Η ΧΩΡΑ ΜΑΣ ΜΠΡΟΣΤΑ ΣΕ ΕΝΑ ΑΒΕΒΑΙΟ ΜΕΛΛΟΝ

 ΚΙΝΔΥΝΟΙ ΚΑΙ ΠΡΟΚΛΗΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ ΤΟ 2025

Το νέο έτος φέρνει μαζί του ευχές και εορταστική διάθεση, όμως, από αύριο και πάλι ο καθένας από εμάς θα επιστρέψει στην καθημερινότητά του, με τις προκλήσεις που αυτή συνεπάγεται. 

Στο εσωτερικό μέτωπο, αυτό σημαίνει καθημερινές δυσκολίες, αλλά ο θεμέλιος λίθος για την ευημερία όλων μας είναι η ασφάλεια.

 Και δυστυχώς, στην περιοχή γύρω από την Ελλάδα, τα σύννεφα της αβεβαιότητας συνεχώς πυκνώνουν και γίνονται πιο βαριά.

Η ασφάλεια του κάθε κράτους, ιδίως για μία χώρα που βρίσκεται στο σταυροδρόμι κρίσιμων γεωπολιτικών εξελίξεων όπως η Ελλάδα, δεν είναι ποτέ δεδομένη. 

Παρά τα κλισέ λόγια των πολιτικών που συχνά καθησυχάζουν τον πληθυσμό, η κοινωνία δεν παραμένει αδιάφορη στις προκλήσεις που διαμορφώνονται γύρω της. 

Οι κοινωνίες αντιλαμβάνονται, έστω και διαισθητικά, όταν κάτι δεν πάει καλά και αυτό το αντιλαμβάνονται στην καθημερινότητά τους. 

Όταν η ανασφάλεια μεγαλώνει, το πολιτικό τοπίο γίνεται λιγότερο προβλέψιμο, και οι αντιδράσεις των πολιτών καθίστανται πιο αβέβαιες.

Ο κόσμος το 2025, δυστυχώς, δεν έχει σταματήσει να αντιμετωπίζει συγκρούσεις. Ο πόλεμος στην Ουκρανία και η κατάσταση στη Μέση Ανατολή συνεχίζουν να μαρτυρούν την εξαθλίωση και την καταστροφή, με εκατομμύρια ανθρώπους να πλήττονται από τη βία και τις επιπτώσεις των ένοπλων συγκρούσεων. 

Από βομβαρδισμούς και μάχες σε αστικά κέντρα, μέχρι τρομοκρατία και ακραία βία, το τοπίο είναι γεμάτο εικόνες παρακμής και καταστροφής. Αυτή η πραγματικότητα πρέπει να μας προβληματίσει σοβαρά, καθώς η ένταση αυτή επηρεάζει και τις γεωπολιτικές ισορροπίες γύρω από τη χώρα μας.

Οι αναθεωρητικές προθέσεις ορισμένων γειτόνων δεν αφήνουν περιθώρια για αφέλεια ή εφησυχασμό. Η κατάσταση στην περιοχή μας παραμένει ρευστή και το μεγάλο ερώτημα για την Ελλάδα είναι το εξής: Θα βρεθούμε κάποια στιγμή σε κίνδυνο εξαιτίας των εξελίξεων στην περιοχή; Και αν ναι, είμαστε έτοιμοι να αντιμετωπίσουμε τις συνέπειες; 

Η εξάρτησή μας από στρατηγικούς συμμάχους δεν πρέπει να μας κάνει να παραβλέπουμε τις ευθύνες μας για την προστασία της ασφάλειας και της εθνικής μας κυριαρχίας. Η ασφάλεια δεν εξαρτάται αποκλειστικά από τους άλλους, αλλά και από εμάς τους ίδιους, και η επιτυχία στη διαχείριση των προκλήσεων εξαρτάται από το πόσο συνειδητά προετοιμαζόμαστε για το μέλλον.

Καθώς το 2025 ξεκινά, η ευημερία και η ασφάλεια της χώρας μας θα κριθούν σε μεγάλο βαθμό από τη δυνατότητά μας να αντιληφθούμε τις εξελίξεις και να προετοιμαστούμε για κάθε ενδεχόμενο. 

Είτε αυτά αφορούν τον πόλεμο στην Ουκρανία, είτε άλλες γεωπολιτικές αναταράξεις στην περιοχή μας, η Ελλάδα πρέπει να παραμείνει σε εγρήγορση και να δράσει με στρατηγική σκέψη και σοβαρότητα.

Το 2025 ξεκινά με ιδιαίτερη αβεβαιότητα για τη Μέση Ανατολή και την Ελλάδα, καθώς οι εξελίξεις στην περιοχή συνεχώς πυκνώνουν και ενδέχεται να δημιουργήσουν σοβαρές προκλήσεις για τη χώρα μας. Στην περιοχή της Μέσης Ανατολής, η ένταση μεταξύ Ισραήλ και Τουρκίας, με επίκεντρο τη Συρία, είναι ιδιαίτερα ανησυχητική. 

Η πιθανότητα μιας σοβαρής σύγκρουσης, που θα μπορούσε να εξελιχθεί σε ένα μέτωπο υψηλής έντασης, δεν είναι καθόλου αμελητέα. Η γεωπολιτική αυτή αναταραχή αφορά άμεσα την ασφάλεια της Ελλάδας, δεδομένων των στρατηγικών σχέσεων και των διασυνδέσεων με τις χώρες της περιοχής.

Η παραδοσιακή εκτίμηση ότι η σύγκρουση Ισραήλ-Ιράν δεν αφορά άμεσα τα συμφέροντα της Ελλάδας, ίσως να μην ισχύει πια, καθώς η νέα δυναμική στην περιοχή θέτει νέα δεδομένα. Ειδικότερα, η πιθανότητα της έντασης Ισραήλ-Τουρκίας στη Συρία έχει άμεσες επιπτώσεις στην ελληνική στρατηγική και την ασφάλεια, και το ερώτημα που προκύπτει είναι εάν η Ελλάδα είναι έτοιμη να αντιμετωπίσει τις προκλήσεις που ενδέχεται να προκύψουν από αυτές τις εξελίξεις.

Η αναφορά στη στρατηγική των εξοπλιστικών προμηθειών αναδεικνύει το κενό στην οργανωτική δυνατότητα της Ελλάδας να προγραμματίσει και να εκτελέσει πολιτικές ασφάλειας με σοβαρότητα και αποτελεσματικότητα. 

Η στρατηγική αυτή δεν περιορίζεται στην απλή απόκτηση εξοπλιστικών συστημάτων, αλλά στη διαχείριση και την αξιοποίηση των σχέσεων με προμηθευτές όπως το Ισραήλ. 

Σε μια εποχή όπου η διαρκής κατάσταση πολέμου στη Μέση Ανατολή καθορίζει τις προτεραιότητες των προμηθευτών όπλων, η Ελλάδα θα μπορούσε να εκμεταλλευτεί αυτή τη συγκυρία για να διεκδικήσει τη φιλοξενία στρατηγικών υποδομών, όπως γραμμές συντήρησης και παραγωγής οπλικών συστημάτων ή πυρομαχικών.

Δυστυχώς, η χώρα μας αντιμετωπίζει σημαντική επιπολαιότητα στην υλοποίηση στρατηγικών εξοπλισμών. Από την αναγνώριση της στρατηγικής ανάγκης, μέχρι την εξασφάλιση ουσιαστικών ανταλλαγμάτων και την παρακολούθηση της υλοποίησης των συμφωνιών, η Ελλάδα δεν έχει καταφέρει να επιτύχει το απαιτούμενο επίπεδο αποτελεσματικότητας και οργάνωσης. 

Η διαρκής έλλειψη στρατηγικής πρόβλεψης και η αδυναμία να κατανοηθούν οι πραγματικές προτεραιότητες του εξοπλιστικού τομέα, ενδέχεται να μας αφήσουν εκτεθειμένους σε καταστάσεις που δεν είμαστε πλήρως έτοιμοι να διαχειριστούμε.

Η Τουρκία, υπό την ηγεσία του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, δείχνει να έχει ενισχύσει τις αναθεωρητικές της φιλοδοξίες, δημιουργώντας έντονη ανησυχία σε όλη τη Μέση Ανατολή και πέρα από αυτήν. 

Η τουρκική εξωτερική πολιτική, που χαρακτηρίζεται από επεκτατικές κινήσεις και την επιθυμία αναβίωσης της Οθωμανικής σφαίρας επιρροής, είναι πλέον εμφανής σε πολλές περιοχές. 

Η Ιορδανία και η Αίγυπτος φαίνεται να βρίσκονται στον στόχο της Άγκυρας, ενώ οι πρόσφατες δηλώσεις του Αιγύπτιου Προέδρου Σίσι για την αντίσταση σε προσπάθειες αποσταθεροποίησης αποκαλύπτουν την ένταση της κατάστασης στην περιοχή. 

Η αίσθηση ότι η Τουρκία έχει στραφεί σε ένα “σχέδιο Β” μετά την αποτυχία των “αραβικών ανοίξεων” εντείνει τις ανησυχίες για την περαιτέρω αναδιάρθρωση των συμμαχιών και των ισχυρών στρατηγικών παικτών.

Η Ελλάδα, όμως, βρίσκεται σε ένα κρίσιμο σταυροδρόμι, καθώς καλείται να αντιληφθεί ότι οι “στρατηγικοί σύμμαχοι” δεν προσφέρουν βοήθεια απεριόριστα ή αυτονόητα. Αντιθέτως, κάθε χώρα περιμένει από τους άλλους να συνεισφέρουν στην αμοιβαία ασφάλεια και σταθερότητα. 

Η Ελλάδα, αν επιθυμεί να διατηρήσει τη θέση της στον διεθνή χάρτη, πρέπει να δείξει ότι είναι όχι μόνο αποδέκτης στρατηγικών υποστηρίξεων αλλά και ικανή να προσφέρει υποστήριξη στους συμμάχους της όταν χρειαστεί. 

Ένα από τα εργαλεία για την επίτευξη αυτού του στόχου θα μπορούσε να είναι η αποστολή ενός εξειδικευμένου απεσταλμένου, που θα διατηρεί διαρκείς επαφές με στρατηγικούς συμμάχους σε κρίσιμες περιοχές, όπως η Ιερουσαλήμ, το Κάιρο, το Αμάν, το Ριάντ και το Άμπου Ντάμπι, ώστε να εξασφαλίζεται η ελληνική επιρροή και συνδρομή σε περιόδους έντασης.

Αυτή η στρατηγική κίνηση δεν είναι μόνο ένα μέσο για να ενισχυθεί η ελληνική θέση στον κόσμο, αλλά και ένα ισχυρό μήνυμα προς τους διεθνείς εταίρους ότι η Ελλάδα είναι διατεθειμένη να προσφέρει ουσιαστική βοήθεια και να συνεισφέρει στην αποτροπή αποσταθεροποιητικών ενεργειών. 

Επιπλέον, δημιουργεί την εικόνα μιας χώρας που δεν θεωρεί τίποτα δεδομένο και παραμένει έτοιμη να συμβάλει στην ισχύ των συμμαχιών της, εφόσον το απαιτήσει η ανάγκη. Το διεθνές περιβάλλον, για να λάβει την Ελλάδα υπόψη, θα πρέπει να τη βλέπει ως αξιόπιστο και ισχυρό εταίρο, έτοιμο να παίξει τον ρόλο του όταν και όπου χρειάζεται. 

Στην πραγματικότητα, αυτή η δυναμική πολιτική παρουσία θα μπορούσε να κάνει τη διαφορά σε μια δύσκολη στιγμή, ενώ παράλληλα θα ενίσχυε τη στρατηγική εικόνα της χώρας μας.

Η κατάσταση στην Ουκρανία και η αλλαγή στην αμερικανική κυβέρνηση με την άφιξη του Τραμπ δημιουργούν μια νέα γεωπολιτική πραγματικότητα, η οποία επηρεάζει όχι μόνο την περιοχή της Ουκρανίας, αλλά και την ευρωπαϊκή ασφάλεια και την παγκόσμια οικονομία. 

Η αποκατάσταση των σχέσεων ΗΠΑ-Ρωσίας είναι ένα κρίσιμο σημείο, καθώς από αυτές τις σχέσεις εξαρτώνται οι μελλοντικές αποφάσεις για τις διεθνείς διευθετήσεις και τις στρατηγικές ισορροπίες, τόσο στην Ουκρανία όσο και στη Μέση Ανατολή. Η επιρροή του Τραμπ και της Ρωσίας αναμένεται να έχει αντίκτυπο και στον τρόπο με τον οποίο οι ΗΠΑ αντιμετωπίζουν τη Τουρκία και το Ιράν, δύο από τους πιο σημαντικούς παίκτες στην περιοχή.

Η ανατροπή του καθεστώτος Άσαντ από την Τουρκία και η προσπάθεια εγκαθίδρυσης του καθεστώτος Τζολάνι στη Συρία συνθέτουν μια περίπλοκη κατάσταση, που ενδεχομένως να επηρεάσει τη σχέση της Τουρκίας με άλλες δυνάμεις της περιοχής, όπως το Ισραήλ και οι ΗΠΑ. 

Ο τουρκικός παράγοντας καθίσταται πιο κρίσιμος σε αυτή τη γεωπολιτική εξίσωση, καθώς η Τουρκία επιδιώκει να ενισχύσει την παρουσία της στη Συρία και άλλες περιοχές της Μέσης Ανατολής.

Όσο αφορά στη ρήξη Τουρκίας-Ισραήλ, τα συμφέροντα των δύο χωρών έχουν έρθει σε ευθεία σύγκρουση, με τον Ισραηλινό παράγοντα να επικεντρώνεται στην αποκοπή της ενίσχυσης της Χεζμπολάχ από το Ιράν, κάτι που επηρεάζει και τη στρατηγική ισχύς της Ιρανικής Δημοκρατίας.

 Ο ανταγωνισμός ανάμεσα στις μεγάλες δυνάμεις, όπως οι ΗΠΑ, η Ρωσία και η Κίνα, καθιστά το γεωπολιτικό σκηνικό πολύπλοκο και γεμάτο αβεβαιότητα.

Το Ισραήλ, αντιλαμβανόμενο τον κίνδυνο από την τουρκική επιρροή στην περιοχή, προσπαθεί να ανταποκριθεί στις προκλήσεις που θέτει η Τουρκία, ειδικά με τις δηλώσεις του Ερντογάν και άλλων αξιωματούχων του για την Ιερουσαλήμ. Το Ισραήλ αισθάνεται ότι η Τουρκία πλησιάζει επικίνδυνα τα συμφέροντά του, ενώ η Τουρκία συνεχώς ενισχύει την παρουσία της στη Μέση Ανατολή, αναζητώντας έναν πιο ισχυρό και αναθεωρητικό ρόλο στην περιοχή.

Η κατάσταση αυτή απαιτεί προσεκτική διαχείριση από όλα τα εμπλεκόμενα μέρη, καθώς τα συμφέροντα των μεγάλων δυνάμεων διαπλέκονται με τις τοπικές αντιφάσεις και τις ανατρεπτικές δυναμικές των εθνικών και θρησκευτικών παραμέτρων στην περιοχή.

Η κατάσταση στα Βαλκάνια παραμένει εξαιρετικά ευαίσθητη και οι εξελίξεις στην περιοχή μπορεί να έχουν σοβαρές συνέπειες για την Ελλάδα και την ευρύτερη περιοχή. 

Η αποσταθεροποίηση των Βαλκανίων είναι ένα σενάριο που έχει αποκτήσει περισσότερη δυναμική τα τελευταία χρόνια, κυρίως λόγω των διαιρέσεων στη Δύση και της αυξανόμενης επιρροής της Ρωσίας στην περιοχή. 

Ειδικότερα, η Σερβία, με τη ραγδαία ενίσχυση της στρατιωτικής και πολιτικής της θέσης, έχει προκαλέσει ανησυχία σε πολλές χώρες της περιοχής, ενώ το ΝΑΤΟ στα Σκόπια προσθέτει μια ακόμα διάσταση στις στρατηγικές ισορροπίες.

Η αναδιάρθρωση των σχέσεων μεταξύ ΗΠΑ και Ρωσίας, με την άφιξη Τραμπ στην εξουσία, ενδέχεται να επηρεάσει καθοριστικά τις ισορροπίες στην περιοχή. Εάν οι δύο υπερδυνάμεις αποτύχουν να βρουν μια κοινή βάση και συνεχιστεί η ένταση μεταξύ τους, η αποσταθεροποίηση των Βαλκανίων μπορεί να γίνει ακόμα πιο πιθανή. 

Η συνεχής αντιπαράθεση για την επιρροή στην περιοχή μεταξύ Ρωσίας και Δύσης έχει ήδη οδηγήσει σε εκρηκτικές καταστάσεις, με διαρκείς εντάσεις στην Ουκρανία και τη Βόρεια Μακεδονία, καθώς και ανησυχίες για την επιρροή της Τουρκίας στη Βαλκανική.

Η Ελλάδα, ως χώρα που βρίσκεται στο επίκεντρο των εξελίξεων αυτών, πρέπει να παρακολουθεί στενά τη γεωπολιτική δυναμική και να είναι έτοιμη να αντιδράσει σε οποιαδήποτε νέα απειλή προκύψει. 

Η αποτελεσματική διπλωματία και η στρατηγική συνεργασία με τους εταίρους της στο ΝΑΤΟ και την ΕΕ είναι καθοριστικές για την ενίσχυση της αποτροπής και την ασφάλεια της χώρας. 

Η έγκαιρη και στοχευμένη ανταπόκριση σε πιθανές κρίσεις μπορεί να είναι η διαφορά μεταξύ της σταθερότητας και της αποσταθεροποίησης στην περιοχή.

Όμως, η κατάσταση στα Βαλκάνια δεν είναι απλώς θεωρητικό σενάριο. Οι εξελίξεις δείχνουν ότι το ενδεχόμενο μιας ευρύτερης σύγκρουσης ή αναταραχής στην περιοχή δεν είναι απλώς μια φαντασία, αλλά μια πραγματικότητα με ρεαλιστικές πιθανότητες. 

Η Ελλάδα πρέπει να είναι έτοιμη να προετοιμαστεί για κάθε σενάριο, και κυρίως για εκείνα που αφορούν την εθνική ασφάλεια και την προστασία των συμφερόντων της στη Βαλκανική.

ΠΗΓΗ