούχες εκπομπές.
Επιπλέον, μάλλον θα επιταχύνουν τις μυστικές προσπάθειες των εταιρειών να αναπτύξουν προσφορές για την κινεζική αγορά στην οποία η αμερικανική κυβέρνηση έχει ελάχιστο ή καθόλου έλεγχο. Αυτό θα μπορούσε να δώσει ακούσια στην Κίνα περισσότερη δύναμη να θέσει τεχνολογικά πρότυπα σε μέρη του κόσμου που χρησιμοποιούν τον εξοπλισμό της.
Η προσέγγιση της κυβέρνησης Biden όσον αφορά την Κίνα και την τεχνολογία ήταν σχετικά προβλέψιμη όλα αυτά τα χρόνια. Για το λόγο αυτό, ήταν λιγότερο ενοχλητική.
Κατά πάσα πιθανότητα, ο Trump θα σπάσει την πολιτική του Biden, παρόλο που αποτελεί συνέχεια της πρώτης του θητείας. Δυστυχώς, μια ακόμη πιο επιθετική εκστρατεία μπορεί να οδηγήσει σε χειρότερα αποτελέσματα για την Αμερική, την Κίνα και τον κόσμο.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου