ΛΑΤΙΝΙΚΗ ΑΜΕΡΙΚΗ ΚΑΙ COVID: ΜΙΑ ΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚΗ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ
Μετά τα μέσα του 2020, οι κυβερνήσεις της Ονδούρας, της Γουατεμάλας και του Ελ Σαλβαδόρ, ανέλαβαν προγράμματα για τη διανομή κιτ φαρμάκων με βιταμίνες, ακεταμινοφαίνη, αντιβιοτικά και την ιβερμεκτίνη, όχι μόνο για τα θετικά κρούσματα που εντοπίστηκαν, αλλά και ως προληπτική θεραπεία για ασθενείς που είχαν κάποια ήπια συμπτώματα [1].
Οι κάτοικοι του Ελ Σαλβαδόρ άρχισαν να λαμβάνουν ένα μπλε κουτί στα σπίτια τους με την ετικέτα “Εξωνοσοκομειακή θεραπεία για το COVID-19“, η οποία αποτελούσε μέρος μιας κυβερνητικής στρατηγικής υγείας για να παρακολουθηθούν άτομα που ειδοποιούν τηλεφωνικά ότι έχουν συμπτώματα που σχετίζονται με τον κορωνοϊό [2].
Το κιτ περιέχει ακεταμινοφαίνη και ακετυλοσαλικυλικό οξύ (αντιφλεγμονώδες), λοραταδίνη (αντιαλλεργικό), ιβερμεκτίνη(αντιπαρασιτικό), αζιθρομυκίνη (αντιβιοτικό), βιταμίνη C, βιταμίνη D και
ψευδάργυρο [1].
Η διανομή των κιτ στο Ελ Σαλβαδόρ πραγματοποιήθηκε από τις αρχές Ιουλίου 2020 ως πιλοτικό σχέδιο. Την Κυριακή, 9 Αυγούστου, στο ραδιόφωνο και την τηλεόραση, ο Πρόεδρος Nayib Bukele κατέστησε επίσημη τη διανομή φαρμάκων κατά του νέου ιού.
Εξήγησε ότι τα άτομα με συμπτώματα COVID-19 θα πρέπει να επικοινωνήσουν και να λάβουν το μπλε κουτί φαρμάκων στο σπίτι. “Είναι ήπια φάρμακα, ωστόσο εάν ληφθούν εγκαίρως μπορούν να είναι πολύ χρήσιμα”, ανέφερε ο πρόεδρος.
Ήδη από τις 28 Μαΐου 2020 ο Πρόεδρος Bukele είχε δηλώσει ότι χρησιμοποιεί υδροξυχλωροκίνη. “Το χρησιμοποιώ ως προφύλαξη….Οι περισσότεροι ηγέτες του κόσμου το χρησιμοποιούν ως προφύλαξη” [3].
Η κυβέρνηση επένδυσε περισσότερα από μισό εκατομμύριο δολάρια σε ένα φορτίο υδροξυχλωροκίνης τις πρώτες ημέρες της έκτακτης ανάγκης στο Ελ Σαλβαδόρ [4]. Στις 4 Ιανουαρίου 2021, ο υπουργός Υγείας του Ελ Σαλβαδόρ, Francisco Alabí, ανέφερε ότι περίπου 18.000 κιτ είχαν ήδη διανεμηθεί.
Την ίδια περίοδο, το Ελ Σαλβαδόρ αφαίρεσε την απαίτηση συνταγογράφησης για την πώληση ιβερμεκτίνης στα φαρμακεία. To Eλ Σαλβαδόρ με πληθυσμό 6.526.527 κατοίκους, έχει εμβολιάσει πλήρως το 49,8% του πληθυσμού,
καταγράφει 102.024 άτομα θετικά στον SARS-CoV-2 και μόλις 3.114 θανάτους [5].
Στην Ονδούρα, μέσα σε 2 μήνες από την πρώτη ανίχνευση του SARS-CoV-2, η κυβέρνησή της προώθησε την πανεθνική εφαρμογή πρωτοκόλλων ενδονοσοκομειακής και εξωνοσοκομειακής θεραπείας COVID-19.
Η χώρα της Κεντρικής Αμερικής είχε ένα από τα υψηλότερα ποσοστά θνησιμότητας από κορωνοϊό στη Λατινική Αμερική. Στις 10 Μαρτίου 2020, τα πρώτα κρούσματα covid-19 αναφέρθηκαν στην Ονδούρα και στις αρχές Απριλίου το ποσοστό θνησιμότητας ήταν 14,5%.
Στις 23 Απριλίου, εφαρμόστηκε ένα πρωτόκολλο θεραπείας πολλαπλών μηχανισμών με βάση την παθοφυσιολογία του covid-19 και μέχρι τις 18 Ιουλίου, το ποσοστό θνησιμότητας μειώθηκε στο 2,66% [6].
Oι ρυθμοί ήταν καταστροφικοί για την Ονδούρα στην αρχή της πανδημίας, αλλά οι προβλέψεις απέτυχαν, χάρη εν μέρει στις θεραπείες CΑΤRACHO και MAIZ.
To πρώτο είναι ένα πρωτόκολλο για τον ασθενή που νοσηλεύεται και τον εμποδίζει να φτάσει στη μονάδα εντατικής θεραπείας με πρώιμη χρήση κορτικοστεροειδών και κολχικίνης (τα αρχικά σημαίνουν Κολχικίνη, αντι-φλεγμονώδη, Τοσιλιζουμάμπη, αντιπηκτικά και Υδροξυχλωροκίνη) [7] και το δεύτερο μία θεραπεία κατ’ οίκον, με Microdacyn (τοπικό αντισηπτικό για το στόμα και τη μύτη), Αζιθρομυκίνη 500 mg, Ιβερμεκτίνη 0,2 mg/kg βάρους και Ψευδάργυρο 100 mg κάθε 12ωρο.
Και τα δύο δημιουργήθηκαν από γιατρούς της Ονδούρας και ξεπέρασαν τα σύνορα της χώρας [7].
H Ονδούρα με πληθυσμό 10.102.760 κατοίκους, έχει εμβολιάσει πλήρως μόλις το 16,8%, καταγράφει 357.654 άτομα θετικά στον SARS-CoV-2 και 9.491 θανάτους [8], αρκετά λιγότερους από την Ελλάδα (14.505), που έχει τον ίδιο πληθυσμό. Oι νοσοκομειακές συνθήκες και οι συνθήκες υγιεινής είναι τριτοκοσμικές και το 78,6 % δεν έχει ασφάλιση [9].
Το ίδιο μέτρο και με τα ίδια φάρμακα άρχισε να εφαρμόζεται στη γειτονική Γουατεμάλα. Στις 12 Αυγούστου 2020, το Υπουργείο Υγείας της Γουατεμάλας ξεκίνησε επίσης δωρεάν διανομή ενός κιτ φαρμάκων για ασθενείς με ήπια
συμπτώματα COVID-19 [1].
Κάθε κιτ περιέχει μια οδηγία για τη λήψη φαρμάκων που έχουν συνταγογραφηθεί από τον γιατρό που φροντίζει τον ασθενή. Η παρακολούθηση των κρουσμάτων πραγματοποιείται μέσω κλήσεων ή κατ’ οίκον επισκέψεων, σύμφωνα με τη Julia Barrera, εκπρόσωπο τύπου του υπουργείου Υγείας.
H επίσης τριτοκοσμική Γουατεμάλα με πληθυσμό 18.334.528, έχει εμβολιάσει πλήρως μόλις το 11,1% του πληθυσμού της, καταγράφει 529.422 άτομα θετικά στον SARS-CoV-2 και 13.040 θανάτους [10], λιγότερους από την Ελλάδα, που έχει σχεδόν το μισό πληθυσμό.
(Να σημειώσω πάντως ότι η Γουατεμάλα εμφανίζει μία σημαντική και ανεξήγητη αύξηση περιπτώσεων covid και θανάτων τους τελευταίους 2 μήνες. Δεν γνωρίζω αν έχει αλλάξει κάτι στη χώρα).
Όμως και η σύγκριση με αντίστοιχες χώρες της Λατινικής και Βόρειας Αμερικής είναι υπέρ των τριών αυτών χωρών. Δεν παρατηρήθηκε καμία μείωση π.χ. στο Μεξικό, μια παρόμοια χώρα της Λατινικής Αμερικής που δεν
εισήγαγε πρωτόκολλα θεραπείας πολλαπλών φαρμάκων εκείνη την εποχή, ούτε στις ΗΠΑ. Τόσο το Μεξικό [11] όσο και οι ΗΠΑ [12] έχουν, αναλογικά με τον πληθυσμό τους, 5 φορές περισσότερους θανάτους από το Ελ Σαλβαδόρ,
και 2,8 φορές από τη Γουατεμάλα και 2,2 από την Ονδούρα.
ΥΓ1. Τα βασικά φάρμακα που αναφέρονται έχουν πιθανές ανεπιθύμητες ενέργειες και αντενδείξεις [1]. Η ιβερμεκτίνη μπορεί να προκαλέσει αίσθημα καύσου στο δέρμα, ερεθισμό, φαγούρα, ξηρότητα και οίδημα του προσώπου.
Η αντένδειξη είναι κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης και της γαλουχίας, σε παιδιά ηλικίας κάτω των 5 ετών και κάτω των 15 kg. Ο ψευδάργυρος και η βιταμίνη D, σε μεγάλες δόσεις μπορούν να προκαλέσουν ναυτία, έμετο και διάρροια.
Η βιταμίνη C μπορεί να προκαλέσει επιπλέον καούρα, κολικούς, πονοκέφαλο και αϋπνία. Όπως τονίζω πάντα, η χορήγησή τους απαιτεί ιατρική παρακολούθηση και τροποποίηση της θεραπείας, αν χρειάζεται.
ΥΓ2. Το 2020, οι συμβουλευτικές επιτροπές του Ελ Σαλβαδόρ και της Ονδούρας, ζήτησαν τη συμβουλή του Αμερικανικού FDA, για την χορήγηση της ιβερμεκτίνης.
Η απάντηση ήταν βέβαια αρνητική [13]. Παρόλα αυτά και την αρνητική σύσταση από τον ΠΟΥ, αποφάσισαν να δώσουν τα συγκεκριμένα φάρμακα.
Μπορεί μία χώρα να είναι φτωχή, αλλά μπορεί να έχει και αξιοπρέπεια και να πηγαίνει κόντρα στις επίσημες συστημικές «επιστημονικές» απόψεις, για το καλό του λαού της. Αυτή είναι η πραγματική ανεξαρτησία και ελευθερία.
Παντελής Οικονόμου,
Γενικός Ιατρός
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου