Προσοχή, πολλή, αυτό το Νοέμβρη.

«Η εξαγωγή των τουρκικών προβλημάτων…»

Της Ιωάννας Συγκρασίτη*

Αναμφίβολα, η πρόσφατη βομβιστική επίθεση στην Άγκυρα με την εκατόμβη των νεκρών και τους δεκάδες τραυματίες αποτελεί ένα έγκλημα απάνθρωπο, απεχθές και απόλυτα καταδικαστέο.

Περνώντας όμως σ’ ένα δεύτερο επίπεδο ανάλυσης, πρέπει να αναφερθεί ότι τέτοια μεμονωμένα -παρόμοιου τύπου- συμβάντα καταγράφονται με μεγάλη συχνότητα στην τουρκική επικράτεια τους τελευταίους μήνες. Επειδή όμως στην πλειονότητά τους επρόκειτο για μικρότερης εμβέλειας περιστατικά, με πολύ λιγότερα θύματα -Κούρδους, κατά κύριο λόγο- δεν έτυχαν της δημοσιότητας που έλαβε το πρόσφατο πολύνεκρο κτύπημα στην τουρκική πρωτεύουσα.

Η απαρχή των αιματηρών αυτών συμβάντων συμπίπτει χρονικά με την αδυναμία σχηματισμού κυβέρνησης στην Τουρκία μετά τις βουλευτικές εκλογές του Ιουνίου 2015. Η εξέλιξη αυτή ανέσυρε στην επιφάνεια την πολιτική και κοινωνική αστάθεια που επικρατεί στη χώρα, η οποία χαρακτηρίζεται από την αντιπολίτευση, αλλά και από πολλούς αναλυτές, ως «κράτος τύραννος».

Την ίδια στιγμή, είναι γνωστή η διαχρονική στάση της Τουρκίας να μετατρέπει τα εσωτερικά της προβλήματα σε ζητήματα και κρίσεις εξωτερικής πολιτικής, αποπροσανατολίζοντας με τον τρόπο αυτό την τουρκική κοινή γνώμη από τα πάμπολλα εσωτερικά προβλήματα της χώρας.

Πολλάκις αυτό λεχθέν, σε θεωρητικό και ρητορικό επίπεδο, αλλά, σ’ αυτή τη συγκεκριμένη χρονική και πολιτική συγκυρία, οφείλουμε να έχουμε τα μάτια μας ορθάνοικτα και να είμαστε σε πλήρη επιφυλακή.

Τα πολλά ανοικτά θέματα που έχει αυτή τη στιγμή η Τουρκία, όπως το Συριακό με όλες τις συνακόλουθες παραμέτρους του -καθώς και τη δυναμική εμπλοκή σε αυτό της Ρωσίας-, το θέμα της προσέγγισης της Δύσης με το Ιράν μετά και την επίτευξη της συμφωνίας για το πυρηνικό πρόγραμμα της χώρας, η νέα αναζωπύρωση της έντασης μεταξύ Ισραηλινών και Παλαιστινίων, τα ελληνοτουρκικά ζητήματα που εκτείνονται από τον Έβρο και τη Θράκη έως το Αιγαίο, αλλά και το Κυπριακό, αποτελούν ένα εν δυνάμει πρόσφορο πεδίο για την Άγκυρα να μετατρέψει τα εσωτερικά της προβλήματα σε κρίσεις στην εξωτερική της πολιτική.

Οι επικείμενες βουλευτικές εκλογές της 1ης Νοεμβρίου, με πολλά ενδεχόμενα πιθανά, ίσως περιπλέξουν και άλλο τη χαοτική αυτή κατάσταση. Ο Τούρκος Πρόεδρος Ταγίπ Ερτογάν, ο οποίος νιώθει πλέον ότι δεν είναι ο εις και μόνος δερβέναγας και με τα δείγματα γραφής που μέχρι τώρα έχει δείξει, πολύ πιθανόν να δημιουργήσει διάφορες εντάσεις μικρής ή μεγαλύτερης εμβέλειας, είτε πριν ή και μετά τις εκλογές, αναλόγως του αποτελέσματος και πώς αυτό θα επηρεάζει τις δικές του επιδιώξεις. Ακόμη, δεν αποκλείεται και η επίκληση προνοιών του τουρκικού Συντάγματος, με πρόσχημα την κατάσταση εκτάκτου ανάγκης που επικρατεί στην τουρκοσυριακή μεθόριο, ώστε να αναβάλει τις εκλογές.

Βάσει των πιο πάνω δεδομένων και κοιτάζοντας πίσω από την κουρτίνα, φαντάζει πολύ πιθανό το σενάριο η Άγκυρα να θελήσει να κεφαλαιοποιήσει όλα αυτά τα ανοικτά ζητήματα που έχει στο πεδίο της εξωτερικής της πολιτικής, προκειμένου να αποπροσανατολίσει την τουρκική κοινή γνώμη. Άλλωστε, η προσπάθεια ενίσχυσης του εθνικιστικού μένους έναντι των Κούρδων ενισχύει την πιθανότητα επικράτησης ενός τέτοιου σεναρίου.

*H Ιωάννα Συγκρασίτη είναι Διεθνολόγος – Ευρωπαιολόγος

ΠΗΓΗ