"Το Ιράν είναι ένα βασικό σημείο πρόσβασης στη Μέση Ανατολή", έγραψε η South China Morning Post σε μια λεπτομερή έκθεση με τίτλο "Belt and Road Initiative, The railway to Iran"

Το σιδηροδρομικό έργο μεταξύ Κίνας και Ιράν προσφέρει μια στρατηγική και πολύ ανταγωνιστική εναλλακτική λύση στον οικονομικό διάδρομο Ινδίας-Μέσης Ανατολής-Ευρώπης (IMEC), ο οποίος στοχεύει να τοποθετήσει το Ισραήλ ως εμπορικό κόμβο στη Δυτική Ασία. Το IMEC ξεκινά από την Ινδία, διέρχεται από τα ΗΑΕ, τη Σαουδική Αραβία και την Ιορδανία και συνδέεται με τα ισραηλινά εδάφη και την Ευρώπη μέσω της Μεσογείου.

Ουσιαστικά, η σιδηροδρομική πρωτοβουλία Ιράν-Κίνας αντιπροσωπεύει έναν βασικό στρατηγικό διάδρομο που αμφισβητεί άμεσα τα συμφέροντα των Ηνωμένων Πολιτειών και του Ισραήλ στην IMEC, επηρεάζοντας τελικά τη μελλοντική παγκόσμια τάξη. 

Από αυτή την άποψη, γίνεται προφανές γιατί οι Ηνωμένες Πολιτείες και το Ισραήλ είναι πρόθυμες να καταφύγουν σε θανατηφόρα μέτρα και καταστροφή για να ασκήσουν έλεγχο στο Ιράν, όλα υπό το πρόσχημα μιας σκηνοθετημένης πυρηνικής απειλής.



ΙΣΤΟΡΙΚΟ! Το πρώτο φορτηγό τρένο από την Κίνα έφτασε στο Ιράν, παρά τις αμερικανικές κυρώσεις

Σε αυτό που θα μπορούσε να χαρακτηριστεί μόνο ως γεωπολιτικό πραξικόπημα, η πρώτη εμπορική αμαξοστοιχία από την Κίνα έφτασε στο Ιράν αυτή την εβδομάδα. 

Αντιμέτωπη με τις κυρώσεις των ΗΠΑ που αποσκοπούν στην παράλυση του εμπορίου πετρελαίου της Τεχεράνης και στην απομόνωση του Πεκίνου, η σιδηροδρομική γραμμή όχι μόνο θα ενισχύσει το εμπόριο μεταξύ των δύο χωρών, αλλά θα υπονομεύσει επίσης την επιρροή της Αμερικής στην περιοχή.

Το έργο έχει τη γένεσή του στην οικονομική συμφωνία ύψους 400 δισεκατομμυρίων δολαρίων ΗΠΑ που υπογράφηκε μεταξύ Κίνας και Ιράν το 2021 στο πλαίσιο της πρωτοβουλίας Belt and Road του Πεκίνου. 

Είναι μια απόδειξη της σχέσης Κίνας-Ιράν που γίνεται ισχυρότερη μετά τη στρατηγική παγίδευση του αμερικανικού ναυτικού στην Ερυθρά Θάλασσα. Η νέα σιδηροδρομική διαδρομή μειώνει τους χρόνους παράδοσης για τις ιρανικές εξαγωγές πετρελαίου και βοηθά την Κίνα να αποφύγει το σημείο συμφόρησης των στενών της Malacca.

Χωρίς στρατιωτική παρουσία των ΗΠΑ κατά μήκος της σιδηροδρομικής γραμμής, η Τεχεράνη μπορεί να εξάγει πετρέλαιο και να εισάγει αγαθά από το Πεκίνο χωρίς τα αδιάκριτα μάτια της Ουάσιγκτον.

Με την ενσωμάτωση του Ιράν στην πρωτοβουλία Belt and Road (BRI), η Κίνα θέτει τις βάσεις για βαθύτερους πολιτικούς και οικονομικούς δεσμούς που μπορούν να μεταφραστούν σε στρατηγική μόχλευση σε μια ολόκληρη περιοχή που παραδοσιακά ήταν σφαίρα επιρροής των ΗΠΑ.

Τόσο το Πεκίνο όσο και η Τεχεράνη μοιράζονται μια στρατηγική άποψη για την υπονόμευση της παγκόσμιας ηγεμονίας των ΗΠΑ και αμφότερες έχουν αντιμετωπίσει εντάσεις, κυρώσεις και πιέσεις που προέρχονται από την Ουάσινγκτον.

Ένα σχετικά ισχυρό και ανεξάρτητο Ιράν στον Περσικό Κόλπο θα βοηθούσε την Κίνα να διασφαλίσει τα συμφέροντά της στην περιοχή, εξασφαλίζοντας παράλληλα πηγές ενέργειας και εδραιώνοντας το αποτύπωμά της στη Μέση Ανατολή.

Το φορτηγό τρένο έφτασε στο μεγαλύτερο ξηρό λιμάνι Aprin του Ιράν, κοντά στην Τεχεράνη, από την επαρχία Xi'an στην Κίνα. Η σιδηροδρομική διαδρομή μεταξύ των δύο χωρών θα μειώσει τον χρόνο παράδοσης από 30-40 ημέρες δια θαλάσσης σε μόλις 15 ημέρες δια ξηράς. 

Η εμπορευματική αμαξοστοιχία Ιράν-Κίνας θα ταξιδέψει από το Ιράν στην Κίνα, περνώντας από το Τουρκμενιστάν και το Καζακστάν και στη συνέχεια από την Κίνα στο Ιράν.


ΕΙΚΟΝΑ: Οι διαδρομές εμπορευματικών τρένων Ιράν-Κίνας (Πηγή: China Daily)

Ο διευθύνων σύμβουλος της Aprin δήλωσε ότι το ξηρό λιμάνι είναι ζωτικής σημασίας για τις εξαγωγικές στρατηγικές του Ιράν, οι οποίες στοχεύουν στη μείωση του κόστους μεταφοράς των εμπορευμάτων του. 

Ειδησεογραφικά ρεπορτάζ έχουν χαρακτηρίσει αυτές τις διαδρομές ως «χαλύβδινες αρτηρίες ανεξαρτησίας» που η Ουάσιγκτον δεν μπορεί να περιπολεί. Επιπλέον, αυτή η σιδηροδρομική σύνδεση θα βοηθήσει σύντομα τα κινεζικά προϊόντα να ταξιδεύουν ταχύτερα προς την Ευρώπη.

Αυτή η σιδηροδρομική διαδρομή είναι η πρώτη φάση του σιδηροδρομικού διαδρόμου Κίνας-Ευρώπης. Θα μείωνε τον χρόνο που απαιτείται για να φτάσουν οι κινεζικές εξαγωγές στις ευρωπαϊκές χώρες.

Αξιωματούχοι από τους εθνικούς σιδηροδρόμους του Ιράν, του Καζακστάν, της Κίνας, του Ουζμπεκιστάν, του Τουρκμενιστάν και της Τουρκίας πραγματοποίησαν συνάντηση στην Τεχεράνη στις 12 Μαΐου για να συζητήσουν ένα σιδηροδρομικό δίκτυο που συνδέει τις έξι χώρες με την Ευρώπη. 

Οι χώρες αυτές συμφώνησαν να επιβάλουν ανταγωνιστικά τιμολόγια σε αυτές τις σιδηροδρομικές υπηρεσίες, με στόχο την επιτάχυνση του περιφερειακού εμπορίου και της συνδεσιμότητας.

Το άλλο σημαντικό πλεονέκτημα του σιδηροδρομικού διαδρόμου είναι η υψηλότερη ασφάλειά του σε σύγκριση με τη θαλάσσια διαδρομή, καθώς οι Χούθι έχουν μετατρέψει την Ερυθρά Θάλασσα σε ζώνη μάχης, αυξάνοντας το κόστος αποστολής. 

Από τον Νοέμβριο του 2023, οι Χούθι με έδρα την Υεμένη έχουν πραγματοποιήσει σχεδόν 200 θαλάσσιες επιθέσεις, χτυπώντας περισσότερα από 30 εμπορικά πλοία, συμπεριλαμβανομένων τουλάχιστον 10 πετρελαιοφόρων στην Ερυθρά Θάλασσα, τον Κόλπο του Άντεν και τον Ινδικό Ωκεανό.

Αυτές οι επιθέσεις στοχεύουν πολιτικές οντότητες, συμπεριλαμβανομένων των εμπορικών πλοίων των ΗΠΑ, και υπονομεύουν την ελευθερία της ναυσιπλοΐας και του παγκόσμιου εμπορίου και έχουν μειώσει τη διαμετακόμιση στην Ερυθρά Θάλασσα κατά 70% από τον Οκτώβριο του 2023, σύμφωνα με την Παγκόσμια Αξιολόγηση Απειλών του 2025 από την Υπηρεσία Πληροφοριών Άμυνας των ΗΠΑ.

Το Ιράν βρίσκεται στο στρατηγικής σημασίας Στενό του Ορμούζ, το οποίο συνδέει τον Περσικό Κόλπο με τον Κόλπο του Ομάν και, από εκεί, με την Αραβική Θάλασσα. Η στρατηγική εταιρική σχέση μεταξύ των δύο χωρών επιτρέπει την ελεύθερη ναυσιπλοΐα μέσω του Περσικού Κόλπου. Αυτό βοηθά την Κίνα να επιδιώξει τη διαφοροποίηση των ενεργειακών πηγών της.

Η Κίνα φοβάται ότι καθώς οι εμπορικοί πόλεμοι με τις ΗΠΑ εντείνονται, οι Ηνωμένες Πολιτείες μπορεί να πιέσουν τα ΗΑΕ και τη Σαουδική Αραβία να μειώσουν την προσφορά πετρελαίου στο Πεκίνο. 

Για την Κίνα, το Ιράν είναι η μόνη χώρα στη Μέση Ανατολή που δεν θα σταματήσει να πωλεί πετρέλαιο στο Πεκίνο εάν ζητηθεί από τις ΗΠΑ. Αυτό έρχεται σε αντίθεση με χώρες όπως η Σαουδική Αραβία, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, η Ιορδανία και το Κουβέιτ, οι οποίες βρίσκονται εντός της σφαίρας επιρροής των ΗΠΑ.

Η εξέλιξη αυτή θα έχει επιπτώσεις σε άλλες χώρες της Νότιας Ασίας, όπως η Ινδία, η οποία έχει συνάψει συμφωνία με το Ιράν για επενδύσεις στο λιμάνι Chabahar και κατασκευή σιδηροδρομικής γραμμής που συνδέει τη νοτιοανατολική πόλη λιμάνι Chabahar με την ανατολική πόλη Zahedan. 

Η σιδηροδρομική σύνδεση σχεδιάστηκε για να συνδέσει την Ινδία με το μεσόγειο Αφγανιστάν και την Κεντρική Ασία.

Ωστόσο, η αυξανόμενη εγγύτητα της Ινδίας με τις ΗΠΑ έχει θέσει το έργο σε δεύτερη μοίρα. Ωστόσο, οι εργασίες για την επέκταση της χωρητικότητας του λιμένα Chabahar και τη σύνδεση του λιμένα με το ιρανικό σιδηροδρομικό δίκτυο με την ολοκλήρωση 700 χιλιομέτρων γραμμών για τη σύνδεση Chabahar και Zahedan έχουν επιταχυνθεί. Και τα δύο έργα αναμένεται να ολοκληρωθούν έως τα μέσα του 2026.

Η Ινδία βλέπει τη μετατόπιση των ισορροπιών ισχύος στην περιοχή καθώς, για πρώτη φορά, η Κίνα έχει την ευκαιρία να συνδέσει το λιμάνι Chabahar με το Gwadar, έναν κρίσιμο κόμβο στο πρόγραμμα BRI. Αυτό θα ενίσχυε τη «σειρά μαργαριταριών» της Κίνας και θα αποδυνάμωνε τα στρατηγικά σχέδια της Ινδίας στην περιοχή.

Εάν το Πεκίνο καταφέρει να συνδέσει το Gwadar με το λιμάνι Chabahar, θα έχει ένα «χρυσό δαχτυλίδι» - που θα περιλαμβάνει την Κίνα, το Πακιστάν, το Ιράν, τη Ρωσία και την Τουρκία - στη θέση του. Η BRI θα βοηθήσει την Κίνα να συνδεθεί με το Ιράν και από εκεί με την Κεντρική Ασία, την Κασπία Θάλασσα και τη Μεσόγειο Θάλασσα.

Η σιδηροδρομική διαδρομή Κίνας-Ιράν υλοποιείται παρά τη «μέγιστη πίεση»

Τα εγκαίνια της σιδηροδρομικής διαδρομής έρχονται σε μια εποχή που οι ΗΠΑ επιδιώκουν τη σχέση Ιράν-Κίνας επιβάλλοντας κυρώσεις στην Κίνα και σε οντότητες και άτομα με έδρα το Ιράν που υποστηρίζουν το πρόγραμμα βαλλιστικών πυραύλων του Ιράν.

Οι ΗΠΑ στοχεύουν συστηματικά το εμπόριο Ιράν-Κίνας. Στις 20 Μαρτίου, οι ΗΠΑ επέβαλαν κυρώσεις στο Huaying Huizhou Daya Bay Petrochemical Terminal Storage, έναν τερματικό σταθμό πετρελαίου στην Κίνα, για την αγορά και αποθήκευση ιρανικού αργού πετρελαίου από πλοίο που υπόκειται σε κυρώσεις. 

Ακολούθησαν κυρώσεις την 1η Απριλίου εναντίον έξι οντοτήτων και δύο ατόμων που εδρεύουν στο Ιράν, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα και την Κίνα, τα οποία συμμετείχαν στην προμήθεια βασικών εξαρτημάτων για λογαριασμό οντοτήτων που συνδέονται με τα προγράμματα UAV και βαλλιστικών πυραύλων του Ιράν.

Στη δήλωσή του, το Στέιτ Ντιπάρτμεντ ανέφερε: «Το Ιράν εξακολουθεί να εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από την Κίνα για τη διεξαγωγή των κακόβουλων δραστηριοτήτων του στη Μέση Ανατολή. 

Αυτό είναι ένα άλλο παράδειγμα του τρόπου με τον οποίο το ΚΚΚ και οι εταιρείες με έδρα την Κίνα παρέχουν βασική οικονομική και τεχνική υποστήριξη στο Ιράν και τους πληρεξουσίους του, οδηγώντας σε περιφερειακή αστάθεια και απειλώντας τους εταίρους και τους συμμάχους των ΗΠΑ.

Οι ΗΠΑ έχουν χαρακτηρίσει την εκστρατεία εναντίον του Ιράν ως μια εκστρατεία «μέγιστης πίεσης». Η Ουάσινγκτον επικεντρώνεται στο να μειώσει την πρόοδο που έχει σημειώσει η Τεχεράνη στο πρόγραμμα βαλλιστικών πυραύλων και στο πρόγραμμα μη επανδρωμένων αεροσκαφών.

«Οι Ηνωμένες Πολιτείες θα χρησιμοποιήσουν όλα τα διαθέσιμα μέσα, συμπεριλαμβανομένων κυρώσεων σε οντότητες που εδρεύουν σε τρίτες χώρες, για να εκθέσουν και να διαταράξουν τα σχέδια του Ιράν να προμηθευτεί εξοπλισμό και είδη που υποστηρίζουν το πρόγραμμα βαλλιστικών πυραύλων του, το οποίο αποσταθεροποιεί τη Μέση Ανατολή και πέραν αυτής», ανέφερε η δήλωση του Στέιτ Ντιπάρτμεντ.

Το Ιράν είναι επιφυλακτικό σχετικά με την επίτευξη συμφωνίας με τις ΗΠΑ και οι τελευταίες είναι απίθανο να αποσύρουν τις κυρώσεις τους μετά την εφαρμογή τους.

Σιδηροδρομική σύνδεση ή κερκόπορτα που ενδυναμώνει το Ιράν

Βασιζόμενο σε χερσαίες διαδρομές λιγότερο ευάλωτες σε ναυτικές απαγορεύσεις και θαλάσσιες πιέσεις, το Ιράν μπορεί να πλοηγηθεί καλύτερα στους περιορισμούς που επιβάλλονται από τις κυρώσεις των ΗΠΑ. Αυτό ενισχύει την οικονομική κυριαρχία της και διαφοροποιεί τους εξαγωγικούς της διαύλους.

Το εμπόριο του Ιράν με την Κίνα θα έχει σημαντική άνοδο. Το πετρέλαιό της θα έχει έτοιμο έναν κορυφαίο αγοραστή, ενώ θα έχει πρόσβαση σε προϊόντα υψηλής ποιότητας που ήταν μακριά της λόγω των δυτικών κυρώσεων.

Η Κίνα, από την άλλη πλευρά, βοηθά το Ιράν να ξεφύγει από την οικονομική απομόνωση που επέβαλαν οι ΗΠΑ, ενώ αποκτά πρόσβαση στη Μέση Ανατολή και την Ευρώπη. Ένα οικονομικά συνδεδεμένο Ιράν θα είναι λιγότερο επιρρεπές σε διπλωματικές πιέσεις για να περιορίσει την πυρηνική του ανάπτυξη. Αυτό θα αυξήσει τις προκλήσεις για το Ισραήλ, έναν από τους στενότερους συμμάχους της Αμερικής.