ΣΚΕΨΕΙΣ ΓΙΑ ΖΗΤΗΜΑΤΑ ΠΟΛΥ ΣΟΒΑΡΑ ΚΑΙ ΘΕΜΕΛΙΩΔΗ...

 ΣΥΝΕΧΙΖΟΝΤΑΣ ΤΟΝ ΔΙΑΛΟΓΟ

Γράφει ο Νικήτας Αποστόλου

Τα σχόλια στο κείμενό μου “ΓΙΑ ΕΝΑΝ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΟ ΔΙΑΛΟΓΟ” στις 27 Αυγούστου 2021 από τους con mc keeds και του CyanUranus και το κείμενο του Κωνσταντίνου Καλιμαυκίδη “ΑΝΤΙ ΣΧΟΛΙΩΝ ΕΠΙ ΤΩΝ ΟΡΘΩΝ ΑΡΘΡΩΝ («ΠΡΕΠΕΙ ΠΟΥ ΜΑΣ ΑΡΜΟΖΕΙ ΚΑΙ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΟΥ ΔΙΑΛΟΓΟΥ») ΠΟΛΥΧΡΟΝΙΟΝ ΠΑΛΑΙΟΝ ΚΑΙ ΝΕΟΝ” με υποχρεώνουν να καταθέσω τις σκέψεις μου και για το “δια ταύτα” με γνώση ότι τα ζητήματα αυτά είναι πολύ σοβαρά, θεμελιώδη, και βεβαίως εύλογα αμφιβάλλοντας για την πληρότητα και την ορθότητα των όσων θα εκθέσω.

Το κάνω όμως, γιατί πιστεύω ότι χρέος του καθενός μας είναι να συζητά με τους συνανθρώπους του για τα προβλήματα της κοινωνίας στην οποία ζει και επί πλέον γιατί για τον χριστιανό είναι το αγωνιώδες ερώτημα εάν σήμερα εμείς, οι ομολογούντες την χριστιανική πίστη μας και οι διοικούντες την Εκκλησία μας, με τη στάση μας και τις ενέργειές μας ανταποκρινόμαστε στις προκλήσεις της Εποχής μας.

Συνεχίζοντας λοιπόν θα καταπιαστώ με τα ακόλουθα ερωτήματα που άμεσα αναδύονται στη σκέψη μου.

Τι θα μπορούσε να κάνει η Ιεραρχία για να υπάρχουν οι πρέπουσες σχέσεις μεταξύ των πιστών της κάθε Ενορίας;

Τι θα πρέπει να κάνει η Ιεραρχία ώστε “η διακονία του λόγου” να μην είναι ένας “ξύλινος λόγος” αλλά να ανταποκρίνεται στις ανάγκες της σημερινής κοινωνίας;

Ποια είναι η ενδεδειγμένη δράση της Εκκλησίας στο χώρο της οικονομίας;

Ποιες πρέπει να είναι οι σχέσεις της Εκκλησίας με το Κράτος;

Στο παρόν κείμενό μου θα ασχοληθώ με το πρώτο ερώτημα.

Πριν προχωρήσω όμως πρέπει να αναφερθώ σε ένα θεμελιώδες ζήτημα που είναι το τι οδηγεί τις κοινωνίες στην πρόοδο, τον πολιτισμό.

Η υλιστική ερμηνεία της ιστορίας αποδέχεται μια διαλεκτική σχέση και επιχειρεί μια προσέγγιση με βάση το οικονομικό κίνητρο του συμφέροντος.

Οι μεν αστοί αποδέχονται ότι οι κοινωνίες προοδεύουν όταν το κάθε άτομο επιδιώκει το ατομικό του συμφέρον και ότι αυτή η επιδίωξη οδηγεί στο συνολικό καλό της κοινωνίας, οι δε μαρξιστές ότι το κάθε άτομο οφείλει να ενταχθεί οργανικά στην τάξη του και με δεδομένη και την ανάπτυξη των παραγωγικών δυνάμεων, επιδιώκοντας το ταξικό συμφέρον η καταπιεζόμενη τάξη, με επανάσταση, δημιουργώντας νέους θεσμούς οδηγεί την κοινωνία στην πρόοδο.

Αντίθετα, προσωπικά πιστεύω ότι, για τον χριστιανό, ο πλέον σημαντικός παράγοντας δημιουργός της Ιστορίας και του πολιτισμού είναι πρωτίστως ο άνθρωπος και έπονται οι θεσμοί και οι νόμοι. Βέβαια υπάρχει διαλεκτική σχέση μεταξύ τους.

Εάν βελτιώσουμε το ήθος ενός λαού τότε εκείνος θα αναβαθμίσει την ποιότητα των των θεσμών του και των νόμων που ρυθμίζουν υποχρεωτικά τις σχέσεις των ανθρώπων στην κοινωνία.

Στη συνέχεια το νέο αυτό θεσμικό πλαίσιο θα υποβοηθήσει στην άνοδο του ήθους και της πνευματικής καλλιέργειας του λαού. Ας θυμηθούμε τα λόγια του Κυρίου για τους Φαρισαίους “δεσμεύουσι γὰρ φορτία βαρέα καὶ δυσβάστακτα καὶ ἐπιτιθέασιν ἐπὶ τοὺς ὤμους τῶν ἀνθρώπων, τῷ δὲ δακτύλῳ αὐτῶν οὐ θέλουσι κινῆσαι αὐτά”.

Εκχριστιανίζοντας τους θεσμούς ως προς το περιεχόμενό τους, βοηθούμε τον αγώνα του κάθε πιστού να βελτιώσει τον εαυτό του. Αντίθετα εάν οι θεσμοί γίνουν χειρότεροι τότε έχουμε και πισωγυρίσματα στο ήθος των πολιτών.

Το διαπιστώνουμε αυτό στην ιστορική πορεία των 2000 χρόνων της δράσης των χριστιανών.

Όμως με βάση την πίστη μας έχουμε την βεβαιότητα , ότι το τέλος της ιστορικής πορείας είναι η επικράτηση “της Βασιλείας του Θεού επί της Γης”.

Είναι η βεβαιότητα που μας έδωσε ο Κύριος στην επί του όρους ομιλία Του με την “Κυριακή Προσευχή”.

Συνεχίζω με την απάντηση στο πρώτο ερώτημα που έθεσα παραπάνω.

Τι θα μπορούσε να κάνει η Ιεραρχία για να υπάρχουν οι πρέπουσες σχέσεις μεταξύ των πιστών της κάθε Ενορίας έχω την εξής γνώμη.

Το πρότυπο το έχουμε και προς τα εκεί πρέπει να προσανατολιστούμε.

Είναι οι σχέσεις των πρώτων χριστιανών της πρώτης Εκκλησίας των Ιεροσολύμων.

Κατά την γνώμη μου, για να γίνει αυτό εφικτό σήμερα, πρέπει να γίνουν τα εξής ως πρώτα βήματα, τα άλλα ας τα εμπιστευθούμε την Θεία Πρόνοια, η οποία θα μας φωτίσει να τα ανιχνεύσουμε και να τα προσδιορίσουμε στον κατάλληλο χρόνο.

1. Σύμφωνα με το άρθρο 1 παρ. 5 του κανονισμού υπ΄ αριθ. 230/2012 (ΦΕΚ73/Τ.Α.΄ 2012) της Ιεράς Συνόδου της Εκκλησίας της Ελλάδος "Περί Εφημερίων και Διακόνων" με μέριμνα των Εφημερίων του κάθε Ιερού Ναού συντάσσεται και διατηρείται ο κατάλογος των Ενοριτών. '

Ως έχει η διάταξη αυτή του Κανονισμού είναι ανεφάρμοστη, γιατί οι θρησκευτικές πεποιθήσεις, σύμφωνα με τις διατάξεις του Νόμου 2472/1997 "Προστασία του ατόμου από την επεξεργασία δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα" (ΦΕΚ 50/10-4-1997 Τ.Α.), άρθρα 2,5,11 & 13 είναι ευαίσθητο δεδομένο.

Επομένως, για την υλοποίηση της ανωτέρω διάταξης του ανωτέρω κανονισμού, απαιτείται συγκατάθεση και ενημέρωση του "υποκειμένου", δηλαδή ατομικά του κάθε ενορίτη πιστού Χριστιανού.

Θα πρέπει η Ιερά σύνοδος της Εκκλησίας της Ελλάδος να την συμπληρώσει την διάταξη αυτή του κανονισμού καθορίζοντας τον τρόπο σύνταξης του καταλόγου.

Κατά την γνώμη μου ως εξής: "Οι εφημέριοι των Ιερών Ναών με ανακοίνωσή των καλούν τους Ορθοδόξους Χριστιανούς που κατοικούν στην Ενορία τους, εφ΄όσον το επιθυμούν να περιληφθούν στον κατάλογο των ενοριτών της Ενορίας των, να προσκομίσουν σχετική υπεύθυνη δήλωση του άρθρου 8 του Νόμου1599/1986. Ο ανωτέρω κατάλογος επικαιροποιείται κατ΄έτος με την ίδια διαδικασία."

Όταν θα συνταχθούν οι κατάλογοι, οι Ιερείς μας με βάση αυτούς θα γνωρίσουν προσωπικά τους πιστούς της Ενορίας των. Θα μπορούν να τους καλούν σε συνελεύσεις όπου, το πρώτο που θα επιτευχθεί, θα είναι η αλληλογνωριμία των πιστών. Ο απόστολος Παύλος στην Α’ προς Κορινθίους επιστολή (κεφ. ια’, 20) μας ομιλεί για την «επί το αυτό» σύναξη των Χριστιανών.

Εκεί οι ενορίτες θα αντιληφθούν και θα βιώσουν ότι η πίστη τους δεν είναι μια ατομική τους υπόθεση και οι υποχρεώσεις των δεν εξαντλούνται στην συμμετοχή των στην θεία Λειτουργία τις Κυριακές και Εορτές.

Στις συνελεύσεις αυτές της ενορίας του ο Χριστιανός θα βιώνει το γεγονός ότι η Εκκλησία δεν είναι μια δίωρη συμμετοχή σε μια τελετουργία με αυστηρό τυπικό.

Εκεί θα βιώσει ο Χριστιανός, ότι είναι όντως μέλος ευρύτερης πνευματικής οικογένειας με πνευματικούς του αδελφούς τους άλλους ενορίτες και θα συζητήσει μαζί τους να προσδιορίσουν μαζί με ποια έργα η πίστη τους θα διατηρείτε ζωντανή. Θα θυμηθούν και τις κοινές συνεστιάσεις (τις αγάπες) και θα τις ξαναφέρουν στην κοινή ζωή τους.

Γεγονότα όπως η βάπτιση νέων μελών θα πάψει να είναι κάτι αδιάφορο ή ιδιωτική υπόθεση των συγγενών του βαπτιζομένου, αλλά θα είναι γεγονός κατ’ εξοχήν εκκλησιολογικό. Το μυστήριο του γάμου επίσης . Όλα τα μυστήρια, η λατρεία και οι πράξεις και θεσμοί της Εκκλησίας που έχουν εκκλησιολογικό χαρακτήρα θα αναζωγονηθούν .

Σ’ αυτές τις ενορίες οι άνθρωποι θα αισθάνονται ότι τα πρόσωπα τους γίνονται αποδεκτά εν αγάπη.

Ότι ο ιερέας είναι ο πνευματικός τους πατέρας που τους δέχεται, που μεριμνά για τη λατρευτική και την πνευματική ζωή των και γενικά για όλα τα ζητήματα, τα οποία αφορούν στην πνευματική, την προνοιακή και την υλική ζωή της ενορίας.

Εκεί ο πιστός με την βοήθεια της διακονίας του λόγου θα εμπεδώσει το χρέος του ότι πρέπει να μην προτάσσει την ευμάρεια ως πανάκεια στη ζωή του αλλά την πνευματική του εγρήγορση.

Να αρκείται στην αυτάρκεια ως προς την κάλυψη των αναγκών του και ότι το εισόδημά του πρέπει να προέρχεται από τίμια εργασία του και το τυχόν περίσσευμα οφείλει να το εισφέρει στην Ενορία του και μέσω αυτής συλλογικά να καλυφθούν οι ανάγκες εκείνων που στερούνται τα αναγκαία για την συντήρησή των.

Σκεφθείτε, εάν η διακονία του λόγου γίνει με πίστη βαθειά και με την ευλογία του Θεού, μπορεί να κάνει θαύματα τότε στις ενορίες.

Να δούμε εκείνους που φυγάδευσαν στο εξωτερικό τα δισεκατομμύρια ευρώ να τα επαναφέρουν στη χώρα και να τα διαθέτουν για να μην ξεσπιτωθούν όσοι άδικα επλήγησαν από την κρίση ή να αποκτήσουν στέγη άστεγοι!

2. Οι ενορίτες πρέπει να μετέχουν στην διοίκηση της ενορίας τους. Αυτό το δικαίωμα των ενοριτών, μας το υποδεικνύει για θέσπισή του στις ενορίες μας, η πράξη των Αποστόλων που κάλεσαν τους πιστούς να εκλέξουν τους επτά διακόνους στην πρώτη εκκλησία των Ιεροσολύμων.

Επομένως επειδή σύμφωνα με την παρ. 4 του άρθρου 1 του Ν. 590/1977 οι Ενορίες μαζί με τους Ενοριακούς των Ναούς λειτουργούν με βάση τους υπ΄αριθ. 8/1979 και 58/1975 κανονισμούς της Ιεράς Συνόδου της Εκκλησίας της Ελλάδος, θα πρέπει η Ιερά Συνόδος της Εκκλησίας της Ελλάδος να επιφέρει τροποποιήσεις στις διατάξεις των ανωτέρω κανονισμών κατά την γνώμη μου ώστε.

Το Εκκλησιαστικό Συμβούλιο να εκλέγεται από την γενική συνέλευση του καταλόγου των ενοριτών με μυστική ψηφοφορία σε ενιαίο ψηφοδέλτιο. Στις συνελεύσεις των ενοριτών βέβαια πάντοτε θα προεδρεύει ο εφημέριος της Ενορίας.

Πιστεύω ότι μόνο μια τέτοια οργάνωση της Ενορίας είναι σύμφωνη με το Ευαγγέλιο του Κυρίου μας.

Ο Χριστός καταδικάζει κάθε μορφή δεσποτοκρατίας και ανατρέπει εκ βάθρων την περί εξουσίας αντίληψη, που επικρατεί στα κοσμικά καθεστώτα ως τρόπο οργάνωσης.

Ανάλογη ήταν και η πολιτεία των Αποστόλων. Εκείνοι μαζί με όλους τους συμπαριστάμενους εξέλεξαν δημοκρατικά τον αντικαταστάτη του Ιούδα. Και δημοκρατικά επίσης έγινε η εκλογή των επτά διακόνων και η σύνοδος των Ιεροσολύμων, κλπ, κλπ.

Η Δημοκρατία στην Εκκλησία δεν πρέπει να είναι των τύπων και των λόγων όπως είναι στις κοσμικές “δημοκρατίες”, όπου «ος μεν πεινά, ος δε μεθύει»(Α΄ Κορινθίους:ΙΑ:21), αλλά ουσιαστική. Να διαχέεται δηλαδή σε όλες τις πτυχές του κοινωνικού βίου των χριστιανών. (Πράξεις Αποστόλων Κεφ. Δ 32, κλπ).

Νικήτας Αποστόλου