Η ΣΙΩΠΗΡΗ ΕΞΑΓΟΡΑ ΤΗΣ ΘΡΑΚΗΣ ΚΑΙ Η ΜΟΥΣΟΥΛΜΑΝΙΚΗ ΜΕΙΟΝΟΤΗΤΑ ΠΟΥ «ΑΛΛΑΖΕΙ ΜΥΑΛΑ»

Είναι πιθανό να θεωρήσει κανείς ότι η σύλληψη και φυλάκιση του δημάρχου Κωνσταντινουπόλεως, Εκρέμ Ιμάμογλου, από το καθεστώς Ερντογάν μπορεί να επιφέρει απρόβλεπτες συνέπειες στο εσωτερικό της μουσουλμανικής μειονότητας της Θράκης.
Παρόμοια, δεν θα ήταν εξωπραγματικό να υποθέσει κανείς ότι η ερώτηση των έντεκα βουλευτών της Νέας Δημοκρατίας σχετικά με τις αγοραπωλησίες ακινήτων στην περιοχή θα αποκάλυπτε πως το βασικό ζήτημα δεν είναι τόσο η μεταβίβαση γης ή σπιτιών, όσο ο τρόπος χρηματοδότησης αυτών των αγορών, δηλαδή ο δανεισμός μέσω της τουρκικής Zirat Bank και οι νομικές δεσμεύσεις που απορρέουν από αυτόν.
Τελικά, πολλές φορές τα πράγματα δεν είναι ακριβώς όπως φαίνονται στην επιφάνεια.
Η περίπτωση Ιμάμογλου έχει προκαλέσει, όπως διαφαίνεται, σημαντικές εσωτερικές διεργασίες στη μουσουλμανική μειονότητα της Θράκης, αναδεικνύοντας και διορθώνοντας έμμεσα σοβαρά σφάλματα της ελληνικής πολιτείας στη διαχείριση της περιοχής.
Οι Έλληνες πολίτες, στο σύνολό τους, θεωρούν αυτονόητες και αδιαπραγμάτευτες αξίες όπως η κοινοβουλευτική δημοκρατία, η διεξαγωγή ελεύθερων εκλογών, η ελευθερία του λόγου και ο σεβασμός στη διαφορετική άποψη.
Αντιθέτως, στην Τουρκία, μετά την κράτηση του Ιμάμογλου, αυτές οι αξίες μοιάζουν ολοένα και περισσότερο αποδυναμωμένες ή ακόμα και ανύπαρκτες.
Μέσα σε αυτό το νέο κλίμα, ακόμη και οι πιο συντηρητικοί κύκλοι της μουσουλμανικής μειονότητας στη Θράκη –όχι μόνο οι κεμαλιστές ή οι φιλελεύθεροι– βιώνουν ένα σοκ και διατυπώνουν δημόσια έναν θεμελιώδη προβληματισμό:
Αν η Θράκη κάποτε βρισκόταν υπό τουρκική κυριαρχία, έτσι θα ήταν η καθημερινότητά μας; Θα ζούσαμε υπό το καθεστώς του φόβου, των συλλήψεων, των διώξεων και της φίμωσης;
Αυτή η συνειδητοποίηση φαίνεται να ενισχύει τις φωνές εκείνων των ηγετικών στελεχών της μειονότητας που εδώ και χρόνια προσπαθούν να εκφράσουν μια ανεξάρτητη στάση.
Δηλώνουν ανοιχτά ότι, ενώ δεν απαρνούνται την τουρκική τους καταγωγή, δεν δέχονται να υπακούουν άκριτα στις εντολές και την καθοδήγηση του τουρκικού προξενείου.
Οι θέσεις αυτές, που μέχρι πρότινος έβρισκαν μικρή απήχηση, κερδίζουν τώρα μεγαλύτερο έρεισμα στο εσωτερικό της κοινότητας.
Η πρώτη μεγάλη ρωγμή σε αυτήν την παραδοσιακή αντίληψη σημειώθηκε κατά την απόπειρα πραξικοπήματος του 2016 στην Τουρκία.
Για ένα σύντομο χρονικό διάστημα, όσο επικρατούσε αβεβαιότητα για τις εξελίξεις και καθώς η τουρκική λίρα κατέρρεε στις διεθνείς αγορές, πολλοί μουσουλμάνοι της Θράκης με καταγωγή από την Τουρκία –οι οποίοι μοιράζουν τη ζωή τους μεταξύ Κωνσταντινούπολης, τουρκικών παραλίων και ελληνικής Θράκης– αντιλήφθηκαν τη σημασία του να είναι πολίτες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, με ένα σταθερό νόμισμα στην τσέπη και ένα διαβατήριο που τους παρέχει ευρωπαϊκά δικαιώματα και προστασίες.
Τώρα, με τη νέα πολιτική κρίση στην Τουρκία, αυτή η επίγνωση επιστρέφει εντονότερη, επιβεβαιώνοντας την αξία της δημοκρατικής σταθερότητας, ακόμη και με τις αδυναμίες που εμφανίζει η ελληνική πολιτεία.
Ωστόσο, παρά τα θετικά μηνύματα που προκύπτουν από αυτή τη μεταστροφή αντιλήψεων, υπάρχουν και ανησυχητικές εξελίξεις.
Το πρόβλημα στη Θράκη δεν έγκειται τόσο στο ότι τουρκικής καταγωγής πρόσωπα ή Τούρκοι υπήκοοι αγοράζουν ακίνητα στην περιοχή. Το ουσιαστικό ζήτημα βρίσκεται στο πώς χρηματοδοτούν αυτές τις αγορές.
Η τουρκική κρατική τράπεζα Zirat Bank, με κεντρικά γραφεία στην πλατεία της Κομοτηνής, παρέχει γενναιόδωρα δάνεια για την αγορά ακινήτων – ακόμη και σε άτομα με περιορισμένη οικονομική δυνατότητα.
Όμως, σε κάθε τέτοια δανειακή σύμβαση εγγράφεται προσημείωση υποθήκης επί του ακινήτου υπέρ της τράπεζας.
Αυτό σημαίνει ότι, σε περίπτωση που ο δανειολήπτης αδυνατεί ή σταματήσει –είτε εκουσίως είτε λόγω οικονομικών δυσχερειών– να εξυπηρετεί το δάνειο, το ακίνητο περιέρχεται αυτομάτως στην ιδιοκτησία της Zirat Bank.
Και επειδή η εν λόγω τράπεζα είναι κρατική, η κατάληξη είναι ότι ελληνική γη μεταβιβάζεται, έστω και έμμεσα, στην ιδιοκτησία του τουρκικού κράτους.
Πρόκειται για μια σιωπηρή αλλά συστηματική διαδικασία αλλαγής της κυριότητας εδαφών στην ακριτική αυτή περιοχή, με απροσδιόριστες αλλά σίγουρα σοβαρές προεκτάσεις για το μέλλον.
Αυτό είναι κάτι που πρέπει να ληφθεί σοβαρά υπόψη. Η Θράκη δεν είναι απλώς ένα απομακρυσμένο γεωγραφικά άκρο της χώρας. Είναι ταυτόχρονα και το προγεφύρωμα προς τη Θεσσαλονίκη, την καρδιά της Βόρειας Ελλάδας.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου