Η ΔΙΚΑΙΑ ΚΑΙ ΑΙΩΝΙΟΣ ΚΡΙΣΙΣ ΤΟΥ ΘΕΟΥ

ΣΥΓΚΛΟΝΙΣΤΙΚΗ ΟΠΤΑΣΙΑ ΤΟΥ ΜΟΝΑΧΟΥ ΓΡΗΓΟΡΙΟΥ ΓΙΑ ΤΗΝ  ΦΟΒΕΡΑ ΗΜΕΡΑ ΤΗΣ ΚΡΙΣΕΩΣ

Από Σιναϊτικο χειρόγραφο του 15-16 ου αιώνα

Επί της Βασιλείας του Λέοντος του Σοφού στα χρόνια 886-911 υπήρχε ο όσιος Βασίλειος ο Νέος, ο οποίος είχε μαθητή του κάποιον Γρηγόριο , ο οποίος κυριευμένος από λογισμούς, πίστευε ότι οι Εβραίοι που τηρούν τον Μωσαϊκό Νόμο, μετά την Ανάσταση των νεκρών, θα είναι δεκτοί στον Θεό την ημέρα της Κρίσεως όπως οι Προπάτορες, Αβραάμ, Ισαάκ και Ιακώβ. 

Ο δε Άγιος Βασίλειος αντιφρονούσε σ᾿ αυτό λέγοντας προς τον νεαρόν: 

«Ο Κύριος λέγει τέκνον μου στο Ιερόν Ευαγγέλιο, εγώ είμαι η θύρα, δι᾿ εμού εάν τις εισέλθη σωθήσεται (Ιωάν. 10,8) και πως είναι δυνατόν τέκνον μου να σωθούν οι Εβραίοι που είναι εχθροί του Θεού και τον βλασφημούν κάθε ημέραν;» 

Και προσευχόμενος ο Άγιος στον Θεό να αφαιρέσει από τον νεαρό αυτούς τους λογισμούς, απέστειλε ο Πανάγαθος Θεός θείο Άγγελο και εξήγησε στον Γρηγόριο περί τούτου, και λέγει μια νύκτα ενώ κοιμόμουν, ξύπνησα για προσευχή, κατά συνήθεια και είδα σε όραμα ότι βρέθηκα σε μία πεδιάδα γεμάτη ποικίλων δέντρων και λουλουδιών, και ξαφνικά φάνηκε ένας νέος ψηλός και ωραίος με πύρινη στολή εξαστράπτων και μου λέγει: 

«Γρηγόριε, οι ευχές του Οσίου Πατρός Βασιλείου σε έφεραν εδώ για να μάθεις, να πεισθείς και να γνωρίσεις την αλήθεια που επιθυμούσες.» 

Και αρπάζοντάς με ο Νέος από το χέρι βαδίζαμε και νεφέλη φωτεινή μας ανέβασε σε άπειρον ύψος, και υπερθαύμαστο κόσμον, και βλέποντας έτρεμα από τον φόβο μου, και ευθύς βρεθήκαμε στην πεδιάδα της οποίας το έδαφος ήταν γυάλινο, και μέσα στην πεδιάδα υπήρχε άπειρον πλήθος πυρινόμορφων νέων και ακούονταν υμνωδίες και άσματα μελίρρητα και υπερθαύμαστα. 

Προχωρώντας είδαμε άλλο τόπο πύρινο , ο οποίος φαινόταν ότι φλεγόταν και δεν καιγόταν, όπου ανθρώπινη γλώσσα δεν μπορεί να διηγηθεί. 

Και ο τόπος αυτός μου είπε ο συνοδός μου Άγγελος ότι είναι η Αγία Πόλις η Άνω Ιερουσαλήμ της οποίας Δημιουργός είναι ο Θεός, και είναι η πόλις των Αγίων και πάντων των Δικαίων, των ευαρεστησάντων τον Θεόν. 

Και καθώς μου τα έλεγε αυτά ο Άγγελος, βλέπω υπεράνω της Αγίας Πόλεως αιωρούμενο τον Τίμιο Σταυρό , υπεραστράπτοντα περισσότερο από τις ηλιακές ακτίνες, και μετά από αυτό βλέπω πλήθος Αγγέλων, κρατώντας θρόνο φρικώδη, και τεράστιο και φωνή βροντώδης και φοβερή ακουγόταν που έλεγε : 

«Ιδού ο Μέγας και φοβερός Κριτής έρχεται να κρίνει τους ζωντανούς και τους νεκρούς, και να αποδώσει στον κάθε ένα άνθρωπο κατά τα έργα αυτού. Και αυτά όλα γίνονται στην κοιλάδα του Ιωσαφάτ της επιγείου Ιερουσαλήμ, καθώς γράφτηκε στις Γραφές.» 

Και μετά από αυτά βλέπω άλλους Αγγέλους κατέχοντας πύρινες σάλπιγγες, και με την προσταγή του Κριτή σάλπισαν, και εσαλεύθησαν τα θεμέλια της γης, και να ανοίχτηκαν οι τάφοι των από όλων των αιώνων νεκρών, από τον Αδάμ μέχρι της εσχάτης ημέρας. 

Και ευθύς ω! φρικτόν θέαμα ανέβαιναν από τους τάφους, τα οστά γυμνωμένα των νεκρών των αιώνων, και ενδύνονταν σάρκες, νεύρα και δέρμα, και ήταν άπειρο το πλήθος ως η άμμος της θάλασσας, γυμνοί και τρομαγμένοι, όλοι σε μία ηλικία, σαν να ήταν 33 χρονών και φαίνονταν κάθε ένας με διαφορετική μορφή. 

Και στον κάθε ένα ήταν γραμμένο στο μέτωπό του, αυτός είναι προφήτης, σε άλλους δε αυτός είναι Ιεράρχης, σε άλλους Όσιοι, και σ᾿ άλλους ελεήμονες, και απλά κάθε ενός η αρετή και η ζωή του στη γη ήταν γραμμένη στο πρόσωπό του. 

Ομοίως δε και τους αμαρτωλούς και απίστους γραφόταν στο μέτωπό τους οι πράξεις καθ᾿ ενός· αυτός είναι φονιάς, σε άλλον αυτός είναι πόρνος, σε άλλους αυτός είναι κτηνοβάτης, σε άλλους αυτός είναι αιμομίκτης, σε άλλους αυτός είναι βλάσφημος, και σε άλλους αυτός είναι φιλοκατήγορος, και σε άλλους αυτός είναι κοιλιόδουλος κλπ., και όλοι έκλαιγαν με θρήνο απαρηγόρητοι και έλεγαν: 

«Αυτά όλα τα ακούγαμε στις Γραφές και δεν πιστεύαμε» 

Και όλα τα έθνη αγαρηνοί, εβραίοι, εθνικοί και όλοι οι άπιστοι έκλαιγαν και οδύρονταν την απώλεια του εαυτού τους, και ιδίως οι Ιουδαίοι έλεγαν: 

«Εάν αυτός είναι ο Χριστός, ο φοβερός Κριτής τον οποίον σταυρώσαμε χαθήκαμε όλοι». 

Τότε ο συνοδός μου Άγγελος μου λέγει: 

«Βλέπεις τους Ιουδαίους πως τρέμουν βλέποντας αυτά που γίνονται.» 

Και ευθύς ο Άγγελος μου λέγει: 

«Ιδού ο φοβερός και μέγας Θεός παραγίνεται, φόβος και τρόμος λαμβάνουν τα πάντα.» 

Και ιδού πλήθος αναρίθμητο ουρανίων Αγγέλων κατέβαινε από τους ουρανούς, και αφού παραστάθηκαν ενώπιον του φοβερού θρόνου, προσκύνησαν, και πάραυτα ακούονταν κρότοι και βροντές φοβερές μαζί με κτύπους, και όλο το γένος των ανθρώπων έτρεμε, και όλα τα τάγματα των ουρανών, παραστάθησαν σε κύκλο γύρω από τον θρόνο του φοβερού Κριτού με πολλή τάξη και φόβο. 

Τότε όλοι οι δίκαιοι φώναξαν:

«Εσύ είσαι ο Χριστός ο Υιός του Θεού του Ζώντος ο οποίος μαζί με τον Πατέρα και το Πνεύμα σε Προσκυνούμεν.»

Και ακούγοντας αυτό οι Ιουδαίοι, αιρετικοί και άπιστοι, έτρεμαν και έμειναν άφωνοι.

Τότε ο φοβερός Κριτής έστρεψε το βλέμμα στον Ουρανό, και τρομάζοντας ο Ουρανός χάθηκε. 

Ομοίως βλέποντας τη γη ευθύς και αυτή εξαφανίστηκε, και ο ήλιος και η σελήνη και τα αστέρια χάθηκαν σαν κερί, το ίδιο και η θάλασσα ξηράθηκε όλη και μεταποιήθηκε σε φωτιά, και έγινεν πύρινος ποταμός, και βρίσκοταν μπροστά στον Θεϊκό Θρόνο.

Και ευθύς με κάλεσμα του Κριτή, διαχωρίστησαν τα άπειρα εκείνα πλήθη των ανθρώπων σε δύο και στάθηκε το ένα στα δεξιά του Κριτή και το άλλο στα αριστερά. 

Και βλέποντας ο Κριτής τους ευρισκομένους στα δεξιά του, τους είπε με γλυκύτατη φωνή: 

«Ελάτε οι ευλογημένοι του Πατέρα μου να κληρονομήσετε την ετοιμασμένη για εσάς βασιλεία.» (Ματθ. 25,34) 

Έπειτα βλέποντας και αυτούς στα αριστερά του, τους λέγει με οργή: 

« Απομακρυνθείτε από εμένα οι καταραμένοι στη φωτιά την αιώνια, η οποία ετοιμάστηκε για τον διάβολο και τους αγγέλους του» 

Η Παναγία

Και όταν αυτά ακούστηκαν από τον Κριτή, και αφού οι αμαρτωλοί οδύρθησαν ανώφελα, ξαφνικά βλέπω την υπερθαύμαστη εκείνη πόλη απέναντι του Κριτή να στέκεται, και να η κατά την δύση πόλη ανοίχθηκε βλέπω μία γυναίκα από τα δεξιά του Κριτού στεκόμενη αστράπτοντας περισσότερο από τον ήλιο , προς την οποία λέγει ο Κριτής· είσελθε Μητέρα μου στην βασιλεία μου, και αφού την υποδέχθηκαν στρατοί Αγγέλων εισήλθαν στην Αγία Πόλη. 

Οι Άγιοι 12 Απόστολοι

Και μετά από αυτό βλέπω 12 άνδρες οι οποίοι ήσαν οι 12 Απόστολοι φορώντας στολές πυρίμορφες προσκύνησαν τα πόδια του Κριτού και εισήλθαν και αυτοί στην Αγία Πόλη. 

Οι 70 Απόστολοι

Έπειτα χωρίσθηκαν άλλοι 70 άνδρες από το άπειρο πλήθος που βρισκόταν δεξιά του Κριτή και αυτοί ήσαν οι 70 Απόστολοι οι οποίοι προσκυνώντας και αυτοί, εισήλθαν στην Αγία Πόλη. 

Οι Άγιοι Μάρτυρες

Έπειτα διεχωρίσθηκαν απ᾿ αυτής της δεξιάς μερίδας πλήθος ανδρών των οποίων τα πρόσωπα σπινθηροβολούσαν, και άστραπταν οι στολές τους περισσότερον από τον ήλιο , και προσκυνώντας τον Κριτή εισήλθαν στην Αγία Πόλη. 

Οι Ιεράρχες

Μετά διαχωρίσθηκε άλλη συναγωγή πλήθος άπειρον των Αγίων Ιεραρχών, των οποίων τα πρόσωπα άστραπταν περισσότερο από τον ήλιο, και οι στολές τους περισσότερο από το χιόνι, και προσκυνώντας τον Κριτή εισήλθαν στην Αγία Πόλη. 

Οι Διδάσκαλοι

Μετά από λίγο διαχωρίστηκε άλλη συναγωγή των θείων Διδασκάλων των οποίων σπινθηροβολούσαν τα πρόσωπά τους και αφού προσκύνησαν τον Κριτή εισήλθαν στην Αγία Πόλη. 

Οι ασκητές Όσιοι Πατέρες

Και μετά από αυτά διαχωρίστηκε άλλη συναγωγή πλήθος αναρίθμητο, οι ασκητές της ερήμου και των βουνών Μοναχοί, και ευαρεστησάμενοι τον Κριτή , και αφού επαινέθηκαν από Αυτόν, προσκύνησαν και αυτοί και εισήλθαν στον Πόλη. 

Οι παρθένοι και ελεήμονες

Και μετά από λίγο διαχωρίστηκε άλλη μικρή συναγωγή, αστράπτοντας σαν την αστραπή προσκυνώντας και αυτοί τον Κριτή εισήλθαν στην Αγία Πόλη. 

Οι ειλικρινώς μετανοημένοι

Έπειτα διαχωρίστηκε άλλη συναγωγή πλήθος άπειρον, οι ειλικρινώς στον κόσμο μετανοημένοι και προσκυνώντας τον Κριτή εισήλθαν και αυτοί στην Αγία Πόλη. 

Οι Άγιοι Προπάτορες

Μετά από λίγο διεχωρίστησαν άλλοι 15 άνδρες ωραιότατοι και αστράπτοντες σαν το φως, οι Άγιοι προπάτορες Αβραάμ, Ισαάκ και Ιακώβ, και οι υιοί αυτών, προσκυνώντας και αυτοί τον Κριτή εισήλθαν στην Αγία Πόλη. 

Οι από Αδάμ έως του Χριστού Προφήτες

Έπειτα διαχωρίστηκε άλλη μικρή συναγωγή οι από Αδάμ μέχρι τον Χριστό Δίκαιοι και Προφήτες περί των οποίων είπε ο Κύριος· «Οι πρώτοι θα γίνουν τελευταίοι, και οι τελευταίοι πρώτοι»· και αυτοί προσκυνώντας τον Κριτή εισήλθαν στην Αγία Πόλη. 

Οι διά τον Χριστόν Σαλοί

Και μετά από λίγο διαχωρίστηκε άλλη μικρή συναγωγή, οι “δια τον Χριστό Σαλοί”, και αυτοί προσκυνώντας τον Κριτή εισήλθαν στην Αγία Πόλη. 

Οι του γάμου άμωμοι

Και αμέσως αποχωρίσθηκε άλλη μικρή συναγωγή, οι του γάμου άμωμοι και αμόλυντοι, ντυμένοι στολή Βασιλική και τα πρόσωπα αυτών δεδοξασμένα, προσκυνώντας και αυτοί τον Κριτή εισήλθαν στην Αγία Πόλη,, και έλειψαν οι στα δεξιά του Κριτή Δίκαιοι, και έμειναν μόνο οι στα αριστερά του Κριτή αμαρτωλοί με καταντροπιασμένα τα πρόσωπα, οδυρόμενοι, βλέποντας αυτά που συνέβαιναν· ήσαν δε πλήθος άπειρον, τρέμοντας και με φόβο στέκοντας ανάμεναν την φοβερή ώρα της καταδίκης τους. 

Καί γυρνώντας το βλέμμα προς αυτούς ο Κριτής, διαχωρίστηκε μεγάλη συναγωγή σαν την άμμο της θάλασσας, και καλώντας τους Αγγέλους ο Κριτής, τους έρριψαν στον πύρινο ποταμόν οδυρώμενους και κλαίοντας. 

Όλοι οι αβάπτιστοι και Αιρετικοί

Και καλώντας ο Κριτής τους Αγγέλους άρπαξαν άλλη συναγωγή αναρίθμητη τους έρριψαν στον πύρινο ποταμό, να καίγονται αιωνίως. 

Αυτοί που αυτοκτόνησαν

Έπειτα με νεύμα στους Αγγέλους ο Κριτής, άρπαξαν άλλη συναγωγή αναρίθμητη, και τους έρριψαν στην κοχλάζουσα θάλασσαν του πυρός. 

Οι φονιάδες, οι φαρμακοί-μάγοι

Και μετά από λίγο με νεύμα ο Κριτής στους Αγγέλους άρπαξαν άλλη συναγωγή τους φονιάδες-φαρμακούς και τους μάγους και τους έβαλαν στην σπινθηροβολούσαν εκείνη θάλασσα. 

Οι μοιχοί και αιμομίκτες

Και καλώντας τους Αγγέλους του ο Κριτής άρπαξαν άλλη συναγωγή, τους μοιχούς και τους αιμομίκτες, και τους έρριψαν στην πυρανάπτουσα θάλασσα. 

Οι αρσενοκοίται

Και πάλι κάνοντας νεύμνα στους Αγγέλους ο Κριτής άρπαξαν άλλη μεγάλη συναγωγή τους αρρενομανούντας και βίαια τους έσπρωξαν και τους έρριψαν στη λίμνη εκείνη της φωτιάς. 

Οι κτηνοβάτες

Και πάλιν ο Κύριος καλώντας τους Αγγέλους διαχώρησαν άλλη συναγωγή, των κτηνοβατών των οποίων τα πρόσωπα υπήρχαν σαν τα κτήνη και με οργή τους έρριψαν στον ποταμό της φωτιάς. 

Όσοι με βότανα και φάρμακα σκότωσαν βρέφη

Και μετά από λίγο καλώντας ο Κριτής τους Αγγέλους διαχώρισαν άλλη συναγωγή, αυτούς που σκότωσαν βρέφη, και με βίαια ορμή τους έρριψαν στον ποταμό της φωτιάς. 

Οι κλέφτες και οι άρπαγες

Και πάλι καλώντας τους Αγγέλους ο Κριτής διαχώρισαν άλλη συναγωγή τους κλέφτες και τους άρπαγες και τραβώντας τους με βία, τους έρριψαν στην πύρινη θάλασσα. 

Οι βλάσφημοι και επίορκοι

Και διαχώρισαν οι Άγγελοι άλλη συναγωγή, πλήθος άπειρο και την έρριψαν στην παφλάζουσα και σπινθηροβολούσαν θάλασσα του πυρός. 

Οι ψεύτες και ψευδομάρτυρες

Και διαχώρισαν άλλη συναγωγή που έβγαζε βρόμα από το στόμα, τους έρριψαν βίαια στη λίμνη της φωτιάς. 

Οι κατήγοροι-κατάλαλοι

Και πάλι καλώντας τους Αγγέλους ο Κριτής άρπαξαν άλλη συναγωγή άπειρο πλήθος και έβγαινε από το στόμα αυτών αίμα και φίδια τεράστια, κρέμονταν στις γλώσσες τους, και τους έρριψαν στην κατώδυνη λίμνη της φωτιάς. 

Οι φθονεροί και μνησίκακοι

Και χωρίζοντας άλλη συναγωγή οι Άγγελοι τους μνησίκακους και φθονερούς σπρώχνοντας, και φέρνοντάς τους, τους έρριψαν βίαια στην λίμνη της φωτιάς. 

Όσοι οργίζονται και θυμώνουν

Και πάλι καλώντας ο Κριτής άρπαξαν άλλη συναγωγή αυτούς που θυμώνουν και οργίζονται και τους έριξαν αυτούς στον ποταμό εκείνο της φωτιάς. 

Οι αμαρτωλοί Ιερείς και Μοναχοί

Και με το κάλεσμα του Κριτή οι Άγγελοι χώρισαν άλλη συναγωγή, τους Ιερείς και Μοναχούς οι οποίοι αμάρτησαν (και δεν μετανόησαν), πολύ πλήθος, και έρριψαν άλλους στον Τάρταρο του Άδη, άλλους στο σκοτάδι το εξώτερο και άλλους στο τρίξιμο των δοντιών, να κολάζονται αιώνια. 

Αυτοί που έχουν έχθρα προς άλλους και κοινωνούν

Έπειτα ξεχώρισαν άλλη, συναγωγή, των μνησίκακων και σπρώχνοντας αυτούς σκληρά τους έρριψαν στη λίμνη της φωτιάς την καιομένη. 

Οι μέχρι θανάτου αμετανόητοι Χριστιανοί

Έπειτα άρπαξαν άλλη συναγωγή πλήθος άπειρο · οι Άγγελοι σπρώχνοντας και τραβώντας βιαίως τους έριξαν σε διάφορες κολάσεις ανάλογα των αμαρτιών τους. 

Οι ελεήμονες Χριστιανοί οι οποίοι δεν μετανόησαν

Και πάλι με προσταγή του Κριτή διαχωρίσθηκε άλλη συναγωγή άπειρο πλήθος κλαίγοντας πικρά και στενάζοντας οδηγούμενοι από τους πυρίνους Άγγελους, για να ριφθούν στην παφλάζουσα εκείνη θάλασσα της φωτιάς. 

Βλέποντας αυτούς η Παναγία Μητέρα του Κριτού βγαίνοντας από την Αγία Πόλη, τρέχει σπουδαία και φθάνοντας τους φοβερούς εκείνους Αγγέλους είπε: 

«Στο όνομα της Τρισηλίου Θεότητος, Πατρός και Υιού και Πνεύματος Αγίου, να μη κολαστεί αυτή η συναγωγή, και προσελθούσα στον Κριτή, προσκύνησε τα άχραντά Του πόδια και είπε· 

Υιέ μου και Θεέ, λυπήσου αυτή τη συναγωγή, για τους λόγους που ξεφώνησες από το ίδιό σου το στόμα λέγοντας· Μακάριοι οι ελεήμονες ότι αυτοί ελεηθήσονται. (Ματθ. 6,7) 

Και αποκρινόμενος ο Κριτής λέγει: 

Ω Μητέρα μου για την μεν ελεημοσύνη που εποίησαν κατακρατώ και λυτρώνω αυτούς από την κόλαση, για δε του ότι αμάρτησαν και δεν μετανόησαν, δεν θα εισέλθουν στην πόλιν των Αγίων μου, ούτε θα δούν την Βασιλεία μου. 

Και προστάζοντας ο Κριτής τους Αγγέλους, να πάρουν αυτούς μακριά της πόλεως των Αγίων, σε ένα τόπο αμέτοχο κάθε θλίψεως και κολάσεως. 

Η Παναγία Μητέρα του Θεού επέστρεψε μαζί με τους Αγγέλους στην Αγία Πόλη από την οποία είχε βγεί. 

Τα αβάπτιστα παιδιά των Χριστιανών

Και αποχώρισαν άλλη συναγωγή οι Άγγελοι μπροστά στον Κριτή, τα πρόσωπα των οποίων ήσαν σκοτεινά και τυφλά, και λέγουν στον Κριτή. Κύριε εμείς είμαστε τέκνα Χριστιανών, και η τομή του θανάτου δεν μας άφησε να ζήσουμε να βαπτισθούμε και να σε ευαρεστήσουμε· ο Κριτής διέταξε τους Αγγέλους να τους πάρουν μακριά της πόλεως των Αγίων, να απολαμβάνουν μικρή απόλαυση· δεν ήσαν ούτε νήπια, ούτε γέροντες, ούτε γυναίκες αλλά όλοι άνδρες νεαροί μιας ηλικίας. 

Ο Άρειος, Μακεδόνιος και όλοι οι αιρετικοί 

Και καλώντας ο Κριτής τους Αγγέλους, έφεραν άλλη μικρή συναγωγή των Αιρετικών και κρέμονταν στις γλώσσες τους έχιδνες (φίδια), 

και γυρνώντας ο Κύριος είπε:

«Πως τολμήσατε, να σχίσετε τον χιτώνα της ορθόδοξης εκκλησίας μου και να απωλέσετε άπειρο πλήθος ψυχών ανθρώπων;

Τότε αρπάζοντας τους οι Άγγελοι τους έρριψαν στην πύρινη εκείνη θάλασσα. 

Ο Διοκλητιανός, Νέρων και όλοι οι τύραννοι Βασιλιάδες

Καί με προσταγή του Κριτή έβγαλαν άλλη συναγωγή, από τα στόματα των οποίων έτρεχε αίμα βρωμερό και αυτοί ήσαν όλοι οι τύραννοι Βασιλιάδες, που βασάνιζαν τους χριστιανούς, και σπρώχνοντάς τους οι Άγγελοι τους έρριψαν στον τάρταρο του Άδη. 

Οι Ιουδαίοι

Και πάλιν καλώντας ο Κριτής έβγαλαν οι Άγγελοι άλλη συναγωγή, άπειρον πλήθος των Εβραίων και έστησαν μπροστά του Κριτού, και οδυρώμενοι έκλαιγαν και φώναξαν:

«Αλοίμονο σ᾿ εμάς, ότι πέσαμε στα χέρια του Ναζωραίου που είναι ο Θεός του Αβραάμ του Ισαάκ του Ιακώβ που λατρεύαμε . Πού είναι ο Μωυσής που μας είπε να μην λατρεύουμεν άλλο Θεό; Να έλθει να μας λυτρώσει; 

Και ευθὺς στάθηκε μπροστά τους ο Μωυσής λέγοντας: 

«Δεν είμαι εγώ που σας έγραψα στο νόμο· ότι θα αναστήσει ο Κύριος ο Θεός μας προφήτη από τους αδελφούς μας σαν εμένα, και όποιος δεν ακούσει αυτού του προφήτη θα εξωλοθρευθεί. Τώρα αλοίμονο σ᾿ εσάς διότι δεν πιστεύσατε σε Αυτόν.» 

Και λέγοντας αυτά ο Μωυσής τους άφησε και εισήλθε στην Αγία Πόλη· οι Ιουδαίοι οδυρόμενοι με στεναγμούς σπάραζαν κλαίγοντας, και ευθύς αστραπή φοβερή άστραψε και οι Άγγελοι τους έβαζαν πολλούς μαζί στον ποταμό εκείνο της φωτιάς, και έλειψαν όλοι οι από αριστερά αμαρτωλοί, βαλμένοι σε όλες τις κολάσεις, ο τόπος της κολάσεως ήταν μία μέγιστη κοιλάδα μεταξύ δυό οροσειρών, από την οποία εξήρχετο κλάμα και αναστεναγμοί, και ανέβαιναν μέχρι το ύψος της Πόλεως των Αγίων· για να μην ακούουν οι δίκαιοι και έτσι να λυπούνται και να στενάζουν. 

Με προσταγή του φοβερού Κριτή, όταν άπλωσε το χέρι Του το Δεξί, έπεσαν και τα δύο όρη και κατακάλυψαν την κοιλάδα εκείνη του κλάματος, και δεν ακουγόταν πλέον ο θρήνος των αμαρτωλών. 

Και αφού έγιναν όλα αυτά συνάχθηκαν όλα τα ουράνια τάγματα αναπέμποντας δοξαλογίες μεγάλυναν την Τρισυπόστατον Θεότητα, Πατέρα, Υιόν και Άγιον Πνεύμα τον ένα αληθινό Θεό. 

Και εισρχόμενος ο Δίκαιος Κριτής καθησμένος στον θρόνο της δόξας στον αέρα συνοδευόμενος από όλα τα ουράνια τάγματα εισήλθε στην Πόλιν των Αγίων, και παρέστησε μπροστά Του την Πανυπέραγνο Αυτού Μητέρα, από την οποία σαρκώθηκε και έγινε άνθρωπος, και όλους τους Δίκαιους και Άγιους όλων των αιώνων οι οποίοι Τον είχαν ευαρεστήσει, τους στεφάνωσε με στεφάνια αμάραντα δόξης, και φώναξε σ᾿ αυτούς, την μακαρία εκείνη φωνή: 

«Ελάτε οι ευλογημένοι του Πατέρα μου, να κληρονομήσετε τα αιώνια αγαθά του παραδείσου τα οποία ετοίμασα πριν να χτιστή ο κόσμος». 

Και ευθύς εισήλθαν όλοι οι δίκαιοι στον Παράδεισο, ο οποίος ήταν στη μέση της Αγίας εκείνης Πόλης, όπου δεν υπάρχει νύκτα, ούτε λύπη, ούτε στεναγμός πόνου, αλλά υπάρχει η αιώνια χαρά και ευφροσύνη. 

Εκείνοι οι οποίοι έζησαν ευσεβώς, χριστιανοί, και από την ενέργεια του διαβόλου περιέπεσαν σε αμαρτήματα και δεν μετανόησαν όπως και τα αβάπτιστα παιδιά των χριστιανών, βρίσκονται στη γη των πράων, και στερούνται την δόξα του Θεού, και του αιωνίου φωτός και της συναυλίας των Αγγέλων και όλων των Αγίων και Δικαίων. 

Οι δε αμαρτωλοί αυτοί που κληρονόμησαν τις αιώνιες κολάσεις, καθώς μου είπε ο συνοδός μου Άγγελος, στερούμενοι κάθε αγαθού, κληρονόμησαν την αιώνια φωτιά, σκοτάδι ασταμάτητο, σκουλήκι ακοίμητο, στέρηση απαρίθμητη, θλίψεις και πόνους ασταμάτητους, στους απέραντους και ατελείωτους αιώνες. 

Μετά που είδα όλα αυτά γύρισε σ᾿ εμένα ο Κύριος με ιλαρό και γαλήνιο πνεύμα, και αφού ήλθα μαζί με τον συνοδό μου Άγγελο, προσκυνήσαμε με φόβο και τρόμο τα άχραντα πόδια Του και αφού σηκωθήκαμε, μου λέγει με ιλαρό πρόσωπο: 

«Να, με τις ευχές του θεραπευτή μου Αγίου Βασιλείου είδε τον τρόπον με τον οποίον στο μέλλον θα γίνει η φοβερή μου Κρίση, και πληροφορήθηκες περί των αχάριστων Ιουδαίων όπως ζητούσες να μάθεις περί της σωτηρίας τους. 

Τότε με προσταγή του Κριτού με παρέλαβε ο θείος εκείνος Άγγελος και με έφερε στον τόπο από όπου με είχε παραλάβει. 

Και με σηκωμένη τη σκέψη γι᾿ αυτά που είδα, με φόβο και τρόμο, διηγόμουνα σε όλους αυτά και δόξασα τον Κύριον, στον οποίον πρέπει όλη η δόξα, η τιμή και η προσκύνηση, μαζί με τον άναρχο Πατέρα του και το αγαθό αυτού Πνεύμα, Τον Θεό της Τριάδος σε όλους τους αιώνας. 

Αμήν.