Ο ΑΟΡΑΤΟΣ «ΣΕΙΣΜΟΣ» ΤΩΝ ΨΗΦΙΑΚΩΝ ΝΟΜΙΣΜΑΤΩΝ ΚΑΙ Η ΣΙΩΠΗΛΗ ΚΑΤΑΡΓΗΣΗ ΤΩΝ ΜΕΤΡΗΤΩΝ
Ο κόσμος αλλάζει με ρυθμούς που μοιάζουν εκρηκτικοί, σχεδόν αόρατοι. Κάτω από την επιφάνεια των καθημερινών μας συνήθειών, μια νέα οικονομική πραγματικότητα διαμορφώνεται σιωπηλά: η σταδιακή κατάργηση των μετρητών. Δεν γίνεται συζήτηση γι’ αυτό δημόσια, αλλά οι ενδείξεις είναι παντού.
Οι τράπεζες περιορίζουν τις αναλήψεις μετρητών, κλείνουν υποκαταστήματα και διαμορφώνουν σταδιακά έναν κόσμο όπου η χρήση καρτών και κινητών για τις συναλλαγές θα είναι ο κανόνας, με την πρόφαση της ευκολίας, της ασφάλειας και της τεχνολογικής προόδου.
Πίσω από αυτή τη βιτρίνα, όμως, κρύβεται κάτι πολύ πιο επικίνδυνο: η πλήρης ψηφιακή επιτήρηση των χρημάτων και η ταυτόχρονη απώλεια προσωπικής ελευθερίας.
Η αμερικανική οικονομία, που επί δεκαετίες αποτέλεσε τον πνεύμονα του παγκόσμιου συστήματος, εμφανίζει πλέον ανησυχητικά σημάδια φθοράς. Οι αριθμοί των χρηματιστηρίων εντυπωσιάζουν, αλλά κάτω από την επιφάνεια επικρατεί ασφυξία. Η αγορά στηρίζεται σε τεχνητή ρευστότητα, τα επιτόκια αυξάνονται, το χρέος των νοικοκυριών εκτοξεύεται και οι τράπεζες φέρουν όγκο επισφαλών δανείων που συνεχώς βαραίνει το σύστημα.
Η Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ συνεχίζει να διοχετεύει δισεκατομμύρια στο τραπεζικό σύστημα, προσπαθώντας να καθυστερήσει το αναπόφευκτο, αλλά κάθε ένεση ρευστότητας λειτουργεί σαν μορφίνη σε έναν ασθενή που αρνείται να θεραπευτεί. Η κρίση δεν είναι στον ορίζοντα· έχει ήδη ξεκινήσει, και το μόνο που απομένει είναι να μεταφερθεί από τις οθόνες των χρηματιστηρίων στην καθημερινότητα των ανθρώπων.
Η Ευρώπη βαδίζει στον ίδιο δρόμο. Όταν η Αμερική βήχει, η Γηραιά Ήπειρος αρρωσταίνει. Η Γερμανία, που παλαιότερα θεωρούνταν πυλώνας σταθερότητας, αντιμετωπίζει ύφεση, οι βιομηχανίες συρρικνώνονται, το ενεργειακό κόστος αυξάνεται και οι εξαγωγές μειώνονται. Οι μεγάλες τράπεζες της Γερμανίας και της Γαλλίας εξακολουθούν να είναι εκτεθειμένες σε κινδύνους που θυμίζουν την κρίση του 2008.
Σε αυτό το πλαίσιο, η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα ετοιμάζει την εφαρμογή του ψηφιακού ευρώ, παρουσιάζοντάς το ως καινοτομία και μέσο ασφαλέστερων συναλλαγών, ενώ στην πραγματικότητα δημιουργείται ένα εργαλείο πλήρους ελέγχου. Κάθε συναλλαγή, κάθε κίνηση, κάθε αγορά θα καταγράφεται και, υπό ορισμένες συνθήκες, θα μπορεί να ελεγχθεί ή να περιοριστεί.
Τα μετρητά, που για δεκαετίες υπήρξαν σύμβολο ανεξαρτησίας και ανωνυμίας, φαίνεται ότι οδηγούνται στο παρελθόν. Το χαρτονόμισμα επέτρεπε στους ανθρώπους να πληρώνουν, να βοηθούν ή να προσφέρουν χωρίς λογοδοσία. Με τα ψηφιακά νομίσματα, κάθε συναλλαγή θα περνάει μέσα από το κράτος και τις τράπεζες, δίνοντας τη δυνατότητα άμεσης παρέμβασης.
Αν μια αγορά ή μια οικονομική επιλογή θεωρηθεί «ανεπιθύμητη», ο λογαριασμός μπορεί να παγώσει, ενώ η κυβέρνηση θα μπορεί να επιβάλει ημερομηνίες λήξης στα ψηφιακά χρήματα ή να περιορίζει τη χρήση τους. Σε αυτό το νέο σύστημα, το χρήμα δεν θα ανήκει πια στον κάτοχό του· θα είναι προσωρινή άδεια χρήσης, ανακλητή και ελεγχόμενη.
Η ψευδαίσθηση της ευκολίας θα εξαπατήσει τους περισσότερους. Οι πληρωμές θα γίνονται όπως πάντα μέσω κινητού, δίνοντας την αίσθηση ότι τίποτα δεν έχει αλλάξει. Όμως η ουσία είναι βαθιά διαφορετική: το σημερινό χαρτονόμισμα είναι αντικείμενο αξίας, το ψηφιακό νόμισμα θα είναι κώδικας υπακοής.
Κάθε συναλλαγή θα αξιολογείται, οι καταναλωτικές συνήθειες θα καταγράφονται, τα δάνεια θα συνδέονται με το ψηφιακό προφίλ των χρηστών και, σε περίπτωση που κάποιος δεν ταιριάζει με τις προδιαγραφές του συστήματος, η πρόσβαση στο χρήμα θα μπορεί να ανασταλεί. Αυτό δεν είναι σενάριο επιστημονικής φαντασίας· εφαρμόζεται ήδη πιλοτικά σε αρκετές χώρες.
Όλα αυτά συνδέονται με την εκρηκτική κατάσταση του παγκόσμιου οικονομικού μοντέλου. Οι κυβερνήσεις και οι κεντρικές τράπεζες δημιούργησαν περισσότερα χρέη από όσα αντέχει η πραγματική οικονομία. Η διατήρηση του συστήματος απαιτεί επανεκκίνηση, και η επανεκκίνηση αυτή δεν μπορεί να γίνει με φυσικό χρήμα, που παραμένει ανεξέλεγκτο.
Η ψηφιακή μετάβαση επιτρέπει τον απόλυτο έλεγχο: περιορισμό αναλήψεων, επιβολή οικονομικών ποινών και φόρων απευθείας σε λογαριασμούς, ενώ η ελευθερία του ατόμου θα υπολογίζεται ως συνάρτηση λογισμικού. Όταν τα μετρητά εξαφανιστούν, δεν θα υπάρχει πλέον καταφύγιο· η κατάρρευση θα είναι οικονομική, πολιτική, ηθική και πνευματική.
Το τέλος των μετρητών θα σημάνει το τέλος μιας εποχής, εκείνης στην οποία ο άνθρωπος μπορούσε να σταθεί ελεύθερος, με ένα χαρτονόμισμα στην τσέπη του που δεν ελεγχόταν από κανέναν. Όταν το τελευταίο χαρτονόμισμα εξαφανιστεί, δεν θα χαθεί μόνο ένα μέσο συναλλαγής· θα εξαφανιστεί το τελευταίο ανάχωμα της προσωπικής ελευθερίας.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου