Ο ΣΟΥΛΤΑΝΙΣΚΟΣ ΥΠΟΥΛΑ ΚΑΙ ΥΠΟΧΘΟΝΙΑ ΘΕΛΕΙ ΝΑ ΠΡΟΣΑΡΤΗΣΕΙ ΤΗΝ ΜΑΤΩΜΕΝΗ ΚΑΤΕΧΟΜΕΝΗ ΜΕΓΑΛΟΝΗΣΟ...

ΠΟΙΟ ΕΙΝΑΙ ΤΟ ΣΧΕΔΙΟ ΕΡΝΤΟΓΑΝ ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΑΤΕΧΟΜΕΝΗ ΚΥΠΡΟ

Του Κώστα Βενιζέλου

Η συνεχής αναβάθμιση των στρατιωτικών υποδομών στα κατεχόμενα και η ενίσχυση της οικονομίας της αποσχιστικής οντότητας, είναι κομμάτια του γεωπολιτικού πάζλ της Άγκυρας. 

Είναι σαφές πως στους σχεδιασμούς του τουρκικού υπουργείου Εξωτερικών, του υπουργείου Άμυνας αλλά στα μεγαλεπήβολα οράματα του Ερντογάν, η Κύπρος είναι ψηλά στις προτεραιότητες.

Όπως σημειώνουν Τούρκοι αξιωματούχοι, το νησί θεωρείται προκεχωρημένο φυλάκιο και βασικός βραχίονας των γεωπολιτικών επιδιώξεων της Άγκυρας στην ευρύτερη περιοχή. Αποτελεί μια μεγάλη βάση, που μπορεί να αποτελέσει ορμητήριο.

Οι επενδύσεις που γίνονται από τουρκικής πλευράς στην κατεχόμενη Κύπρο, κυρίως σε ό,τι αφορά το στρατιωτικό πεδίο, διαμορφώνουν μια εικόνα εδραίωσης της παράνομης παρουσίας της και αναβάθμισης των υποδομών, που έχουν δημιουργηθεί. 

Γι αυτό, άλλωστε και δεν είναι στις προτεραιότητες της η συζήτηση για την επίτευξη συμφωνίας στο Κυπριακό εκτός κι εάν η ελληνική πλευρά αποδεχθεί τις ακραίες αξιώσεις της. Και επειδή κάτι τέτοιο δεν μπορεί να γίνει, η κατοχική πλευρά εδραιώνει και αναβαθμίζει την παρουσία της.

Στρατιωτικές υποδομές

Είναι γνωστό ότι η Άγκυρα επενδύει πολλά λεφτά σε στρατιωτικές υποδομές στα κατεχόμενα. Έχουμε παρακολουθήσει ήδη μια σειρά από κινήσεις της κατοχικής δύναμης.

• Η Τουρκία έχει προχωρήσει στην αναβάθμιση του παράνομου αεροδρομίου του Λευκονοίκου, το οποίο ως γνωστό λειτουργεί ως βάση μη επανδρωμένων αεροσκαφών για αποστολές στην ανατολική Μεσόγειο. 

Όπως συναφώς αναφέρεται τα Bayraktar TB2 –UAV, είναι σε θέση να φέρουν όπλα, να μεταφέρουν εικόνα σε πραγματικό χρόνο σε τουρκικά σκάφη που επιχειρούν στην περιοχή, έχει ακτίνα δράσης περίπου 200 χιλιόμετρα από τον σταθμό GDT (Ground Data Terminal), έχει κορυφή/ μέγιστο ύψος 20. 000 πόδια ύψος και μπορεί να εκτελεί επιχειρήσεις ISR (Identification-Surveillance-Reconnaissance). 

Σημειώνεται ότι μετά τη δημιουργία ενός νέου συστήματος καθοδήγησης και λειτουργίας (GDT- Ground Data Terminal) στην οροσειρά του κατεχόμενου Πενταδάκτυλου, η ακτίνα δράσης του μπορεί να φτάσει στις ακτές του Ισραήλ και του Λιβάνου.

• Η ναυτική βάση στο Μπογάζι έχει σχεδιαστεί. Η υλοποίηση της βρίσκεται σε προκαταρκτικό στάδιο. Οι πληροφορίες αναφέρουν πως τα σχέδια έχουν εκπονηθεί και τα λεφτά έχουν δεσμευθεί. Συνεπώς θα γίνει και θα χρησιμοποιείται για την περιοχή.

• Προχωρεί στην κατασκευή σταθμού παρακολούθησης πλοίων στο Ακρωτήρι του Αποστόλου Αντρέα και στην περιοχή Τέμπλος. Πρόκειται για σταθμό παρακολούθησης διέλευσης πλοίων και καταγραφής της θαλάσσιας κίνησης.

Είναι ξεκάθαρο ότι οι βάσεις που δημιουργεί η Τουρκία, αλλά και οι άλλες υποδομές, ενισχύουν περαιτέρω την στρατικοποίηση του νησιού ενώ οι σχεδιασμοί εντάσσονται, όπως σημειώνεται, στο σχεδιασμό της «Γαλάζιας Πατρίδας». Υπενθυμίζεται ότι η Άγκυρα λειτουργεί ήδη στρατιωτικές βάσεις και σε άλλες χώρες. 

Οι περισσότερες δυνάμεις εκτός Τουρκίας βρίσκονται στα κατεχόμενα ενώ διαθέτει και σε Κατάρ, Σομαλία, Συρία, Ιράκ, Λιβύη.

Όλα τα πιο πάνω, σε σχέση με την Κύπρο, δεν τα έχουν δει στα Ηνωμένα Έθνη. Την βαθμηδόν στρατικοποίηση του κατεχόμενου μέρους δεν την καταγράφουν στις εκθέσεις τους και κατηγορούν την ελληνική πλευρά για παραβιάσεις στη νεκρή ζώνη, παραπέμποντας μεταξύ άλλων στην τοποθέτηση καμερών στη γραμμή κατάπαυσης του πυρός.

Η οικονομική διάσταση

Ο πλήρης έλεγχος των κατεχομένων διά της στρατιωτικής ισχύος είναι η βασική παράμετρος. Υπάρχει και ο οικονομικός έλεγχος, που δημιουργεί την εξάρτηση. Το χρήμα εντάσσεται στη λογική της ήπιας ισχύος. Παράλληλα, η Άγκυρα ενθαρρύνει την οικονομική ανάπτυξη των κατεχομένων διά δικών της κεφαλαίων αλλά και τρίτων. 

Τούτο επιτυγχάνεται και μέσα από τον κατασκευαστικό τομέα και το σφετερισμό ελληνοκυπριακών περιουσιών. Ένα πάρτι, που έχει αποφέρει πολλά χρήματα στα κατεχόμενα, ωστόσο τα μέτρα που έχει υιοθετήσει η Κυπριακή Δημοκρατία αναμένεται ότι θα «σκοτώσουν» το… χρυσοφόρο τούτο πεδίο.

Η Άγκυρα επιμένει και ενθαρρύνει επενδύσεις, που θα ελαφρύνουν οικονομικά και την ίδια καθώς πληρώνει τον λογαριασμό συντήρησης του κατοχικού καθεστώτος.

Την ίδια ώρα, η κατεχόμενη Κύπρος παραμένει πάντα χρήσιμη για την Τουρκία καθώς λειτουργεί και ως πλυντήριο βρώμικου χρήματος αλλά και καταφύγιο απατεώνων.

Το σχέδιο ενίσχυσης της επιρροής, που υλοποιεί η Άγκυρα σε διάφορες περιοχές, έχει μόνιμο βραχίονα την Κύπρο, η γεωπολιτική αξιοποίηση της οποίας παραμένει ψηλά στους διαχρονικούς σχεδιασμούς της Άγκυρας. 

Έχοντας διαμορφώσει μια μεγάλη εικόνα, χρησιμοποιώντας εργαλεία όπως οι επενδύσεις, οι αμυντικές συμφωνίες, η λειτουργία στρατιωτικών βάσεων αλλά και οικονομική βοήθεια σε φτωχές χώρες, κυρίως της Αφρικής, το επεκτατικό όραμα του Ερντογάν υλοποιείται.

Δεν πάνε όλα ρολόι

Ο σχεδιασμός αυτός δεν εφαρμόζεται χωρίς προβλήματα. Η Τουρκία δεν έχει πετύχει τους στόχους για ένα αναβαθμισμένο ρόλο στην περιοχή, κυρίως με τους δυο πολέμους που συνεχίζονται. Ωστόσο τούτο δεν ανατρέπει τους σχεδιασμούς, που προωθούνται. 

Στον πόλεμο στη Γάζα αν και ο Ερντογάν επένδυσε πολλά δεν κατάφερε να είναι ψηλά στην εξίσωση, αν και δηλώνει παρών ενώ στο Ουκρανικό η Μόσχα δεν ευνοεί την όποια μεσολάβηση της Άγκυρας και τούτο ξεκαθαρίσθηκε προ ημερών στη συνάντηση Πούτιν και Ερντογάν.

Ο Τούρκος Πρόεδρος, πάντως, συνεχίζει τις προσπάθειες για μια «νέα κανονικότητα» με την Αίγυπτο ενώ στήνει γέφυρες και με άλλες χώρες της περιοχής, παρά το γεγονός ότι δεν εμπνέει εμπιστοσύνη. Οι μεγάλες επιτυχίες του, ωστόσο, είναι κυρίως στην Αφρική αλλά και στα Βαλκάνια.

Ο κατοχικός ηγέτης, Ερσίν Τατάρ, σε έγγραφο του που επισυνάπτεται στην έκθεση του Γ.Γ. για το Κυπριακό ( επισυνάπτεται και έγγραφο του Προέδρου Χριστοδουλίδη), αναφέρεται, μεταξύ άλλων, στις συζητήσεις που έχει η τουρκική πλευρά με την ΟΥΝΦΙΚΥΠ. 

Ο Τατάρ κάνει λόγο για ένα νομικό πλαίσιο για τις επιχειρήσεις της ΟΥΝΦΙΚΥΠ στα κατεχόμενα. Για τη διακίνηση της βασικά. Υποστηρίζει ότι κατόπιν αιτήματος του ΟΗΕ, το λεγόμενο υπουργείο Εξωτερικών «μοιράστηκε» με τον Διεθνή Οργανισμό «επίσημη πρόταση» στις 29 Μαρτίου 2024 «για τον καθορισμό σε νομικό πλαίσιο της σχέσης και των όρων λειτουργίας της ΟΥΝΦΙΚΥΠ εντός της ‘’ΤΔΒΚ’’ και της νεκρής ζώνης». 

Σύμφωνα με το έγγραφο του κατοχικού ηγέτη, «αυτή τη στιγμή βρίσκεται σε εξέλιξη η αξιολόγηση από τις αρμόδιες υπηρεσίες του ΟΗΕ (των προτάσεων). Προσδοκία μας είναι να οριστικοποιηθεί αυτό το νομικό πλαίσιο το συντομότερο δυνατό». 

Επί τούτου είναι γνωστό ότι η κατοχική δύναμη ζητά εδώ και καιρό τη σύναψη χωριστής συμφωνίας για το καθεστώς των δυνάμεων της ΟΥΝΦΙΚΥΠ, που θα «φιλοξενούνται» στα κατεχόμενα, επικαλούμενο τη διεθνή πρακτική (SOFA -A status of forces agreement).

 Η Γραμματεία του ΟΗΕ στη Νέα Υόρκη έχει ξεκαθαρίσει πως αυτό δεν μπορεί να γίνει και γι αυτό και είναι περίεργο να συζητά η ΟΥΝΦΙΚΥΠ μια φόρμουλα με την κατοχική πλευρά. Εάν και εφόσον, βέβαια, αυτό που αναφέρει ο Τατάρ ισχύει.

Ο ηγέτης του κατοχικού καθεστώτος αναφέρεται στο έγγραφο του και στο Ενεργειακό παραπέμποντας στην πρόταση, που είχε υποβάλει, όπως αναφέρει, την 1η Ιουλίου 2022. 

Πρόκειται για πρόταση, που επεξεργάσθηκε το τουρκικό υπουργείο Εξωτερικών και η οποία στηρίζεται σε παλαιότερες, που έχουν ως βασική παράμετρο τη συνεκμετάλλευση του φυσικού αερίου, που βρίσκεται στην κυπριακή ΑΟΖ, από τώρα και πριν από την επίτευξη συμφωνίας στο Κυπριακό.

ΠΗΓΗ