Η ΕΚΕΧΕΙΡΙΑ ΩΣ ΠΡΟΤΥΠΟ ΕΙΡΗΝΕΥΤΙΚΗΣ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑΣ

ΤΟ ΜΗΝΥΜΑ ΤΩΝ ΑΡΧΑΙΩΝ ΟΛΥΜΠΙΑΚΩΝ ΑΓΩΝΩΝ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ ΕΙΡΗΝΗΚΑΙ ΤΗΝ ΕΝΟΤΗΤΑ ΤΩΝ ΛΑΩΝ

Γράφει ο Νικόλαος Λ. Μωραΐτης. Ph.D.*

Είναι συγκινητικό να επισημανθεί ότι κατά τη διάρκεια της έπαρσης της σημαίας των 24ων χειμερινών Ολυμπιακών Αγώνων στην Κίνα, χορωδία μικρών παιδιών τραγούδησαν τον Ολυμπιακό Ύμνο στα Ελληνικά, δίνοντας έτσι το μήνυμα των αρχαίων Ολυμπιακών Αγώνων, και την «ειρηνική προδιάθεση» των Ελλήνων.

Πράγματι, η ύπαρξη των αρχαίων Ολυμπιακών αγώνων ήταν το μήνυμα της ενότητας των πόλεων-κρατών. Αυτό το μήνυμα είναι ο «συνδετικός κρίκος» με τα σημερινά έθνη-κράτη, είναι η συνείδηση των αμοιβαίων στοιχείων που ενώνει τους λαούς των χωρών του πλανήτη. 

Οι Ολυμπιακοί αγώνες μεταλαμπαδεύουν τον Ελληνικό πολιτισμό και το Ελληνικό πνεύμα μέσα στην ιστορία της ανθρωπότητας δίδοντας το οικουμενικό μήνυμα της ειρήνης και της ενότητας όλων των λαών.

Είναι σαφές ότι οι Έλληνες των αρχαίων Ολυμπιακών αγώνων εξιδανίκευσαν την υπεροχή, την λαμπρή επίδοση, την ηθική, την πίστη, την πειθαρχία, την αυτοπραγμάτωση και αυτό που είναι πέραν της ανθρώπινης δύναμης. 

Οι αρχαίοι Ολυμπιακοί αγώνες στόχευαν στην προώθηση των πανανθρώπινων αξιών όπως η ειρήνη, η φιλία, η αδελφοσύνη και η ευγενής άμιλλα, ιδανικά, πνευματική καλλιέργεια και στην ενότητα των πόλεων-κρατών.

Ο Βίκτωρας Ουγκώ έλεγε, πως ο κόσμος ολόκληρος έχει μια κοινή πατρίδα, την Ελλάδα, την Αρχαία Ολυμπία, όπου λάμβαναν χώρα οι ολυμπιακοί Αγώνες. Μια χρυσή δυνατότητα και ευκαιρία για όλους τους λαούς ν’ αγωνιστούν και να συναγωνιστούν μακριά από πολέμους και εχθροπραξίες. 

Επρόκειτο για την περίφημη Εκεχειρία, που βασικά λέει: Ελάτε να δώσουμε τα χέρια μας και να αγωνιστούμε απαράμιλλα, με καλλιέργεια ψυχής, πνεύματος και σώματος. Το μέγα αυτό τρίπτυχο των Ολυμπιακών. Και μάλιστα ελεύθερος, χωρίς παρωπίδες, μίση, κακίες, αναστολές και υλικές απολαύσεις, γιατί όπως έλεγαν οι Αρχαίοι μας πρόγονοι: Νους υγιής εν σώματι υγιή. 

Και όλα αυτά άρχισαν στην Αρχαία Ολυμπία, για πρώτη φορά, το 776 π.Χ. Τότε που πρωτοκαθιερώθηκε ο θεσμός της Εκεχειρίας, διδάσκοντας στους Λαούς του κόσμου τον δρόμο της ειρηνικής συνύπαρξης. 

Γι’ αυτό και έπαιρναν μέρος οι πάντες: Βασιλείς, όπως ο βασιλιάς της Μακεδονίας Αλέξανδρος, πρόγονος του Μεγάλου Αλεξάνδρου (Ηροδότου, 5.22.), Αυτοκράτορες, φιλόσοφοι και απλοί πολίτες. Οι ηθικές αξίες της ζωής, στο διάστημα των Ολυμπιακών Αγώνων, έφθανα στο ζενίθ. 

Η ευγενής άμιλλα για τη νίκη κατακυριαρχούσε. Σταματούσαν οι εχθροπραξίες. Απαγορευόταν η είσοδος στον στίβο ενόπλων. Και δεν επιτρεπόταν η εκτέλεση θανατικών ποινών.

Στα 1200 χρόνια παρουσία των Ολυμπιακών, απειροελάχιστες φορές παραβιάσθηκε η Εκεχειρία. Γι’ αυτό και χαρακτηρίσθηκε Ιερή. Για έναν ολόκληρο μήνα οι πόλεμοι σταματούσαν τελείως. Στα αγωνίσματα έπαιρναν μέρος αθλητές από όλα τα μέρη της Ελλάδας και τις τότε Ελληνικές αποικίες σε Ιταλία, Σικελία, Λιβύη, Παλαιστίνη, Αίγυπτο, Ιωνία, και Μαύρη θάλασσα. 

Το 364 π.Χ. είχε επιτευχθεί η πρώτη Εκεχειρία. Για την ειρηνική συμβίωση των Λαών, οι Αρχηγοί πόλεων-κρατών ήταν εκείνοι, που όφειλαν να κηρύξουν και να υλοποιήσουν την ιερή Εκεχειρία. 

Αναμφισβήτητα η αναγέννηση και πάλι της Ιερής Εκεχειρίας αποτελεί το θεμέλιο για την παγκόσμια ειρήνη. Είναι δε ευτύχημα, πως η Διεθνής Επιτροπή Ολυμπιακών Αγώνων (IOC), υπό τον Juan Antonio Samaranch, ανέλαβε και πάλι την θεώρηση της Εκεχειρίας. 

Το δε 1993, η 48η Γενική Συνέλευση του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών, υιοθέτησε ομόφωνα σχετικό ψήφισμα. Και το 1995, προχώρησε ακόμη ένα βήμα ο O.H.E.: Εισηγήθηκε την ανοικοδόμηση της ειρήνης με αθλήματα και αγώνες.

 Πολύ απλά, ο Διεθνής άξιος φορέας αποδέχθηκε απόλυτα την Ιερή Εκεχειρία των Αρχαίων Ελλήνων.

Συμπερασματικά, θα πρέπει σαν πολίτες αυτού του πλανήτη να προσπαθήσουμε να αναβιώσουμε και να συνθέσουμε τα ιδανικά και τις αξίες των αρχαίων Ολυμπιακών Αγώνων και της «Ιερής Εκεχειρίας» με την σημερινή διεθνή κοινότητα. 

Η αναβίωση της πολιτιστικής μας παράδοσης θα τοποθετήσει τα θεμέλια για μια παγκόσμια ειρήνη, που μόνο διαμέσου του πραγματικού Ολυμπιακού πνεύματος θα έχει μια διεθνή εμβέλεια.

(*) Νικόλαος Λ. Μωραΐτης. Ph.D.

Διεθνείς Σχέσεις-Συγκριτική πολιτική-

Εξωτερική Πολιτική των ΗΠΑ.