Η ΧΡΕΟΚΟΠΙΑ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ
Χρεοκοπία: Επειδή τώρα υπάρχουν πολλές ασάφειες, όσον αφορά τα οικονομικά μεγέθη της χώρας μας, με αποτέλεσμα να διατυπώνονται διαφόρων μορφών άδικες κατηγορίες για δήθεν διαστρέβλωση της πραγματικότητας, θα παραθέσουμε ορισμένους πίνακες της ΕΛΣΤΑΤ και του Υπουργείου Οικονομικών (ΥΠΟΙΚ) – για να γίνουν κατανοητοί μερικοί αριθμοί (επιφυλασσόμενοι για τυχόν αριθμητικά λάθη), καθώς επίσης για να μπορεί ο καθένας να τους βρει μόνος του.
Ο πρώτος πίνακας της ΕΛΣΤΑΤ δείχνει την εξέλιξη του ΑΕΠ της χώρας μας σε σταθερές τιμές του 2020 (=πραγματικό ΑΕΠ), στην τελευταία γραμμή (πατώντας επάνω μεγεθύνονται όλοι οι πίνακες) – μετά την σχετικά πρόσφατη αναθεώρηση των στοιχείων, όπου προστέθηκαν στο ΑΕΠ συνολικά 5 δις €, λόγω της αύξησης των τιμών υπολογισμού του, σε σχέση με το 2015.
Όπως διαπιστώνεται, το πραγματικό ΑΕΠ μας αυξήθηκε από τα 184,507 δις € το 2019, στα 196,984 δις € το 2023 – δηλαδή μόλις κατά 12,477 δις € ή περί το 7% σε τέσσερα χρόνια (1,75% κατά μέσον όρο ετήσια).
Η αύξηση αυτή επιτεύχθηκε με τα περίπου 50 δις € με δανεικά που δαπάνησε η κυβέρνηση αυξάνοντας το δημόσιο χρέος μας, συν τα χρήματα του ευρωπαϊκού Ταμείου Ανασυγκρότησης (ΤΑΑ) – οπότε ασφαλώς δεν πρόκειται για επιτυχία, αφού για κάθε 1 € δαπάνη, το ΑΕΠ αυξανόταν λιγότερο από 0,25 €.
Ειδικά όσον αφορά τις εξαγωγές αγαθών και υπηρεσιών, αυξήθηκαν από 67,139 δις € το 2019 στα 71,168 δις € το 2023 – δηλαδή μόλις κατά 4,029 δις € σε τέσσερα χρόνια.
Αντίθετα, οι εισαγωγές αγαθών και υπηρεσιών αυξήθηκαν από 70,199 δις € το 2019 στα 84,759 δις € το 2023 και άρα κατά 14,56 δις € – οπότε το έλλειμμα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών μας αυξήθηκε από 3,06 δις € το 2019 στα 13,59 δις € το 2023.
Προφανώς είναι εξαιρετικά αρνητικό, αφού σημαίνει πως η ανταγωνιστικότητα της οικονομίας μας μειώνεται, παρά τους χαμηλούς μισθούς – επίσης ότι, ο ιδιωτικός μας τομέας χρεώνεται στο εξωτερικό, εις βάρος της φοροδοτικής του ικανότητας.
Ο δεύτερος πίνακας της ΕΛΣΤΑΤ δείχνει την εξέλιξη του ονομαστικού ΑΕΠ της χώρας μας και άρα σε τρέχουσες τιμές – δηλαδή, μαζί με τον πληθωρισμό. Όπως φαίνεται, το ονομαστικό μας ΑΕΠ αυξήθηκε από τα 185,181 δις € το 2019, στα 225,197 δις € το 2023 – οπότε κατά 40,016 δις € στα ίδια τέσσερα χρόνια ή περί το 22% (5,5% ετήσια κατά μέσον όρο).
Εάν τώρα από τα 40,016 δις € αφαιρέσουμε την πραγματική αύξηση των 12,477 δις €, θα βρούμε πόσο πρόσθεσαν ο πληθωρισμός και η αναθεώρηση – ήτοι 27,539 δις €.
Επειδή δε το δημόσιο χρέος υπολογίζεται ως προς το ονομαστικό ΑΕΠ, προφανώς η πτώση του οφείλεται στην τεράστια άνοδο του πληθωρισμού – ο οποίος ωφελεί μεν το δημόσιο, αλλά είναι θανατηφόρος για τους Πολίτες. Εάν βέβαια θέλει κανείς να βρει το ποσοστό του δημοσίου χρέους ως προς το πραγματικό ΑΕΠ, μπορεί απλά να κάνει τη διαίρεση.
Το δημόσιο και κρατικό χρέος
Ο τρίτος πίνακας του ΥΠΟΙΚ δείχνει το δημόσιο χρέος της Γενικής Κυβέρνησης (ερμηνεία) – δηλαδή της Κεντρικής Διοίκησης και των φορέων του δημοσίου, όπως είναι ο ΕΦΚΑ, το Ταμείο Γενεών, οι Οργανισμοί Τοπικής Αυτοδιοίκησης κλπ.
Εν προκειμένω, η κυβέρνηση ισχυρίζεται πως οι φορείς έχουν πολύ υψηλά διαθέσιμα (=αποταμιεύσεις), άνω των 60 δις € – τα οποία καταθέτονται στην Τράπεζα της Ελλάδας και αφαιρούνται (συμψηφίζονται με) από το χρέος της Κεντρικής Διοίκησης, ενώ τα δανείζεται το κράτος από τους φορείς, κυρίως με repos.
Τα repos αυτά έχουν φτάσει έως και το 1,6 τρις €, επειδή «ανακυκλώνονται» τα 66,527 δις € (2023, πηγή) δάνεια από τους φορείς. Κάτι τέτοιο δεν συνέβαινε στο παρελθόν, όπως την εποχή της χρεοκοπίας, αφού δεν ήταν γνωστά τα ποσά και δεν τα κατέθεταν οι φορείς στην ΤτΕ – έχοντας ξεκινήσει στην ουσία το 2015, από τον ΣΥΡΙΖΑ.
Επομένως, η όποια σύγκριση με το παρελθόν, δεν πρέπει να γίνεται με το χρέος της Γενικής Κυβέρνησης, αλλά με της Κεντρικής Διοίκησης – ενώ εμείς έχουμε επανειλημμένα ζητήσει από το ΥΠΟΙΚ να μας δώσει ακριβή στοιχεία για τα 66,527 δις € διαθέσιμα των φορέων, επειδή τα θεωρούμε πολύ υψηλά και δεν το πιστεύουμε, χωρίς να έχουμε πάρει ποτέ απάντηση.
Όπως διαπιστώνεται πάντως από τον τρίτο πίνακα του ΥΠΟΙΚ, το χρέος αυτό με ημερομηνία 30.9.2024, είναι 370,478 δις € – στο οποίο έχουν προστεθεί τα 12,5 δις € των παγωμένων τόκων των δανείων του EFSF ύψους περί τα 96 δις €. Το δάνειο αυτό, μαζί με τους υπόλοιπους τόκους των 12,5 δις € συν τα 12,5 δις € που προστέθηκαν το 2024, έχει αναβληθεί ως προς την πληρωμή του για το 2033, με δόσεις που δεν έχουν ακόμη καθορισθεί και θα λήξουν το 2060 – από το ΣΥΡΙΖΑ στα μέσα του 2018.
Το χρέος αυτό, ως προς το ονομαστικό ΑΕΠ του 2023 ύψους 225,197 δις €, είναι στο 164,5% – ενώ όσο περισσότερο αυξάνεται ο πληθωρισμός, τόσο πιο πολύ μειώνεται ως ποσοστό. Ως προς το ονομαστικό ΑΕΠ του 2024 που προβλέπεται στα 236,965 δις €, θα διαμορφωθεί στο 156% – ενώ η κυβέρνηση το τοποθετεί στο 154%, θεωρώντας πως το χρέος θα μειωθεί στα 365 δις € στα τέλη του 2024 (πηγή).
Ο τέταρτος πίνακας του ΥΠΟΙΚ δείχνει το χρέος της Κεντρικής Διοίκησης στις 30.9.2024 – το οποίο είναι στα 404,285 δις €, χωρίς όμως παραδόξως να συμπεριλαμβάνονται τα 12,5 δις € των παγωμένων τόκων του EFSF, όπως στον προηγούμενο.
Επομένως, στο χρέος αυτό θα πρέπει να προσθέσουμε τα 12,5 δις € – οπότε θα φτάσουμε στα 416,785 δις € (χωρίς τις εγγυήσεις, αν και θα έπρεπε να προστεθούν). Οφείλουμε να σημειώσουμε εδώ πως το δημόσιο δεν έχει υιοθετήσει ακόμη το διπλογραφικό λογιστικό σύστημα – οπότε οι φορείς κλπ. χρωστούν περισσότερα, από όσα εμφανίζουν.
Όπως διαπιστώνεται από τον πίνακα, είναι τα χρήματα που πραγματικά έχει δανειστεί και οφείλει η Ελλάδα – ομόλογα, δάνεια κλπ. Κατά την άποψη μας δε, είναι λάθος να αφαιρούνται τα χρήματα των φορέων – αφού πρόκειται επίσης για δανεικά, ενώ δεν επιτρέπεται να τα κατάσχει και να μην τα πληρώσει το δημόσιο, αφήνοντας άδεια τα ασφαλιστικά ταμεία κλπ.
Το χρέος πάντως αυτό, ως προς το ονομαστικό ΑΕΠ του 2023 των 225,197 δις €, είναι στο 185% – παρά το ότι το ΑΕΠ μας έχει αυξηθεί από τον πληθωρισμό και μόνο, κατά 27,539 δις €. Ως προς το ΑΕΠ δε του 2024, θα διαμορφωθεί στο 176%. Στο παράδειγμα των ΗΠΑ πάντως, όταν λέμε ότι οφείλουν σήμερα 36 τρις $ (πηγή), εννοούμε την Κεντρική Διοίκηση – δεν αφαιρούμε δηλαδή τα χρήματα των φορέων.
Φυσικά σε σχέση με το 2025 τα μεγέθη θα αλλάξουν – λόγω του ρυθμού ανάπτυξης και κυρίως του πληθωρισμού. Εκτός αυτού, αφού η κυβέρνηση θα χρησιμοποιήσει το «μαξιλάρι» των 15,7 δις € για να αποπληρώσει μέρος του χρέους (ανάλυση), κάτι που δεν επιτρεπόταν στο παρελθόν από τους δανειστές, το χρέος θα μειωθεί – ταυτόχρονα όμως και τα διαθέσιμα του δημοσίου.
Είναι δηλαδή σαν να μειώνει κάποιος τα χρέη του, χρησιμοποιώντας τις αποταμιεύσεις του – οπότε στην ουσία δεν αλλάζει η οικονομική του κατάσταση.
Όσον αφορά τη διαχρονική εξέλιξη του πραγματικού μας ΑΕΠ και του ρυθμού ανάπτυξης, φαίνεται από τον επόμενο πίνακα – όπου θα διαπιστώσουμε πως το πραγματικό ΑΕΠ μας είναι λίγο υψηλότερο από τα επίπεδα του 2002, όταν όμως το δημόσιο χρέος μας τότε (κεντρική διοίκηση) ήταν στα 165,3 δις € και σήμερα στα 417 δις € περίπου, όπως αναλύσαμε.
Το ΑΕΠ μας τότε συγκριτικά, ήταν περί τις 12 φορές υψηλότερο από της Βουλγαρίας – ενώ σήμερα μόλις διπλάσιο. Όσο για τη σημασία του ρυθμού ανάπτυξης που θριαμβολογεί η κυβέρνηση, μπορεί κανείς να τον κρίνει μόνος του – αντιλαμβανόμενος πως λίγο πριν χρεοκοπήσουμε, με δημόσιο χρέος στα 299 δις €, φυσικά της Κεντρικής Διοίκησης, το 2007, ο ρυθμός ανάπτυξης ήταν 6,4% και σήμερα 2,3%.
Οφείλουμε δε να σημειώσουμε εδώ πως το 2009 δεν είχαμε ξεπουλήσει τα δημόσια περιουσιακά μας στοιχεία, τα κόκκινα χρέη των Πολιτών ήταν αμελητέα ενώ σήμερα υπερβαίνουν τα 230 δις €, οι τράπεζες ήταν υγιείς (χρεοκόπησαν με το PSI και η διάσωση τους μας κόστισε πάνω από 90 δις € μαζί με τον αναβαλλόμενο φόρο και τα Ηρακλής), οι μισθοί και οι συντάξεις ήταν πολύ υψηλότερα, η ιδιοκατοίκηση ήταν πάνω από το 80% ενώ σήμερα έχει καταρρεύσει στο 61% κοκ.
Φόροι, μισθοί και εισοδήματα
Συνεχίζοντας με τους φόρους, από τον πίνακα που ακολουθεί φαίνεται καθαρά η αύξηση τους – μέσω της διατήρησης των ίδιων φορολογικών συντελεστών στις αυξημένες τιμές λόγω του πληθωρισμού, του τεχνάσματος της μείωσης του συντελεστή του ΕΝΦΙΑ ταυτόχρονα με την αύξηση των αντικειμενικών αξιών, των νέων φόρων όπως του ληστρικού τεκμηρίου κερδοφορίας των ελευθέρων επαγγελματιών κλπ.
Λογικό βέβαια για τους δανειστές, αφού μετά το ξεπούλημα της δημόσιας περιουσίας και τους πλειστηριασμούς της ιδιωτικής, αυτό που απομένει για να ληστέψουν είναι η μεσαία και ανώτερη τάξη που δεν έχει χάσει ακόμη τα περιουσιακά της στοιχεία – κάτι που μπορεί να επιτευχθεί με την υπερφορολόγηση της, με τις φοροεπιδρομές που θα έχουν ως δικαιολογία τη φοροδιαφυγή, με την αισχροκέρδεια των καρτέλ για να τροφοδοτείται η ακρίβεια που αυξάνει τα δημόσια έσοδα, ενώ μειώνει τη σχέση χρέους/ΑΕΠ κοκ.
Όπως άλλωστε έχουμε πολλές φορές επισημάνει, δεν χρεοκοπούν ποτέ τα κράτη, αλλά οι Πολίτες τους – όσοι δεν τα εγκαταλείπουν έγκαιρα και φυσικά όχι η εγχώρια πολιτική/οικονομική Ολιγαρχία. Φαίνεται άλλωστε καθαρά από το ότι, είμαστε προτελευταίοι στο κατά κεφαλήν ΑΕΠ στην ΕΕ το 2023 – τρίτοι από το τέλος στους ονομαστικούς μισθούς και τελευταίοι στους πραγματικούς (=σε αγοραστική αξία).
Εκτός αυτού, έχουμε τη μεγαλύτερη διαφορά μεταξύ «κόστους» μισθωτών και επιχειρηματικών κερδών – ενώ μας έχουν ξεπεράσει σχεδόν όλες οι πρώην σοβιετικές χώρες. Στο 34,7% του ΑΕΠ οι μικτοί μισθοί έναντι 47% του μέσου όρου της ΕΕ – στο 50,9% του ΑΕΠ τα επιχειρηματικά κέρδη, έναντι 42,1% στην ΕΕ.
Σε ονομαστικούς όρους και σε σχέση με τα εισοδήματα, το άνω όριο της μεσαίας τάξης για το 2023 ήταν περίπου 20.100 € στην Ελλάδα – ενώ στην Ευρωζώνη έφτανε τα 45.140 €. Αντίστοιχα, το κάτω όριο της μεσαίας τάξης ήταν 6.030 € στην Ελλάδα και 13.542 € στην Ευρωζώνη – ενώ το διάμεσο εισόδημα για την ίδια χρονιά ήταν 10.050 € στην Ελλάδα και στην Ευρωζώνη 22.570 €.
Τέλος, το ιδιωτικό κατά κεφαλήν διαθέσιμο εισόδημα στην Ελλάδα ήταν 21.163 € το 2023 – ενώ στην Ευρωζώνη 38.939 € (πηγή).
Είναι αλήθεια σωστό να μειώνεται η ανεργία μέσω των χαμηλών μισθών, όπου οι δύο θέσεις εργασίας κοστίζουν πια όσο η μία στο παρελθόν; Δεν θα δημιουργηθεί έτσι μία κοινωνία που θα συνεχίσει να διώχνει τους ικανότερους Πολίτες της στο εξωτερικό, αντικαθιστώντας τους με φθηνούς αλλοδαπούς ανειδίκευτους; Που θα ανταγωνίζεται χώρες χαμηλού εργατικού κόστους, αδυνατώντας όλο και περισσότερο να ανταγωνισθεί σε επίπεδο παραγωγικότητας τους εταίρους της στην ΕΕ;
Που, ως εκ τούτου, θα στηρίζεται όλο και λιγότερο σε κλάδους υψηλής προστιθέμενης αξίας και καινοτομίας; Σε τελική ανάλυση, δεν θα δημιουργηθεί έτσι μία κοινωνία που θα γίνεται όλο και πιο άνιση, όλο και πιο δυσαρεστημένη, όλο και πιο απογοητευμένη, όλο και πιο θυμωμένη, όλο και πιο βίαιη; Αυτό είναι το όραμα της διακυβέρνησης της πατρίδας μας;
Παρεμπιπτόντως εδώ οφείλουμε να γνωρίζουμε ότι, η υποτίμηση του νομίσματος εντός της Ευρωζώνης, έχει αντικατασταθεί από το κόστος εργασίας ανά μονάδα παραγομένου προϊόντος – όπου όταν μία χώρα έχει το δικό της νόμισμα και πλεόνασμα στο ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών της ανατιμάται το νόμισμα της, ενώ όταν έχει έλλειμμα υποτιμάται.
Υπό τις ίδιες συνθήκες, όταν μία χώρα δεν έχει το δικό της νόμισμα αλλά το ευρώ, αυξάνονται οι μισθοί – εκτός εάν η χώρα χρησιμοποιεί το μισθολογικό dumping, όπως η Γερμανία (ανάλυση), για να κυριαρχήσει στις άλλες.
Αντίστοιχα, σε μία φιλελεύθερη φυσικά νομισματική ένωση που δεν υπάρχει υποτίμηση αφού το νόμισμα είναι κοινό για όλα τα κράτη, όταν το κόστος εργασίας είναι υψηλότερο από την ανταγωνιστικότητα, αυξάνονται οι εισαγωγές, μειώνονται οι εξαγωγές και προκαλείται έλλειμμα – οπότε για να ισοσκελισθεί, είτε πρέπει να μειωθεί το κόστος εργασίας και άρα οι μισθοί, είτε να αυξηθούν οι επενδύσεις και άρα η παραγωγικότητα της εργασίας.
Με το έλλειμμα λοιπόν που έχουμε στην Ελλάδα, ευχόμενοι να μην ξεπεράσει τα 13,59 δις € του 2023 και με τις χαμηλότερες επενδύσεις από ολόκληρη την ΕΕ, δεν πρόκειται να ξεφύγουμε από την τελευταία θέση – στην οποία καταλήξαμε σήμερα, μετά από 15 χρόνια μνημονίων. Μπορεί λοιπόν με τον πληθωρισμό ο μέσος μισθός να ξεπεράσει σύντομα τα 1.500 €, αλλά ο πραγματικός θα παραμείνει χαμηλότερος από όλες τις χώρες της ΕΕ – ενώ αυτό είναι το κριτήριο που πρέπει να έχουμε.
Γιατί δεν αυξάνεται; Επειδή εάν αυξηθεί αφενός μεν θα είναι μεγαλύτερη η αγοραστική δύναμη των Ελλήνων και θα αυξηθούν οι εισαγωγές αφού η εγχώρια παραγωγή μας είναι χαμηλή και μη ανταγωνίσιμη, αφετέρου θα μειωθούν οι εξαγωγές για τον ίδιο λόγο – κάτι που θα αύξανε ακόμη περισσότερο το εμπορικό μας έλλειμμα που διαμορφώθηκε στα 28,3 δις € το δεκάμηνο του 2024, καθώς επίσης το έλλειμμα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών μας.
Για αυτόν ακριβώς το λόγο μας επιβλήθηκε στο παρελθόν η «εσωτερική υποτίμηση» (=μείωση των ονομαστικών μισθών και συντάξεων) – ενώ σήμερα δεν χρειάζεται, αφού την έχει αντικαταστήσει ο πληθωρισμός με τα ίδια στην ουσία αποτελέσματα. Δεν χρειάζεται πια ούτε η αύξηση των φορολογικών συντελεστών – επειδή φροντίζει επίσης ο πληθωρισμός να αυξήσει τους φόρους.
Επίλογος
Ολοκληρώνοντας, για όλους αυτούς που θα επιχειρηματολογήσουν ισχυριζόμενοι πως όλα αυτά οφείλονται στο ότι χρεοκοπήσαμε, (α) δεν χρεοκοπήσαμε, αφού η χρεοκοπία δεν είναι κάποια ασθένεια, αλλά μας χρεοκόπησαν και (β) δεν είναι το αποτέλεσμα της χρεοκοπίας, αλλά της κακοδιαχείρισης, της αδυναμίας να καταπολεμηθούν τα ολιγοπώλια/μονοπώλια/καρτέλ, της μονόπλευρης στήριξης της εγχώριας ολιγαρχίας, της διαφθοράς και της έλλειψης εθνικού οράματος.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου