Ο ΡΟΛΟΣ ΤΩΝ ΓΥΝΑΙΚΩΝ ΣΤΙΣ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΕΙΣ...ΣΗΜΕΡΑ;

ΕΞΕΓΕΡΣΗ ΜΕ «ΑΡΩΜΑ» ΓΥΝΑΙΚΑΣ

Του Λεωνίδα Χ. Αποσκίτη*

Η έντονη γυναικεία παρουσία στις μαχητικές διαδηλώσεις του Λιβάνου δεν είναι τυχαία. Τα τελευταία 30 χρόνια, πολλοί ηγέτες στην Συρία και τον Λίβανο ήταν γυναίκες. Τα σχολικά προγράμματα -είτε πρόκειται για γαλλικά, αραβικά ή θρησκευτικά σχολεία- διδάσκουν τα επιτεύγματα της ηγεσίας των γυναικών.

«Αυτό το νέο πλάσμα με τα μακριά μαλλιά το βρίσκω συνέχεια μπροστά μου. Δεν εννοεί να ξεκολλήσει από κοντά μου και μ’ ακολουθεί παντού… Συννεφιά σήμερα, φυσάει στ’ ανατολικά: νομίζω ότι θα έχουμε βροχή… Θα έχουμε; Πού βρήκα τον πληθυντικό; Τώρα θυμάμαι – το νέο πλάσμα τον χρησιμοποίησε».

Μαρκ Τουαίην, «Το ημερολόγιο του Αδάμ και της Εύας»

Ο Αμερικανός συγγραφέας, με την παγκόσμια απήχηση, Μαρκ Τουαίην, στο κλασσικό έργο του «Το ημερολόγιο του Αδάμ και της Εύας» περιγράφει μ’ έναν γοητευτικό τρόπο την πρώτη και συγκλονιστικότερη προσπάθεια του ανθρώπινου γένους για κοινωνικότητα.

Η μεγαλοφυΐα του συγγραφέα, μέσα από ένα κριτικό παίγνιο με τις ιστορίες της Βίβλου, βάζει τον Αδάμ και την Εύα σε μια διαδικασία να συνειδητοποιήσουν την διαφορετικότητά τους, να αποκαλύψουν ομοιότητες, να αυτενεργήσουν, να επέμβουν και να καθορίσουν την τύχη τους. 

Στην πορεία αυτήν, από την αρχική Αθωότητα προς μια υπέρτατη ανάγκη Ελευθερίας, με όρους ενός χαμένου παραδείσου, η Εύα είναι ο «Άλλος»… Η γυναικεία παρουσία εξαναγκάζει τον πρωτόπλαστο Αδάμ να περάσει από το «εγώ» στο «εμείς», με μια απέραντη αίσθηση αυτογνωσίας και κάθαρσης.

Το έργο στην αρχική του μορφή γράφτηκε το 1893, αλλά έπρεπε να ξεπεράσει πολλές περιπέτειες, στις μέρες μιας αμερικανικής κοινωνίας αυστηρά πουριτανικής, έως ότου εκδοθεί στην οριστική του μορφή, μετά τον θάνατο του συγγραφέα, αρχές του 20ου αιώνα.

Από τότε μέχρι σήμερα, η γυναικεία συμμετοχή στις πολιτικές και κοινωνικές διαδικασίες αυξήθηκε με γεωμετρικό ρυθμό, δεκαετία με δεκαετία. Γυναίκες και άνδρες σύμμαχοι, κάθε ηλικίας και φυλής, κατέβηκαν στους δρόμους αγωνιζόμενοι για τα αιτήματα των γυναικών και, επίσης, για τα αιτήματα όλου του κόσμου.

Σε όλη την ιστορία, τα γυναικεία κινήματα σε ολόκληρο τον κόσμο έχουν μεταφράσει την συλλογική δράση σε πολιτικές, κοινωνικές και οικονομικές αλλαγές.Γυναίκες βαδίζουν προς τις Βερσαλλίες κατά την διάρκεια της Γαλλικής Επανάστασης, τον Οκτώβριο του 1789.

«Θυμηθείτε τις Κυρίες»

Το 1776, η Αμπιγκαίηλ Άνταμς (Abigail Adams), σύζυγος και σύμβουλος του 2ου προέδρου των ΗΠΑ Τζων Άνταμς, που αγωνίστηκε για την εκπαίδευση των γυναικών, απαίτησε από τον σύζυγό της και άλλους άνδρες ηγέτες της εποχής να «Θυμηθούν τις Κυρίες», όταν σχεδίαζαν τους νόμους που καθόρισαν την εξέλιξη των Ηνωμένων Πολιτειών της Αμερικής. Προειδοποιούσε ότι οι γυναίκες θα «έκαναν εξέγερση», αν δεν τις ελάμβαναν σοβαρά υπ’ όψιν και δεν αποκτούσαν τον απαραίτητο λόγο ή εκπροσώπηση.

Υπήρξαν πολλά παραδείγματα εξεγέρσεων με «άρωμα» γυναίκας στην ιστορία. Οι γυναίκες παλεύουν για πολιτικά και κοινωνικά ζητήματα επί αιώνες, γι’ αυτό πολλές μαζικές εκδηλώσεις διαμαρτυρίας στο παρελθόν είχαν γυναίκες ως ηγέτες. Ξεκινούσαν από συγκρούσεις στα χωριά για τις ελλείψεις στα τρόφιμα και έφθαναν στις εξεγέρσεις κατά των επιβαλλόμενων φόρων από τις εκάστοτε κυβερνήσεις.

Άνδρες και γυναίκες συμμετείχαν σε ταραχές για την τροφή στην Ιρλανδία, το Βέλγιο, την Ολλανδία και την Γερμανία τους προηγούμενους αιώνες. Οι γυναίκες μαγείρευαν και ψώνιζαν τα τρόφιμα για τις οικογένειές τους, συνεπώς ήταν οι πρώτες που ήρθαν αντιμέτωπες με τις ελλείψεις των τροφίμων και τις υψηλές τιμές.

Οι ολλανδικές συγκρούσεις για τους φόρους κατά τον 17ο και 18ο αιώνα ήταν περισσότερο πολυάριθμες και συχνά πιο βίαιες, με συμμετέχοντες από την κατώτερη μεσαία τάξη και τις λαϊκές τάξεις. Τουλάχιστον σε 26 συγκρούσεις και σε 50 διαδηλώσεις συμμετείχαν γυναίκες, ενώ 10 από αυτές ήταν κυρίως υπό τον έλεγχό τους.

Μια από τις πιο έντονες και γνωστές συγκρούσεις κατά των φόρων, το 1616, μνημονεύεται ως η «Εξέγερση των Γυναικών του Ντελφτ». Γυναίκες επίσης καθοδήγησαν το ένα τρίτο σχεδόν των συγκρούσεων λόγω της έλλειψης τροφίμων κατά την διάρκεια της Αμερικανικής Επανάστασης τον 18ο αιώνα, παρά το γεγονός ότι οι γυναίκες δεν είχαν το δικαίωμα της ψήφου, δεν θεωρούντο κατάλληλες για ένορκοι στα δικαστήρια και ουσιαστικά ήταν πολιτικά ανύπαρκτες…

Οι γυναίκες ήταν επίσης η μεγάλη πλειοψηφία αυτών που συμμετείχαν (και οργάνωναν) αρκετές από τις συγκρούσεις για την τροφή, που ξέσπασαν στην Βόρεια Αμερική κατά την διάρκεια των αρχών του 20ου αιώνα. 

Οι γυναίκες συνέχισαν να παίζουν πρωταρχικό ρόλο σε πολλές συγκρούσεις για τα τρόφιμα -για παράδειγμα, το 2008, πάνω από 1.000 γυναίκες διαμαρτυρήθηκαν για την απόφαση της Περουβιανής κυβέρνησης να αυξήσει τις τιμές των ειδών διατροφής.

Η πλέον μνημειώδης σύγκρουση για τα τρόφιμα στην Γαλλία ήταν η Πορεία προς τις Βερσαλλίες, τον Οκτώβριο του 1789, όταν οι γυναίκες της λαϊκής αγοράς του Παρισιού άρχισαν να αποκαλούν τους άνδρες «δειλούς» και ξεκαθάριζαν: «Θα αναλάβουμε εμείς!». 

Αργότερα, κατά την διάρκεια του Φραγκο-Πρωσσικού Πολέμου το 1871, οι γυναίκες εμπόδισαν τον στρατό να μετακινήσει τα κανόνια του από το Παρίσι, γεγονός που αποτέλεσε τον σπινθήρα για την Παρισινή Κομμούνα.

Κατά την διάρκεια του πρώτου Παγκοσμίου Πολέμου, οι γυναίκες πρωτοστάτησαν σε πολλές συγκρούσεις για τα τρόφιμα στην Γερμανία, την Ρωσία, την Ιταλία και αλλού. Γυναίκες εργάτριες επίσης ηγήθηκαν σε κύματα απεργιών στο Βερολίνο και το Παρίσι.

Γυναίκες, επίσης, πρωταγωνίστησαν σε συγκρούσεις για την τροφή στην Ιαπωνία και στην Ισπανία. Οι διαμαρτυρίες των γυναικών κατά των υψηλών τιμών των τροφίμων απλώθηκαν σε ολόκληρη την Ισπανία τόσο το 1913 όσο και το 1918. Στην Βαρκελώνη, το 1918, οι γυναίκες χρησιμοποίησαν το σύνθημα: «Στο όνομα της ανθρωπότητας, όλες οι γυναίκες να βγουν στους δρόμους!».

Οι γυναίκες συμμετείχαν ουσιαστικά σε κάθε πλευρά της Γαλλική Επανάστασης και σε όσες μεγάλες επαναστάσεις ακολούθησαν, όπως η Οκτωβριανή, το 1917.

Το 1919, η Ρόζα Λούξεμπουργκ, επικεφαλής της Ομάδας των Σπαρτακιστών, εξεγείρεται κατά της κυβέρνησης, μετά την γερμανική Επανάσταση του 1918.

Ο Μαρξ είχε αναγνωρίσει ότι οι «μεγάλες κοινωνικές επαναστάσεις είναι αδύνατες χωρίς την θηλυκή ‘’μαγιά’’» και, το 1917, οι γυναίκες εργάτριες της Αγίας Πετρούπολης έσπειραν την ιδέα μιας γενική απεργίας στις 8 Μαρτίου, την Διεθνή Ημέρα της Γυναίκας.

Η διαμαρτυρία, που καθοδηγείτο από χίλιες εργάτριες, έπεισε τους άνδρες συναδέλφους τους βιομηχανικούς εργάτες να ενωθούν μαζί τους και να ζητήσουν αλλαγές. Οι γυναίκες συμμετείχαν στις συγκρούσεις επιτιθέμενες σε αστυνομικά τμήματα και φούρνους. 

Πολλές στρατιωτικές μονάδες αρνήθηκαν να πυροβολήσουν γυναίκες, οι οποίες συχνά διαδήλωναν μαζί με τα παιδιά τους. Όπως έγραψε αργότερα ο Λέων Τρότσκυ, οι γυναίκες έπιασαν τις κάννες από τα όπλα των στρατιωτών και σχεδόν τους διέταζαν: «παρατήστε τα όπλα σας και ενωθείτε μαζί μας», και, μέσα σε πέντε ημέρες, το επί αιώνες τσαρικό καθεστώς είχε καταρρεύσει.

Οι γυναίκες διακρίθηκαν, επίσης, σε διάφορες εξεγέρσεις στον αποικιακό και πρώην αποικιακό κόσμο. Μια από τις πιο σημαντικές στην Αφρική ήταν ο Πόλεμος των Γυναικών της φυλής των Igbo κατά της είσπραξης των φόρων από τους Βρετανούς στην Νιγηρία το 1929.

Στις ΗΠΑ, ένα μποϋκοτάζ κατά των λεωφορείων με χωριστές θέσεις Λευκών-Μαύρων, που έγινε από Αφροαμερικανίδες, πυροδότησε το κίνημα των πολιτικών δικαιωμάτων το 1955. Η περίπτωση αυτή ενέπνευσε ακτιβιστές σε ολόκληρο τον κόσμο να συσπειρωθούν και να πολεμήσουν την καταστολή και τις διακρίσεις.

Όμως, είναι δύο ιδιαίτερες πορείες γυναικών που έκαναν άνω-κάτω την ιστορία και επηρέασαν το μέλλον της ανθρωπότητας.

Η Γαλλική Επανάσταση πυροδοτήθηκε από μια διαδήλωση με επικεφαλής γυναίκες, που συγκεντρώθηκαν στο Παρίσι και κατέλαβαν το Δημαρχείο, ζητώντας να ανοίξουν οι αποθήκες σιτηρών για να αντιμετωπισθεί η κρίση της πείνας. 

Αφού αγνοήθηκαν, οι γυναίκες απευθύνθηκαν απευθείας στον Βασιλιά Λουδοβίκο 16ο, περπατώντας 20 χλμ μέχρι το Παλάτι των Βερσαλλιών, με τους στρατιώτες να τις ακολουθούν. 

Το πλήθος αυτό στην συνέχεια υποχρέωσε τον Βασιλιά να γυρίσει στο Παρίσι. Εκεί οι γυναίκες ήταν πάλι το μεγαλύτερο πλήθος από όσους συμμετείχαν στις διαδηλώσεις, που οδήγησαν στην κατάργηση της μοναρχίας. 

Όπως είπε ένας επιθεωρητής της αστυνομίας το 1793: «Κυρίως οι γυναίκες είναι αυτές που εξεγείρονται, γυναίκες που, με την σειρά τους, μεταδίδουν όλη τους την φρενίτιδα στους άνδρες, εξάπτοντάς τους με τις ανατρεπτικές τους προτάσεις και υποκινώντας τις πιο βίαιες εκδηλώσεις».

Το 1908, μια σειρά λαϊκών διαδηλώσεων, που οργανώθηκαν από την Κοινωνική και Πολιτική Ένωση Γυναικών του Ηνωμένου Βασιλείου, κορυφώθηκαν στην «Κυριακή των Γυναικών», μια πολιτική διαμαρτυρία με συμμετοχή άνω των 250.000 πολιτών, η οποία θεωρείται η μεγαλύτερη στην ιστορία της Βρετανίας. 

Από την άλλη μεριά του Ατλαντικού, η παρέλαση των Σουφραζετών, το 1913, στην Ουάσιγκτων έγινε η πρώτη διαδήλωση για πολιτικά δικαιώματα στην πρωτεύουσα των Ηνωμένων Πολιτειών.

Μετά την Γαλλική Επανάσταση, η Ελευθερία, όπως στον πίνακα Αλληγορία της Αλήθειας του Nicolas de Courteille, η Λογική, η Αναγέννηση, η Σοφία και, φυσικά, η Ισότητα και η Αδελφότητα, όλες απεικονίζονταν ως γυναίκες.

Από την αρχαιότητα… στην παγκοσμιοποίηση

Η λίστα των γυναικών που καθοδήγησαν μια εξέγερση ή μια επανάσταση είναι πολύ μεγάλη και φθάνει στα προχριστιανικά χρόνια.

Το 280 π.Χ., οι Σπαρτιάτισσες πριγκίπισσες Χελιδόνη και Αρχιδάμεια, ηγήθηκαν των στρατιωτών που πολεμούσαν στα τείχη κατά την διάρκεια της Πολιορκίας της Σπάρτης. Μάλιστα, η Χελιδόνη φορούσε μια θηλειά γύρω από τον λαιμό της για να τονίζει ότι δεν θα έπρεπε να πιαστεί ζωντανή από τον εχθρό.

Το 60-61 μ.Χ., η Μπουντίκα, μια Κέλτισσα οπλαρχηγός στην Βρετανία, οδήγησε μια μαζική εξέγερση κατά των ρωμαϊκών δυνάμεων κατοχής.

Το 270 μ.Χ., η Ζηνοβία, Σύρια βασίλισσα της Αυτοκρατορίας της Παλμύρας, καθοδήγησε μια εξέγερση κατά της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας.

Κατά τον 7ο αιώνα μ.Χ., η πολεμίστρια βασίλισσα και θρησκευτική ηγέτιδα Dihya οδήγησε την αντίσταση των Βερβέρων κατά των Μουσουλμάνων κατακτητών του Μαγκρέμπ.

Το 1539, η Gaitana, μια γυναίκα της φυλής των Paez οδήγησε τους αυτόχθονες λαούς των υψιπέδων της Κολομβίας, σε ένοπλη αντίσταση κατά της αποικιοποίησης από τους Ισπανούς.

Το 1720-1739, η Γιαγιά Νάννυ (Granny Nanny), πνευματική ηγέτιδα των Μαρούν (Maroons) της Τζαμάϊκα, οδηγεί τους εξεγερμένους σκλάβους στον Πρώτο Πόλεμο των Μαρούν κατά των Βρετανών.

Το 1821, η Λασκαρίνα Μπουμπουλίνα, χήρα καραβοκύρη από τις Σπέτσες, μπαίνει μπροστά και οδηγεί τους άνδρες της στον Αγώνα της Ελληνικής Ανεξαρτησίας. Μετά θάνατον, της αποδόθηκε ο τίτλος της Ναυάρχου του Αυτοκρατορικού Ρωσικού Ναυτικού.

Το 1843-1844, οι Αφροκουβανές Καρλότα (Carlota) και Φιρμίνα (Firmina), καταγόμενες από την φυλή Γιορούμπα, ηγήθηκαν της εξέγερσης των σκλάβων στην Κούβα.

Το 1950, η εκπαιδευτικός Μπλάνκα Κανάλες (Blanca Canales) ηγείται της Εξέγερσης της πόλης Jayuya στο Πουέρτο Ρίκο κατά της ομοσπονδιακής κυβέρνησης των Ηνωμένων Πολιτειών.

Το 1986, η Φιλιππινέζα πολιτικός Κορασόν Ακίνο (Corazon Aquino) ηγήθηκε της λαϊκής εξέγερσης (People Power Revolution), που ανέτρεψε τον δικτάτορα Φερδινάνδο Μάρκος.

Γυναίκες ήταν επίσης στην πρώτη γραμμή πολλών αγώνων της εργατικής τάξης τις δεκαετίες του 1970 και του 1980. Πρόσφατα, η Επανάσταση της «Ροζάβα», στην Βορειοανατολική Συρία, χαρακτηρίστηκε από τον πρωταγωνιστικό ρόλο που έπαιξαν οι γυναίκες κατά την διάρκεια όλου αυτού του πολέμου με τους τζιχαντιστές.

Εξ αιτίας των συγκρούσεων λόγω του εμφυλίου στην Συρία, οι Κούρδισσες γυναίκες πήραν τα όπλα και πολέμησαν στο πλευρό των ανδρών τόσο σε μεικτές μονάδες του YPG (Μονάδες Προστασίας του Λαού), όσο και στις δικές τους μονάδες YPJ (Μονάδες Προστασίας των Γυναικών). Οι γυναίκες αποτελούν, όπως υπολογίζεται, το 35% του συνόλου των κουρδικών δυνάμεων.

Σήμερα, σε ολόκληρη την υφήλιο τα φαινόμενα καταγράφουν οικονομική αγωνία, γενικευμένη απογοήτευση των πληθυσμών στις περισσότερες χώρες και μεγάλη οργή κατά των ελίτ. Η οικονομική δυσπραγία και τα άλυτα πολιτικά ζητήματα έχουν πυροδοτήσει ξανά ένα κύμα βίαιων διαδηλώσεων και συγκρούσεων σε πολλές μεγαλουπόλεις του πλανήτη.

Είχαμε πολλά χρόνια να δούμε τόσους πολλούς εξαγριωμένους διαδηλωτές να εκδηλώνονται ταυτόχρονα σε ολόκληρο τον κόσμο, όπως τον τελευταίο 1 χρόνο.

Το «ποδαρικό» των εξεγέρσεων την χρονιά που πέρασε το έκαναν οι γυναίκες στην Ινδία, όταν στάθηκαν η μια δίπλα στην άλλη σχηματίζοντας μια ανθρώπινη αλυσίδα μήκους άνω των 480 χλμ για να δείξουν την υποστήριξή τους για την ισότητα των φύλων. 

Συμμετείχαν περίπου 5 εκατομμύρια Ινδές, κάνοντας τον «τοίχο των γυναικών» μια από τις μεγαλύτερες διαδηλώσεις για τα δικαιώματα των γυναικών στην ιστορία.

Ακολούθησαν οι γυναίκες του Σουδάν που ξεσηκώθηκαν κατά του ισλαμικού κράτους του Σουδάν μετά από 30 χρόνια καταπίεσης και εξευτελισμού. Υψηλές αυξήσεις στο κόστος βασικών ειδών πυροδότησαν διαμαρτυρίες από την αρχή του έτους, καθώς η χώρα αντιμετώπιζε την χειρότερη οικονομική κρίση της εδώ και δεκαετίες.

 Οι φτωχές οικογένειες επλήγησαν καίρια και οι γυναίκες, που έφερναν τον φαγητό στο τραπέζι, μίλησαν ανοιχτά μέσω του Whats App και του Facebook, προτρέποντας τους πολίτες να αψηφήσουν το αυταρχικό καθεστώς.

Μέσα από τα κοινωνικά δίκτυα, γιατροί, δικηγόροι, φοιτήτριες, καθηγήτριες και γυναίκες που ασχολούνται μόνο με τα οικιακά καθοδηγούν, εδώ και μήνες, το #SudanUprising στην μεγαλύτερη συνεχιζόμενη εξέγερση κατά του καθεστώτος στην πρόσφατη ιστορία.

Η «Zagrouda» (δηλ. ο χαρακτηριστικός αλαλαγμός των γυναικών της Μέσης Ανατολής και της Βόρειας Αφρικής) έχει γίνει ο κώδικας του καλέσματος για κάθε διαμαρτυρία στους δρόμους. Όταν ο λαός ακούει αυτές τις φωνές των γυναικών, γνωρίζει ότι είναι το κάλεσμα της επανάστασης και ότι είναι ώρα να αρχίσουν την πορεία τους.

Γκράφιτι στο Χαρτούμ απεικονίζει την Σουδανέζα διαδηλώτρια Alaa Salah να ηγείται τραγουδώντας ενάντια στον δικτάτορα πρόεδρο Ομάρ αλ-Μπασίρ. Η Alaa Salah είναι μια από τις δημοφιλείς προσωπικότητες των διαδηλώσεων στο Σουδάν, που οδήγησαν στην ανατροπή του καθεστώτος.

Άνδρες και γυναίκες από κοινού αντιμετώπισαν θαρραλέα πραγματικά πυρά, δακρυγόνα και χτυπήματα από βαριά μεταλλικά ραβδιά στις πλάτες τους. Οι περισσότεροι άνδρες διαδηλωτές έλεγαν ανοικτά ότι οι γυναίκες στις πρώτες γραμμές ήταν αυτές που τους ενθάρρυναν να συνεχίσουν να βαδίσουν.

Το καθεστώς του Σουδάν έχει ακολουθήσει τα βήματα του αιγυπτιακού και του σαουδαραβικού μοντέλου, στοχοποιώντας τις γυναίκες ακτιβίστριες μέσω της απαγόρευσης να ταξιδέψουν, της δέσμευσης περιουσιακών στοιχείων και των δικαστικών διώξεων. Μερικές από τις γυναίκες αυτές έχουν επίσης τεκμηριώσει ότι υπέστησαν διάφορες μορφές ταπεινωτικής βίας κατά την διάρκεια των διαδηλώσεων και μέσα στην φυλακή.

Στην Αλγερία, η Διεθνής Ημέρα της Γυναίκας, το 2019, σημαδεύτηκε από διαδηλώσεις στις οποίες πρωτοφανής αριθμός γυναικών και ανδρών έκαναν πορεία σε πόλεις σε ολόκληρη την χώρα με αίτημα ελευθερία, δημοκρατία, αξιοπρέπεια, κυβερνητική διαφάνεια και τερματισμό της διαφθοράς.

Οι γυναίκες είναι κεντρικό στοιχείο του κινήματος αυτού, γεμίζουν τους δρόμους μέρα με την ημέρα. Ο Kamel Daoud, σημαντικός Αλγερινός συγγραφέας και δημοσιογράφος, είπε για τις διαδηλώσεις στο Radio France ότι η παρουσία των γυναικών στις διαδηλώσεις όπου ζητούσαν την ελευθερία τους είναι αυτό που τις μετέτρεψε σε μια ειρηνική επανάσταση.

Από την αρχή των αραβικών εξεγέρσεων στις αρχές του 2011, γυναίκες στην περιοχή της Μέσης Ανατολής και της Βόρειας Αφρικής συμμετείχαν ενεργά σε διαδηλώσεις στο πλευρό των ανδρών. 

Στην Τυνησία, την Αίγυπτο, την Λιβύη, την Υεμένη και αλλού στην περιοχή ακτιβίστριες γυναίκες βρίσκονταν στις πρώτες γραμμές των διαδηλώσεων που εξέφραζαν την δυσαρέσκεια του πλήθους για το καθεστώς. 

Όμως, η συμμετοχή των γυναικών στις εξεγέρσεις αυτές δεν μεταφράστηκε σε αντίστοιχη συμμετοχή τους στις αλλαγές που έγιναν σε μια σειρά χωρών.

Φωτογραφίες και βίντεο γυναικών που διαδήλωναν στον Λίβανο πλημμύρισαν τα κοινωνικά μέσα δικτύωσης κατά το πρόσφατο κύμα των κινητοποιήσεων σε ολόκληρη την χώρα.

Στην Χιλή είδαμε πρωτοφανείς βίαιες διαδηλώσεις, που είχαν να συμβούν εδώ και πολλές δεκαετίες, μετά την χούντα που ανέτρεψε τον Αλλιέντε, όπου πολλοί άνθρωποι έχασαν την ζωή τους από τα πυρά των αστυνομικών και του στρατού.

Στον Λίβανο, η πολιτική διαφθορά και η νέα φορολογία φαίνεται ότι ήταν το βασικό κίνητρο για τις νέες βίαιες συγκρούσεις στην πολύπαθη αυτή χώρα. Χιλιάδες διαδηλωτές επέβαλαν την παραίτηση της κυβέρνησης Χαρίρι και απαίτησαν την «πτώση» της πολιτικής τάξης που διοικεί την χώρα από την αρχή του εμφυλίου πολέμου της, το 1975.

Στο Χονγκ Κονγκ, επίσης, οι διαδηλωτές επανέρχονται ξανά και ξανά, παρά την βαρβαρότητα της αστυνομίας.

Και σ’ όλα αυτά τα εξεγερμένα μέτωπα υπάρχει ένα «άρωμα γυναίκας», γιατί βλέπουμε παντού γυναικείες προσωπικότητες ή συλλογικότητες να πρωτοστατούν. Από το «φαινόμενο» Γκρέτα Τούνμπεργκ για την «κλιματική αλλαγή» μέχρι το σημερινό κύμα «Αραβικής Άνοιξης», όπου νεαρές γυναίκες βρισκόντουσαν στις πρώτες γραμμές των διαδηλώσεων και των βίαιων συγκρούσεων με τις δυνάμεις ασφαλείας.

Αυτό που φαίνεται στα γεγονότα και παρατηρούν πολλοί αναλυτές είναι ότι ο ρόλος των γυναικών στις τρέχουσες εξεγέρσεις είναι περισσότερο εκτεταμένος, εμφανής και ενεργός απ’ ό,τι στο παρελθόν, ακόμα κι αν σε κάποιες περιπτώσεις είναι προϊόν παρασκηνιακών διαδικασιών.

Σε ολόκληρο τον κόσμο, οι γυναίκες βγήκαν επανειλημμένα στους δρόμους από την Γαλλική Επανάσταση μέχρι σήμερα. Οι φωνές και η ηγεσία των γυναικών έχουν συνδιαμορφώσει την πορεία της ανθρώπινης ιστορίας.

Σήμερα, η εικόνα της Χιλιανής μπαλλαρίνας να χορεύει μπροστά στις δυνάμεις καταστολής στο Σαντιάγκο, οι γυναίκες στους δρόμους της Καταλωνίας, οι ηρωϊκές Σουδανέζες του Χαρτούμ, οι όμορφες Λιβανέζες στην Βηρυττό που κλόνισαν ένα τριαντάχρονο καθεστώς, δείχνουν ότι ο καθοδηγητικός ρόλος των γυναικών αποκτά όλο και περισσότερη σημασία στην αλλαγή του κόσμου και στην αντίσταση απέναντι στα καταστροφικά φαινόμενα της σημερινής παγκοσμιοποίησης.

*Από το Τρίτο Μάτι τ.282

ΠΗΓΗ