ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΜΕΛΕΤΕΣ ΑΝΑΦΑΙΝΟΝΤΑΙ ΝΕΕΣ ΕΠΟΧΕΣ ΔΗΜΙΟΥΡΓΗΜΕΝΕΣ ΑΠΟ ΤΟΝ ΑΝΘΡΩΠΟ...ΤΗΣ ΝΕΑΣ ΕΠΟΧΗΣ

Η ΓΗ ΦΑΙΝΕΤΑΙ ΝΑ ΑΝΑΠΤΥΣΣΕΙ ΝΕΕΣ, ΑΝΘΡΩΠΟΓΕΝΕΙΣ, ΕΠΟΧΕΣ ΠΟΥ ΔΕΝ ΕΧΟΥΜΕ ΞΑΝΑΔΕΙ ΠΟΤΕ

Προετοιμασίες για το ετήσιο Φεστιβάλ Νερού στην Πνομ Πενχ της Καμπότζης, Οκτώβριος 2024. (Πίστωση εικόνας: EPA/Kith Serey )

Από τον Thomas Smith 

Οι εποχές είναι κάτι περισσότερο από απλές διαιρέσεις του χρόνου — είναι η σύνδεσή μας με τη φύση.

Σε όλη την ιστορία, οι άνθρωποι θεωρούσαν τις εποχές ως σχετικά σταθερά, επαναλαμβανόμενα χρονικά τμήματα που ευθυγραμμίζουν άψογα τη γεωργία, τις πολιτιστικές γιορτές και τις ρουτίνες με τους κύκλους της φύσης. 

Αλλά οι εποχές όπως τις γνωρίζουμε αλλάζουν. Η ανθρώπινη δραστηριότητα μεταμορφώνει ραγδαία τη Γη και τα κάποτε αξιόπιστα εποχιακά μοτίβα γίνονται άγνωστα.

Στην πρόσφατη μελέτη μας , υποστηρίζουμε ότι εμφανίζονται νέες εποχές. Αυτές οι αναδυόμενες εποχές είναι εντελώς νέες και ανθρωπογενείς (με άλλα λόγια, δημιουργούνται από τον άνθρωπο).

Παραδείγματα περιλαμβάνουν τις «εποχές ομίχλης» στις βόρειες και ισημερινές χώρες της νοτιοανατολικής Ασίας , όταν ο ουρανός γεμίζει με καπνό για αρκετές εβδομάδες. 

Αυτό προκαλείται από την εκτεταμένη καύση βλάστησης για την αποψίλωση των δασών και την δημιουργία χώρου για τη γεωργία κατά τη διάρκεια ιδιαίτερα ξηρών περιόδων του έτους.Μπορεί να σας αρέσει

Σχεδόν 2 δισεκατομμύρια άνθρωποι θα μπορούσαν να δουν μια αλλαγή στα πρότυπα των βροχοπτώσεων εάν ο πλανήτης συνεχίσει να θερμαίνεται

Η Γη αρχίζει να περιστρέφεται πιο γρήγορα — και οι επιστήμονες εξετάζουν το ενδεχόμενο να κάνουν κάτι πρωτοφανές

Οι ισχυρότεροι βορειοανατολικοί τυφώνες κατά μήκος της ανατολικής ακτής των ΗΠΑ γίνονται πιο έντονοι καθώς ο κόσμος θερμαίνεται, σύμφωνα με μελέτη

Ή υπάρχει η ετήσια «εποχή των σκουπιδιών», κατά την οποία τα παλιρροιακά μοτίβα φέρνουν πλαστικό στις ακτές του Μπαλί στην Ινδονησία, μεταξύ Νοεμβρίου και Μαρτίου.

Ταυτόχρονα, ορισμένες εποχές εξαφανίζονται εντελώς, με σοβαρές συνέπειες για τα οικοσυστήματα και τους πολιτισμούς. Αυτές οι εξαφανισμένες εποχές μπορούν να περιλαμβάνουν δραστικά τροποποιημένη ή τερματισμένη συμπεριφορά των μεταναστευτικών ζώων, όπως η μείωση των εποχών αναπαραγωγής των θαλασσοπουλιών στη βόρεια Αγγλία.

Η κλιματική αλλαγή τερματίζει επίσης τις παραδοσιακές εποχές των χειμερινών αθλημάτων, καθιστώντας το χιόνι σπανιότερο στις αλπικές περιοχές.

Τα χιονοδρομικά κέντρα βασίζονται ολοένα και περισσότερο στο τεχνητό χιόνι για να παραμείνουν ανοιχτά.(Πίστωση εικόνας: EPA/Valentin Flauraud )

Οι νέοι ρυθμοί της φύσης

Ίσως πιο συνηθισμένες είναι οι «συγκοπημένες εποχές». Οι αλλαγές μοιάζουν με νέες εμφάσεις σε ρυθμούς ή εκτός ρυθμών σε οικεία μουσική που τραβούν την προσοχή του ακροατή.

Οι συνοπτικές εποχές περιλαμβάνουν θερμότερα καλοκαίρια και ηπιότερους χειμώνες σε εύκρατα κλίματα, με ολοένα και συχνότερα και σοβαρότερα ακραία καιρικά φαινόμενα που εκθέτουν περισσότερους ανθρώπους και οικοσυστήματα σε στρες.

Οι χρόνοι των βασικών εποχιακών γεγονότων, όπως η πτώση των φύλλων ή η άφιξη ορισμένων αποδημητικών ειδών, γίνονται όλο και πιο απρόβλεπτοι.

 Επινοήσαμε τον όρο «αρρυθμικές εποχές», μια έννοια δανεισμένη από την καρδιολογία, για να αναφερθούμε σε μη φυσιολογικούς ρυθμούς που περιλαμβάνουν νωρίτερα τις ανοιξιάτικες ή αναπαραγωγικές περιόδους , μεγαλύτερα καλοκαίρια ή καλλιεργητικές περιόδους και μικρότερους χειμώνες ή περιόδους χειμερίας νάρκης .

Τα μεταβαλλόμενα εποχιακά πρότυπα θέτουν τους αλληλεξαρτώμενους κύκλους ζωής των φυτών και των ζώων εκτός συγχρονισμού μεταξύ τους και διαταράσσουν τις κοινότητες που εξαρτώνται οικονομικά, κοινωνικά και πολιτισμικά από αυτά.

Στη βόρεια Ταϊλάνδη, η ανθρώπινη δραστηριότητα έχει αναδιαμορφώσει τους ρυθμούς της φύσης και έχει επηρεάσει με τη σειρά της την παροχή νερού και τροφίμων . Οι κοινότητες κατά μήκος των παραποτάμων του ποταμού Μεκόνγκ βασίζονται στην εποχιακή ροή των ποταμών για την αλιεία και τη γεωργία εδώ και γενιές.

Αρχικά, τα φράγματα ανάντη διέκοψαν αυτούς τους κύκλους εμποδίζοντας τη μετανάστευση των ψαριών και αποτρέποντας τη συσσώρευση ιζημάτων που χρειάζονται οι αγροκτήματα για το έδαφος. 

Πιο πρόσφατα, η κλιματική αλλαγή έχει μεταβάλει τα πρότυπα βροχοπτώσεων και έχει κάνει τις ξηρές περιόδους μεγαλύτερες και τις βροχερές περιόδους μικρότερες αλλά πιο έντονες, φέρνοντας πυρκαγιές και περαιτέρω αβεβαιότητα στους αγρότες.

Ας ξανασκεφτούμε τον χρόνο

Ο τρόπος με τον οποίο αντιδρούμε στα μεταβαλλόμενα εποχιακά πρότυπα μπορεί είτε να επιδεινώσει είτε να βελτιώσει τις περιβαλλοντικές συνθήκες. 

Στη νοτιοανατολική Ασία, η ευαισθητοποίηση του κοινού σχετικά με την «εποχή της ομίχλης» έχει οδηγήσει σε καλύτερες προβλέψεις, στην εγκατάσταση φίλτρων αέρα στα σπίτια και στη θέσπιση πρωτοβουλιών δημόσιας υγείας.

Εποχή ομίχλης στην Ινδονησία, Οκτώβριος 2019.(Πίστωση εικόνας: EPA/Muhammad Fajri )

Αυτές οι προσπάθειες βοηθούν τις κοινότητες να προσαρμοστούν. Αλλά αν η κοινωνία χρησιμοποιεί μόνο προσαρμοστικές λύσεις όπως αυτές, μπορεί να επιδεινώσει την ομίχλη με την πάροδο του χρόνου, αποτυγχάνοντας να αντιμετωπίσει τις βαθύτερες αιτίες της. 

Αναγνωρίζοντας αυτή τη νέα εποχή, οι κοινωνίες ενδέχεται να ομαλοποιήσουν την επανεμφάνιση της ομίχλης και να απομονώσουν όποιον απαιτεί από την κυβέρνηση και τις επιχειρήσεις να αντιμετωπίσουν την αποψίλωση των δασών και τις πυρκαγιές.

Ισχυροί θεσμοί όπως αυτοί διαμορφώνουν αφηγήσεις σχετικά με τις εποχικές κρίσεις για να ελαχιστοποιήσουν την ευθύνη τους και να μεταθέσουν αλλού την ευθύνη. Η κατανόηση αυτών των δυναμικών είναι ζωτικής σημασίας για την ενίσχυση της λογοδοσίας και τη διασφάλιση δίκαιων απαντήσεων.

Οι μεταβαλλόμενες εποχές μας υποχρεώνουν να επανεξετάσουμε τη σχέση μας με τον χρόνο και το περιβάλλον. Σήμερα, οι περισσότεροι από εμάς σκεφτόμαστε τον χρόνο με όρους ημερών, ωρών και λεπτών, κάτι που αποτελεί ένα παγκοσμιοποιημένο πρότυπο που χρησιμοποιείται παντού, από τα smartphones μέχρι τα δρομολόγια των τρένων.

Αλλά αυτός ο τρόπος καταγραφής του χρόνου ξεχνά παλαιότερους και πιο τοπικούς τρόπους κατανόησης του χρόνου — εκείνους που διαμορφώνονται από φυσικούς ρυθμούς, όπως η άφιξη της περιόδου των βροχών ή οι ηλιακοί και σεληνιακοί κύκλοι, που έχουν τις ρίζες τους στις ζωές και τους πολιτισμούς διαφορετικών κοινοτήτων.

Οι διαφορετικές οπτικές γωνίες, ιδίως εκείνες που προέρχονται από τα συστήματα γνώσης των ιθαγενών, μπορούν να ενισχύσουν την ικανότητά μας να ανταποκρινόμαστε στις περιβαλλοντικές αλλαγές. Η ενσωμάτωση εναλλακτικών μεθόδων χρονομέτρησης στις καθιερωμένες πρακτικές θα μπορούσε να προωθήσει πιο δίκαιες και αποτελεσματικές λύσεις στα περιβαλλοντικά προβλήματα.

Οι εποχές είναι κάτι περισσότερο από απλές διαιρέσεις χρόνου — μας συνδέουν με τη φύση. Η εύρεση συγχρονισμού με τους μεταβαλλόμενους εποχιακούς ρυθμούς είναι απαραίτητη για την οικοδόμηση ενός βιώσιμου μέλλοντος.

ΠΗΓΗ ΣΤΑ ΑΓΓΛΙΚΑ