ΑΡΘΡΟ Ι. ΚΟΝΤΟΥ ΣΤΗΝ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΤΕΧΝΗΤΗ ΝΟΗΜΟΣΥΝΗ

ΤΕΧΝΗΤΗ ΝΟΗΜΟΣΥΝΗ... ΜΑDΕ ΙΝ GRΕΕCE

 

ΤΟΥ ΙΩΑΝΝΗ ΚΟΝΤΟΥ*

Οι ειδήσεις για τα επιτεύγματα της τεχνητής νοημοσύνης έχουν προσφάτως κατακλύσει τα διεθνή ΜΜΕ με προοπτικές και υποσχέσεις για σοβαρή οικονομική ανάπτυξη που θα ακολουθήσει την ευρεία εφαρμογή τους. 

 Είναι εύλογο το ερώτημα σε ποιον βαθμό δύναται και η Ελλάς να συμμετέχει στη νέα επιστημονική, τεχνολογική και βιομηχανική επανάσταση.

Ιστορικά οι Ελληνες έχουν προσφέρει πολλά στην παγκόσμια τεχνολογία. Οι αρχαί οι Ελληνες πρωτοστατούσαν στην τεχνολογική καινοτομία με επιτεύγματα όπως ο Μηχανισμός των Αντικυθήρων, που είναι ο πρώτος Μηχανικός Ψηφιακός Υπολογιστής ειδικού σκοπού παγκοσμίως, και οι Αυτοματισμοί της Ελληνιστικής Περιόδου (π.χ. του Ηρωνα του Αλεξανδρέα), με προ δρόμους την ενσωμάτωση γνώσης για την όραση στον Παρθενώνα και το θαυμαστό αριστοτελικό έργο.

Η χώρα µας από το 1970 και μετά έχει να επιδείξει σειρά από καινοτόµες δραστηριότητες, όπως την κατασκευή του πρώτου ελληνικού ηλεκτρονικού ψηφιακού υπολογιστή ΠΡΩΤΕΥΣ

Προγραμματισμός των εντολών μηχανής

• 2021: Τεχνητή Νοημοσύνη, Μηχανική Συνείδηση και Εξήγηση (πάνω από 3.000 αναγνώσεις από άνω των 40 χωρών). Στο βιβλίο του συγγραφέα, «Τεχνητή Νοημοσύνη και Ελληνικές Εφαρμογές», του 2016, εκδοθέντος από τον εκδοτικό οίκο Νότιος Ανεμος, εκτίθενται τα αποτελέσματα των εξής αναπτυξιακών έργων που εκτελέστηκαν την περίοδο 1999-2006 και κατέληξαν στην επιτυχή υλοποίηση βιομηχανικών πρωτοτύπων:

•Απάντηση Ερωτήσεων από βιοϊατρικά και φαρμακολογικά κείμενα

• Μηχανική Μάθηση από κείμενα οικονομικών ειδήσεων

• Μηχανική Μετάφραση τεχνικών κειμένων

• Απάντηση Ερωτήσεων από κείμενα τουριστικού ενδιαφέροντος

• Απάντηση Ερωτήσεων από αφηγηματικά κείμενα.

Η βασική μέθοδος υλοποίησης συστημάτων τεχνητής νοημοσύνης, η λεγόμενη «συμβολική», βασίζεται στην Τυπική Λογική. Ο Αριστοτέλης (4ος π.Χ.) είναι ο θεμελιωτής της Τυπικής Λογικής. Βασικό αποτέλεσμα της έρευνας του Αριστοτέλη είναι ο τυποποιημένος «Συλλογισμός». 

 Ο Συλλογισμός είναι συμπερασμός με δύο προκείμενες προτάσεις και ένα συμπέρασμα. Η τυποποίηση αυτή από τον Αριστοτέλη μάς επιτρέπει να τον θεωρήσουμε ως τον ιδρυτή της τεχνητής νοημοσύνης.

Υπερσύνολο

Ο ΟΡΟΣ «Τεχνητή Νοημοσύνη» ή «ΤΝ» (Artifi cial Intelligence ή ΑΙ) προτάθηκε από τους Minsky και McCarthy το 1956, κατά τη διάρκεια του πρώτου σχετικού συνεδρίου (workshop) στο Dartmouth College των ΗΠΑ.

Εν όψει της δυσκολίας διατύπωσης ενός ορισμού του «όλου» πεδίου της ΤΝ, ο συγγραφέας έχει προτείνει να θεωρηθεί η ΤΝ ως ένα υπερσύνολο πολλών επιμέρους κλάδων οι οποίοι είναι ευκολότερο να ορισθούν με σαφήνεια ο καθένας χωριστά. Mερικοί από τους κλάδους αυτούς είναι: •Αναγνώριση Σχημάτων (Pattern Recognition)

• Επεξεργασία Φυσικής Γλώσσας (Natural Language Processing)

• Εξήγηση (Explanation)

• Επίλυση Προβλημάτων (Problem Solving) • Λογικός Προγραμματισμός (Logic Programming)

• Μηχανική Μάθηση (Machine Learning) • Μηχανική Συνείδηση (Machine Consciousness)

• Ποιοτικός Συμπερασμός (Qualitative Reasoning)

• Ρομποτική (Robotics)

• Τεχνητά Νευρωνικά Δίκτυα (Artificial Neural Networks)

• Υπολογιστι κές Οντολογίες (Computational Ontology)

• Υπολογιστική Ανακάλυψη (Computational Discovery)

• Υπολογιστική Δη

• Αναλογικός Συμπερασμός (Analogical Reasoning)

• Αναπαράσταση Γνώσεων (Knowledge Representation)

• Απάντηση Ερωτήσεων (Question Answering)

• Απόδειξη Θεωρημάτων (Theorem Proving)

• Αυτόματος Συμπερασμός (Automatic Reasoning)

• Γενετικοί Αλγόριθμοι (Genetic Algorithms) • Έμπειρα Συστήματα (Expert Systems) • Εξαγωγή Πληροφοριών (Information Extraction)

• Εξόρυξη Γνώσης από Κείμενα (Text Mining)

• Επαγωγικός Λογικός Προγραμματισμός (Inductive Logic Programming)

Δημιουργικότητα (Computational Creativity). 

Μια σημαντική εξέλιξη της ΤΝ, η οποία

Εργασία

ΜΙΑ ΠΡΟΣΦΑΤΗ εργασία του συγγραφέα, έπειτα από τις άνω των 100 του ιδίου που μεσολάβησαν, δημοσιεύθηκε το 2021 με τίτλο «Human-system interface with explanation of actions for autonomous antiuav systems», στο «International Journal of Artificial Intelligence & Applications» και εντάσσεται στην ΧΑΙ (Explainable Artifi cial Intelligence) εν συνδυασμώ με τη Μηχανική Συνείδηση.

Η εξέλιξη αυτή παρουσιάζεται στο εν λόγω βιβλίο του συγγραφέα εν συνδυασμώ με την αναδυόμενη νέα τεχνολογία της Μηχανικής Συνείδησης (Machine Consciousness).

 

Το θέμα της εργασίας αυτής αφορά την εφαρμογή της ΧΑΙ αλλά και της Μηχανικής Συνείδησης στην τεχνολογία των αυτόνομων μη-επανδρωμένων αεροχημάτων, γνωστών ως drones.

Με την εφαρμογή της κατάλληλης αναπτυξιακής πολιτικής και η σύγχρονη Ελλάδα, αντί για χώρα χαμηλού κόστους εργασίας, έχει τη δυνατότητα να εξελιχθεί σε χώρα υψηλά αμειβόμενης εργασίας και έντασης γνώσης. 

H σύγχρονη Ελλάδα έχει τη δυνατότητα να εξελιχθεί σε χώρα υψηλά αµειβόµενης εργασίας και έντασης γνώσης 

Αυτό απεδείχθη, μεταξύ άλλων, από καινοτόμες δραστηριότητες στο πεδίο της πληροφορικής, αλλά και ειδικά στο πεδίο της τεχνητής νοημοσύνης, που υλοποιήθηκαν με ευθύνη του συγγραφέα και αναφέρονται κατωτέρω: 

• 1970: Σχεδίαση και κατασκευή του πρώτου Ελληνικού Ηλεκτρονικού Ψηφιακού Υπολογιστή ονόματι ΠΡΩΤΕΥΣ με ελληνικές καινοτομίες, όπως η σχεδίαση με λογισμική εξομοίωση της Κεντρικής Μονάδας Επεξεργασίας (CPU) 

Μάθηση με διεπαφή επεξεργασίας φυσικής γλώσσας

• 1971: Δημοσίευση της πρώτης ελληνικής εργασίας ΤΝ στα πρακτικά διεθνούς συμποσίου ΤΝ που έλαβε χώρα στη Ρώμη • 1975: Σύνθεση του πρώτου Ελληνικού Συστήματος δύο δικτυωμένων υπολογιστών για την αυτόματη ανάλυση και επεξεργασία φωτογραφιών Φυσικής Στοιχειωδών Σωματιδίων ληφθεισών με τους επιταχυντές του CERN

• 1976: Σχεδίαση και κατασκευή του πρώτου Ελληνικού Υπολογιστικού Συστήμα τος Διευθύνσεως Πυρός Πυροβολικού που χρησιμοποιήθηκε από τις Ελληνικές Ενοπλες Δυνάμεις

• 1982: Μετα-αναλυτής Γραμματικών Ιδιοτήτων

• 1986: Αναπαράσταση Γνώσης με Γραμματικές Ιδιοτήτων

• 1988: Εξόρυξη Γνώσης από κείμενα με Γραμματικές 

Ιδιοτήτων παρουσιάζεται στο προαναφερθέν βιβλίο, είναι αυτή της προσφάτως ονομασθείσης «Εξηγήσιμης ΤΝ» ή «ΕΤΝ» (Explainable AI ή ΧAI) που ο συγγραφέας έχει δημοσιεύσει επ' αυτής από το 1993 και η οποία προσφέρει στον μεν υλοποιητή ενός συστήματος δυνατότητες επιτυχέστερης και ταχύτερης εκσφαλμάτωσης (debugging), στον δε τελικό χρήστη φιλικότερη διεπαφή με το σύστημα. 

• 1992: Εξήγηση συμπερασμού από επιστημονικά κείμενα 

• 1996: Εξόρυξη Γνώσης από την αρχαία επιγραφή της Γόρτυνος

• 1999: Μηχανική

• 2002: Ανακάλυψη Γνώσης από κείμενα 

• 2005: Απάντηση Ερωτήσεων και Ρητορική Ανάλυση με βιοϊατρικά κείμενα. 

• 2007: Ανακάλυψη οντολογίας και αξιωμάτων Γεωμετρίας

• 2009: Απάντηση ερωτήσεων και εξήγηση από βιοϊατρικά κείμενα

• 2012: Εξαγωγή Πληροφορίας από ιστορικά κείμενα

• 2013: Εξήγηση ανωμαλίας σε εικόνες • 2016: Μηχανική συνείδηση και απάντη ση ερωτήσεων

• 2018: Μηχανική Μάθηση και ταίριασμα συμβολοσειρών

• 2021: Διεπαφή ανθρώπου-μηχανής με εξήγηση δράσεων

Τέλος, την 27η Οκτωβρίου του 2021 υπεβλήθη για χρηματοδότηση ερευνητική πρόταση ονόματι «TALOS», προερχόμενη από τον ελληνικό μυθικό ρομποτικό μηχανισμό ονόματι «ΤΑΛΩΣ». 

Η πρόταση απαντά στην πρόσκληση της Ε.Ε. με θέμα «Awareness inside», που εντάσσεται στη Μηχανική Συνείδηση, με δεσπόζουσα συμμετοχή ελληνικής ομάδας με επικεφαλής τον συγγραφέα. 

Η πρόταση υπεβλήθη από κοινοπραξία πέντε χωρών, ήτοι της Ελλάδος, της Γαλλίας, της Ισπανίας, της Ιταλίας και της Βουλγαρίας.

*Οµότιµος καθηγητής Τεχνητής Νοηµοσύνης του Πανεπιστηµίου Αθηνών

ΜΑΣ ΤΟ ΕΣΤΕΙΛΕ Ο ΣΥΓΓΡΑΦΕΑΣ ΜΕ ΜΑΙΗΛ